Rezerwat przyrody Nietoperek

Nietoperek
Ilustracja
Jeden z panzerwerków rezerwatu, zabezpieczony przed dostępem ludzi
rezerwat faunistyczny
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Mezoregion

Pojezierze Łagowskie

Data utworzenia

1980, 1998

Akt prawny

M.P. z 1980 r. nr 19, poz. 94, Dz.U. z 1998 r. nr 166, poz. 1228

Powierzchnia

50,77 ha

Ochrona

ścisła 5,77 ha,
czynna 45,00 ha

Położenie na mapie gminy Międzyrzecz
Mapa konturowa gminy Międzyrzecz, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Nietoperek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Nietoperek”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nietoperek”
Położenie na mapie powiatu międzyrzeckiego
Mapa konturowa powiatu międzyrzeckiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Nietoperek”
Ziemia52°23′25″N 15°31′02″E/52,390278 15,517222

Nietoperekfaunistyczny rezerwat przyrody w województwie lubuskim, na terenie gmin Międzyrzecz i Lubrza. Znajduje się pomiędzy miejscowościami Nietoperek, Wysoka, Kęszyca i Boryszyn. W obecnej formie powstał w 2002 roku poprzez połączenie rezerwatów Nietoperek (utworzonego w 1980 roku) i Nietoperek II (utworzonego w 1998 roku)[1][2].

Powierzchnia rezerwatu wynosi 50,77 ha, z czego 5,77 ha objęte jest ochroną ścisłą, a 45,00 ha ochroną czynną[3].

Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych miejsc zimowania i rozrodu wielogatunkowej kolonii nietoperzy[3].

Rezerwat obejmuje fragment pozostałości podziemnych fortyfikacji byłego Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego, w skład których wchodzi labirynt podziemnych korytarzy o żelbetonowej konstrukcji, znajdujący się na głębokości 35–50 m pod powierzchnią ziemi[4]. Każdej zimy hibernuje tu ponad 30 tys. osobników należących do 12 gatunków. Jest to największe zimowisko nietoperzy w Środkowej Europie i największe w Polsce zimowisko nocka dużego, nocka łydkowłosego i nocka Bechsteina[5]. Temperatura w korytarzach jest stabilna i wynosi ok. 9° C przez cały rok[6]. Obiekty fortyfikacyjne mają największe znaczenie jako schronienie zimowe, jednak nietoperze wykorzystują je w ciągu całego roku[5].

Rezerwat stanowi fragment obszaru siedliskowego Natura 2000 – Nietoperek PLH080003[5] o powierzchni 7377,4 ha.

Obszar rezerwatu częściowo stanowi własność Skarbu Państwa, a częściowo mienie komunalne gminy Międzyrzecz i gminy Lubrza[4].

Rezerwat przyrody Nietoperek

Rezerwat przyrody Nietoperek II

  • dokument powołujący – Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 23 grudnia 1998 r. (Dz.U. z 1998 r. nr 166, poz. 1228)
  • powierzchnia według aktu powołującego – 48,27 ha
  • położenie – działki forteczne oraz obiekty podziemne prawie całej środkowej części Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego.
  • przedmiot ochrony – zadrzewienia oraz zakrzewienia działek fortecznych, pasy zarośli, zapory przeciwczołgowe i inne tereny bezpośrednio przylegające do otworów wlotowych do podziemi.

Gatunki nietoperzy stwierdzone zimą w rezerwacie Nietoperek

Nocek duży

Podczas liczenia zimujących w podziemiach i obiektach wolnostojących Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU) przeprowadzonego w dniach 10-11 stycznia 2015 r. stwierdzono rekordową liczbę 38 594 hibernujących osobników z 9 gatunków[7].

Turystyka

Poza całorocznymi trasami turystycznymi (w Pniewie niedaleko Międzyrzecza oraz w okolicach Boryszyna w gminie Lubrza), z uwagi na konieczność ochrony hibernujących nietoperzy, od 15 października do 15 kwietnia obowiązuje zakaz wstępu do fragmentów tras większości podziemnych korytarzy i bunkrów Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego[8][9].

Przypisy

  1. Obwieszczenie Wojewody Lubuskiego z dnia 16 stycznia 2002r. w sprawie ustalenia wykazu rezerwatów przyrody utworzonych do dnia 31 grudnia 1998r.. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Lubuskiego Nr 12 poz. 144 [on-line]. 2002-01-17. [dostęp 2018-10-11].
  2. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim: Projekt Zarządzenia w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody "Nietoperek" (uzasadnienie). 2016. [dostęp 2018-10-12].
  3. a b Rezerwat przyrody Nietoperek. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-10-11].
  4. a b Rejestr rezerwatów przyrody województwa lubuskiego. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim, 2018-03-28. [dostęp 2018-10-11].
  5. a b c Danuta Iwaszko, Tomasz Kozłowski, Wincenty Piworun: Rezerwaty przyrody w województwie lubuskim. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim, 2014, s. 105–106. ISBN 978-83-63564-12-4.
  6. Rezerwaty Nietoperek na stronie Łagowskiego Parku Krajobrazowego. lpk.ovh.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-18)]. (strona archiwalna)
  7. Wyniki liczenia nietoperzy. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim, 2015-01-13. [dostęp 2018-10-12].
  8. Lubuskie/ Ciepła jesień sprawia, że część nietoperzy nadal jest aktywna, „Nauka w Polsce” [dostęp 2018-03-26] (pol.).
  9. Nietoperek zimą, „nauka.wiara.pl”, 31 października 2012 [dostęp 2018-03-26].


Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Powiat międzyrzecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu międzyrzeckiego, Polska
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Lubusz Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
Myotis.jpg
Autor: Urheber: Manuel Werner, Germany, Wikipedia-Kontakt: http://de.wikipedia.org/wiki/Benutzer:Werner,_Deutschland, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Didysis pelėausis