Rezerwat przyrody Puszcza Śnieżnej Białki

Puszcza Śnieżnej Białki
Ilustracja
Widok na okolice rezerwatu z Iwinki
rezerwat leśny
Typ

fitocenotyczny[1]

Podtyp

zbiorowisk leśnych[1]

Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Mezoregion

Góry Złote

Data utworzenia

1963[2]

Akt prawny

M.P. z 1963 r. nr 48, poz. 242

Powierzchnia

124,68 ha

Ochrona

czynna

Położenie na mapie gminy Stronie Śląskie
Mapa konturowa gminy Stronie Śląskie, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Puszcza Śnieżnej Białki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Puszcza Śnieżnej Białki”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Puszcza Śnieżnej Białki”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Puszcza Śnieżnej Białki”
Ziemia50°14′18″N 16°59′12″E/50,238333 16,986667
Tablica informacyjna i pień jaworu na granicy rezerwatu

Rezerwat przyrody „Puszcza Śnieżnej Białki”leśny rezerwat przyrody w południowo-zachodniej Polsce, w Górach Bialskich, w Sudetach Wschodnich, województwo dolnośląskie.

Położenie

Rezerwat położony jest w Sudetach Wschodnich, w południowo-wschodniej części Gór Bialskich, na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego, obszaru Natura 2000 Góry Bialskie i Grupa Śnieżnika PLH020016 SOO[3], na wschodnim zboczu Iwinki, poniżej Rudawca, w gminie Stronie Śląskie, około 2,3 km, na południe, powyżej Bielic[2].

Charakterystyka

Rezerwat został utworzony w 1963 roku Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego (Monitor Polski z 1963 r, Nr 48, Poz. 242). Jest to rezerwat leśny o powierzchni 124,68 ha[1], utworzony dla ochrony ciekawych i rzadkich gatunków chronionych oraz naturalnych zbiorowisk roślinnych[2]. Rezerwat utworzono głównie dla zachowania i ochrony lasu regla dolnego z buczyną górską z domieszką jaworu (Acer pseudoplatanus) i świerka pospolitego (Picea abies) oraz wysokogórskiego boru świerkowego regla górnego[2].

Rezerwat utworzono na wschodnim zboczu kopulastego szczytu Iwinki położonej niżej Rudawca na wysokości od 980 do 1000 m n.p.m., w najwyższej partii Gór Bialskich i najdzikszym rejonie w całych Sudetach, gdzie rosnące gęste lasy zachowały swój pierwotny charakter[2]. Obszar rezerwatu zasięgiem obejmuje najcenniejszą część kompleksu zwanego „Puszczą Jaworową”. Rezerwat w pobliżu górnej granicy występowania obejmuje fragment naturalnego lasu liściastego, stanowiący relikt dawnej Puszczy Sudeckiej, w którym zachowały się ponad 150-letnie buki i jawory[2]. Powierzchnię leśną rezerwatu zbliżoną swoim charakterem do naturalnego lasu, tworzy górnoreglowy las świerkowy, zakwalifikowany do boru wysokogórskiego. Lasów tego typu zachowało się w Sudetach bardzo niewiele. Podłoże rezerwatu tworzą skały metamorficzne gnejsy i łupki łyszczykowe, z których zbudowane są Góry Bialskie[2].

Ochroną objęto szczytowy fragment wzniesienia, porośnięte wysokogórskim lasem regla dolnego i górnego, starodrzewem oraz bogatym zestawem traworośli i unikalnymi gatunkami roślin wysokogórskich i fragmentem skarłowaciałego lasu świerkowego. Pomimo zanieczyszczeń wywołanych katastrofą ekologiczną w Sudetach teren rezerwatu nadal stanowi wyjątkowe zbiorowisko flory i fauny.

Obszar rezerwatu jest objęty ochroną czynną[1].

Flora

Jawory w rezerwacie we wiosennej szacie

Z rzadkich roślin wśród flory zielnej występują: paproć wietlica alpejska, kosmatka olbrzymia, storczyk gnieźnik leśny, fiołek sudecki, modrzyk górski i dzwonek brodaty, który ma drugie stanowisko w sąsiednim rezerwacie „Śnieżnik Kłodzki[2].

Fauna

Historia

Kompleks leśny, na terenie którego położony jest rezerwat, w przeszłości stanowił dobra Marianny Orańskiej, a w okresie międzywojennym wchodził w skład prywatnego majątku ziemskiego. Przyrodnicze bogactwo tego rejonu dostrzeżono już w XIX wieku. Było to wówczas ulubione miejsce księżnej Marianny, która ceniła jego dzikość i naturalność i nazywała „Rajem” (ówczesna nazwa rezerwatu to Saalwiesen). Mając na uwadze ochronę tego urokliwego zakątka prowadziła planową gospodarkę leśną, co uchroniło znajdujące się w tym rejonie duże kompleksy leśne przed bezmyślnym wyrębem. W 1937 roku władze niemieckie, ze względu na wybitne walory przyrodnicze, część Puszczy Jaworowej na zboczu Iwinki, o powierzchni wynoszącej 20 ha, uznały za obszar ochronny[2]. Na obszarze ochronnym na mocy ówczesnego prawa zabroniono wyrębu drzewa, uszkadzania roślinności, polowania i płoszenia zwierzyny. Po 1945 roku obszar przez kilka lat czekał na ponowną prawną ochronę. Rezerwat przyrody o nazwie „Puszcza Śnieżnej Białki” został utworzony dopiero w 1963 roku, na obszarze ponad 124 ha[2].

Stary jawor w rezerwacie przyrody „Puszcza Śnieżnej Białki”

Turystyka

Przez rezerwat prowadzi szlak turystyczny[2]:

Przypisy

  1. a b c d Rezerwat przyrody Puszcza Śnieżnej Białki. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-04-26].
  2. a b c d e f g h i j k Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 275-277. ISBN 83-7005-341-6.
  3. Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2019-04-26].
  4. Leokadia Stanowska, Tadeusz Stanowski: Rezerwaty przyrody w Masywie Śnieżnika zagrożone przez turystykę [w:] "Chrońmy przyrodę ojczystą" R. XLII (1986), nr 5 (wrzesień-październik), s. 55-61

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
POL Szlak zielony.svg
Zielony szlak turystyczny.
Lower Silesian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Lower Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Puszcza Snieznej Bialki2.jpg
Autor: Jaknowy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rezerwat Puszcza Śnieżnej Białki w Górach Bialskich, Sudety, Polska
Kowadło w Górach Złotych PL.jpg
Autor: Grzegorz Wysocki, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kowadło w Górach Złotych (Sudety) widziane ze stoku Iwinki
Puszcza Snieznej Bialki1.jpg
Autor: Jaknowy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rezerwat Puszcza Śnieżnej Białki w Górach Bialskich, Sudety, Polska
2016 Rezerwat przyrody "Puszcza Śnieżnej Białki".jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rezerwat przyrody "Puszcza Śnieżnej Białki"