Rewolucja naukowo-techniczna

Rewolucja naukowo-techniczna, nazywana też trzecią rewolucją przemysłową – procesy wielkich przemian w technice, produkcji i przede wszystkim w nauce, zapoczątkowane w latach 50. XX wieku i trwające do dnia dzisiejszego. Cechą charakterystyczną jest ścisła współzależność zmian w trzech powyższych dziedzinach. Najważniejszymi elementami rewolucji naukowo-technicznej są: komputeryzacja, wykorzystanie nowych źródeł energii (zwłaszcza energetyki jądrowej), automatyzacja procesów pracy, udoskonalenie środków telekomunikacji i transportu, odkrycia i postęp w inżynierii genetycznej, medycynie, a także rozwój produkcji materiałów syntetycznych.

Skutki rewolucji naukowo-technicznej

Dynamiczny rozwój nauki i techniki w XX wieku spowodował zmiany we wszystkich sferach życia ludzkiego, zwłaszcza w sferze gospodarki, w sferze obyczajowej i w życiu codziennym. Skutkiem rewolucji naukowo-technicznej ostatnich dziesięcioleci XX wieku było wejście większości państw zachodnich w epokę postindustrialną, która charakteryzuje się zmniejszeniem znaczenia przemysłu (zmniejszenie zatrudnienia oraz mniejszy udział w tworzeniu produktu krajowego (PKB), na rzecz wzrostu sektora usług.

Rozwój nauk biologicznych i agrotechniki przyniósł wprowadzenie nowych odmian roślin uprawnych, które umożliwiły uzyskiwanie znacznie podwyższonych plonów. Dzięki temu złagodzono na pewien czas problem głodu w niektórych państwach Trzeciego Świata. Była to tzw. zielona rewolucja.

Rozwój medycyny i genetyki umożliwił powstanie inżynierii genetycznej, nowej dziedziny wiedzy, która stwarza ogromne możliwości i zarazem może być źródłem pewnych zagrożeń w przyszłości.

Twórcą pojęcia rewolucja naukowo-techniczna jest John Desmond Bernal, fizyk i historyk nauki. Użył go po raz pierwszy w 1939 roku^[1] w pracy pt. „The Social Function of Science” („Społeczna funkcja nauki”)^[2].

Zobacz też

• rewolucja przemysłowa
• rewolucja naukowa
• społeczeństwo informacyjne
• determinizm technologiczny

Przypisy

Bibliografia

• rewolucja naukowo-techniczna, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-12-11] .
• Rewolucja naukowo-techniczna.
• Encyklopedia WIEM: Rewolucja naukowo-techniczna. portalwiedzy.onet.pl. [dostęp 2011-04-21]. (pol.).
• Encyklopedia PWN. T. 3. Warszawa: PWN, 1991, s. 159. ISBN 83-01-14801-2.
• Anna Radziwiłł, Wojciech Roszkowski: Historia 1956-1997. Podręcznik dla szkół średnich. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 1999, s. 243.