Resursa Obywatelska w Radomiu
nr rej. 222/A/83 z 27.08.1983 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | ul. Malczewskiego 16 |
Styl architektoniczny | |
Architekt | Ludwik Radziszewski |
Kondygnacje | 2 |
Rozpoczęcie budowy | 1851 |
Ukończenie budowy | 1852 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
51°24′14,9″N 21°09′00,6″E/51,404139 21,150167 |
Resursa Obywatelska w Radomiu – zabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu, przy ulicy Malczewskiego 16.
Historia
W 1850 roku Rada Opiekuńcza Zakładów Dobroczynnych Powiatu Radomskiego postanowiła wybudować w Radomiu obiekt, z którego dochody miały być przeznaczone na szpital św. Kazimierza, którym zarządzała.[1] Gmach według projektu Ludwika Radziszewskiego wybudowano w latach 1851–1852 na usytuowanej przy ówczesnej ulicy Warszawskiej parceli należącej do szpitala św. Kazimierza[2]. Po zakończeniu budowy obiekt wynajęła założona w 1829 roku Resursa Obywatelska, która zajmowała go do 1914 roku (z przerwą w latach 1861–1867, kiedy instytucja została zawieszona przez władze carskie). W czasie I wojny światowej budynek zajmował szpital wojskowy. W 1918 roku obiekt przekazano miastu, jednak podczas wojny polsko-bolszewickiej ponownie ulokowano w nim szpital. W 1921 roku budynek stał się własnością Związku Specjalnego dla Wspólnego Utrzymania Szpitali w Mieście Radomiu i Powiecie Radomskim, który przebudował salę widowiskową na potrzeby utworzonego w 1922 roku Teatru Rozmaitości. Podczas II wojny światowej budynek zajmował niemiecki dom kultury (niem. Deutsches Haus). W okresie PRL siedziba domów kultury zakładów przemysłowych – Radomskich Zakładów Garbarskich i Radomskich Zakładów Obuwniczych[2]. Od 1955 roku w budynku działały kina Przyjaźń i Pokolenie zlikwidowane w 1990 roku[3]. W latach 1986–1999 budynek był siedzibą Wojewódzkiego Ośrodka Kultury i Sztuki Resursa Obywatelska, po likwidacji województwa radomskiego przekształconego w Ośrodek Kultury i Sztuki Resursa Obywatelska[2].
Architektura
Resursa Obywatelska to neorenesansowy, parterowy budynek z jednopiętrową częścią środkową z trójkątnym zwieńczeniem wypełnionym płaskorzeźbą przedstawiającą caritas oraz dwoma parterowymi skrzydłami bocznymi. Najbardziej charakterystycznym elementem fasady są wieńczące część środkową posągi trzech muz – Talii, Melpomene oraz Euterpe. Oryginalny wystrój wnętrz nie zachował się.[1][4]
Otoczenie
Na skwerze przed budynkiem znajduje się pomnik Jacka Malczewskiego oraz zasadzony w 1919 roku dąb Wolności.
Galeria
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b red. W. Kalinowski, Architektura i urbanistyka Radomia, Lublin 1979, s. 164–166
- ↑ a b c red. J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 228–229
- ↑ red. J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 102–103
- ↑ Ośrodek Kultury i Sztuki Resursa Obywatelska w Radomiu. 26600.pl Strefa Kultury.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Voytek S, Licencja: CC BY-SA 2.5
Radom - Resursa Obywatelska.
Resursa Obywatelska w Radomiu (1916)
Citizen club in Radom, 1899
Autor:
Budynek dawnej Resursy Obywatelskiej w Radomiu
Adres wydawniczy:
Radom : Wyd. "Pocztówka", 1926 (Kraków : Zakłady Reprodukcyjne "Akropol")Resursa Obywatelska w Radomiu
Pocztówka
Adres wydawniczy: Radom : nakł. księg. Edwarda Suchańskiego, [1910-1924] (Warszawa : Zakł. Graf. A. Hurkiewicz i Ska)