Rewolta Beckmanów
| ||||
| ||||
 Giuseppe Leone Righini - Widok na São Luis do Maranhão | ||||
| Czas | 1684-85 | |||
| Miejsce | São Luís, Maranhão | |||
| Terytorium | Brazylia | |||
| Wynik | Zwycięstwo władz portugalskich | |||
| Dowódcy | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Siły | ||||
| ||||
| Straty | ||||
| ||||
Rewolta Beckmanów (port. Revolta de Beckman) – bunt plantatorów i kupców w mieście São Luís w Brazylii w latach 1684-85. Nazwa rewolty pochodzi od nazwiska przywódców rebelii, braci Beckman, którzy sprzeciwiali się polityce gospodarczej Portugalii wobec kolonii.
Tło historyczne
Brazylia została odkryta przez Portugalczyków w 1500 roku i przez ponad 300 lat była portugalską kolonią, jednak inne państwa europejskie również przejawiały zainteresowanie jej obszarem. Francuzi próbowali założyć własną kolonię w okolicach dzisiejszego Rio de Janeiro, natomiast Holendrzy zamierzali przejąć uprawy trzciny cukrowej na Północnym Wschodzie. W 1624 roku Holendrzy zajęli miasto Salvador - ówczesną stolicę kolonii, leżącą na terenie dzisiejszego stanu Bahia i utrzymali się tam przez rok. Po tym, jak zostali wypędzeni z Salvadoru, nie dawali jednak za wygraną i podbijali inne tereny Północnego Wschodu, w tym obszary obecnego stanu Maranhão wraz z jego stolicą São Luís. Ostatecznie Holendrzy zostali pokonani przez Portugalczyków w 1654 roku i musieli definitywnie opuścić Brazylię[1][2].
Podczas swojej obecności w Brazylii, Holendrzy nawiązywali stosunki handlowe z miejscowymi kupcami i plantatorami. Po tym, jak zostali wyparci przez Portugalczyków, lokalny handel ucierpiał. Co więcej, Holendrzy zaczęli zakładać plantacje trzciny cukrowej na Karaibach, a tamtejszy cukier stanowił konkurencję dla produktu brazylijskiego. Doprowadziło to w drugiej połowie XVII wieku do kryzysu cukrowego w Brazylii, a co za tym idzie do stagnacji ekonomicznej oraz znacznego zubożenia społeczeństwa w regionie Nordeste, gdzie było najwięcej plantacji[3][4][5].
W celu zażegnania kryzysu korona portugalska utworzyła w 1682 roku Companhia de Comércio do Maranhão (Kompanię Handlową Maranhão, pełna nazwa: Companhia Geral do Comércio do Estado do Maranhão), której zadaniem było dostarczanie miejscowej ludności produktów importowanych z Portugalii, skup towarów produkowanych w Brazylii, a także dostarczanie ok. 500 afrykańskich niewolników rocznie do pracy na lokalnych plantacjach trzciny cukrowej[6][7]. Ostatnie zobowiązanie Kampanii wiązało się z tym, że jezuici sprzeciwiali się niewolniczej pracy Indian, natomiast wyrażali zgodę na praktykowanie niewolnictwa czarnych. W praktyce Kampania nie wywiązywała się ze swoich zadań[7]. Brazylijscy kupcy skarżyli się, że Portugalia w ten sposób zapewnia sobie monopol na handel w kolonii. Kampania narzucała wysokie ceny sprowadzanych z Europy towarów, które w dodatku były niewystarczające i złej jakości. Natomiast miejscowe produkty skupowano po zaniżonych cenach[8]. Kampania nie dostarczała też gwarantowanej liczby afrykańskich niewolników, co powodowało niezadowolenie plantatorów. Nie mogli oni uzupełnić brakującej siły roboczej Indianami, gdyż nie zgadzali się na to jezuici[9].
Przebieg rewolty
Bunt rozpoczął się w nocy 24 lutego 1684 roku. Jego liderami byli plantatorzy Manuel i Tomás Beckman. Popierani przez kupców, bracia Beckman napadli na znajdujący się w mieście São Luís magazyn Kampanii i zrabowali znajdujące się tam towary. Wypędzili także jezuitów z miasta oraz pozbawili stanowiska gubernatora prowincji Maranhão[9].
Buntownicy ustanowili rząd złożony z latyfundystów, kupców i przedstawicieli kleru. Tomás Beckman udał się do Lizbony, aby złożyć przysięgę wierności królowi Portugalii oraz powiadomić portugalskie władze o niekompetencji Kampanii. Jednak gdy tylko przybył do Lizbony, został odesłany z powrotem do Maranhão, gdzie stanął przed sądem[8].
15 maja 1685 roku do Brazylii przybył nowy gubernator Gomes Freire de Andrade na czele portugalskich wojsk. Miał za zadanie przywrócenie władzy korony w prowincji Maranhão i nie napotkał żadnego oporu[8]. Buntownicy stanęli przed sądem. Manuel Beckman został skazany na śmierć, a jego brat Tomás na wygnanie. Pozostali dostali wyroki dożywotniego więzienia[10].
Pod koniec 1685 roku Kampania Handlowa Maranhão zakończyła swoją działalność[7].
Przypisy
- ↑ Invasões holandesas no Brasil - História, „InfoEscola” [dostęp 2017-11-24] (port. braz.).
- ↑ Marcin Kula, Historia Brazylii, 1987.
- ↑ Daniel Arantes Loverde, Crise do Açúcar no Brasil Colonial - resumo, causas, história, www.historiadobrasil.net [dostęp 2017-11-24].
- ↑ Apogeu e a Crise do Açúcar - Brasil Escola, Brasil Escola [dostęp 2017-11-24] (port. braz.).
- ↑ CacauLimão Comunicação Digital, Ciclo do Açúcar no Brasil - resumo, história, economia, www.suapesquisa.com [dostęp 2017-11-24].
- ↑ A Revolta de Beckman (Maranhão, 1684) - Mundo Educação, Mundo Educação [dostęp 2017-11-24] (port. braz.).
- ↑ a b c Revolta de Beckman (1684). O Que Causou A Revolta de Beckman - Brasil Escola, Brasil Escola [dostęp 2017-11-24] (port. braz.).
- ↑ a b c Revolta de Beckman, „Toda Matéria” [dostęp 2017-11-24] (port. braz.).
- ↑ a b Daniel Arantes Loverde, Revolta de Beckman - resumo, causas, o que foi, líderes., www.historiadobrasil.net [dostęp 2017-11-24].
- ↑ Revolta de Beckman (1684) - História, „InfoEscola” [dostęp 2017-11-24] (port. braz.).
| ||||||||||||
