Rezerwat przyrody Wodospad Wilczki

Rezerwat przyrody
„Wodospad Wilczki”

Fragment rezerwatu z wodospadem Wilczki
rezerwat krajobrazowy
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Mezoregion	Sudety Wschodnie
Data utworzenia	1958
Akt prawny	M.P. z 1958 r. nr 10, poz. 64
Powierzchnia	2,75 ha
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka Wodospad Wilczki
Położenie na mapie Polski Wodospad Wilczki
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Wodospad Wilczki
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Wodospad Wilczki
50°13′45″N 16°45′38″E/50,229167 16,760556

Rezerwat przyrody Wodospad Wilczki – krajobrazowy rezerwat przyrody położony w województwie dolnośląskim, powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka, w pobliżu miejscowości Międzygórze.

Położenie i opis

Znajduje się na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego, na wysokości 570 m n.p.m. w obrębie obszaru Natura 2000 PLH020016 Góry Bialskie i Grupa Śnieżnika SOO^[1].

Założony w 1958 roku na powierzchni 2,75 ha rezerwat obejmuje teren wokół wodospadu, kotła i przełomu Wilczki. W zarządzeniu z roku 2012 podano, że obszar rezerwatu zostaje zmniejszony do 2,65 ha^[2], jednak okazało się, że przy opracowywaniu tego zarządzenia w wyniku pomyłki pominięto dwa pododdziały^[3]. Błąd ten został skorygowany zarządzeniem z 2016 roku, które przywróciło poprzednią, prawidłową wartość – 2,75 ha^[3].

Na terenie rezerwatu rośnie stary las bukowy z domieszką jodły, jawora i świerka^[4]. Występują tu m.in. następujące gatunki roślin: żywiec gruczołowaty, marzanka wonna, kokoryczka okółkowa, przenęt purpurowy, jęczmieniec zwyczajny, wietlica samicza, zachyłka oszczepowata, nerecznica szerokolistna, gajowiec żółty, kostrzewa leśna^[4]. Chłodny, ciemny i wilgotny mikroklimat sprzyja również bujnej wegetacji mszaków. Dno wąwozu i jego ujście porastają ziołorośla lepiężnikowe z wilgociolubnymi gatunkami roślin, takimi jak: lepiężnik biały, miłosna górska, modrzyk górski i miesiącznica trwała^[4].

Wodospad

Dawniej nazywany również Wodogrzmoty Żeromskiego, Wodospad Wilczki (niem. Wölfelsfall) znajduje się na rzece Wilczka w Masywie Śnieżnika (Sudety Wschodnie), w pobliżu Międzygórza. Wysokość wodospadu wynosi 22 m. Jest to drugi co do wielkości wodospad w polskich Sudetach, po Wodospadzie Kamieńczyka. Przed wielką powodzią w 1997 r. woda spadała z wysokości o 5 metrów większej. Powódź wymyła wtedy, jak się okazało, sztucznie wykonany próg z początków XIX w. Przed 1945 r. wysokość wodospadu sięgała nawet 30 m. Wody spadają z progu szerokości ok. 3 m do niewielkiego kotła eworsyjnego wyżłobionego w mniej odpornych łupkach łyszczykowych. Zimą wokół kaskady tworzy się efektowny lodospad.

Powstanie wodospadu związane jest ze wznoszeniem się trzeciorzędowego uskoku przerywającego bieg rzeki. Skały progu i wąwozu zbudowane są z gnejsów gierałtowskich. Wąwóz za wodospadem, mający szerokość ok. 3 m, 20 m długości i 15 m głębokości, nazywany jest kanionem amerykańskim. Po ok. 300 m Wilczka wypływa w dużo szerszą dolinę, przegrodzoną dalej tamą wybudowaną tu w 1908 roku.

Turystyka

Pierwszy znany opis tego miejsca pochodzi z roku 1781 i wyszedł spod pióra H. Reissera. Przełom rzeki uchodził wtedy za niepokonany, aż do 1834, gdy oficerowie Lutz i von Leuthold przepłynęli go wpław^[4]. Od końca XVIII wieku był celem częstych wycieczek organizowanych z okolicznych kurortów – Lądka i Długopola-Zdroju. W XIX wieku, za czasów królewny Marianny Orańskiej powyżej wodospadu powstał mały park z fontanną, a otoczenie urządzono w stylu romantycznego ogrodu^[4]. Z inicjatywy rodzeństwa Neglerów wybudowano schody, poręcze i kładki z dojściami na punkty widokowe oraz na dno wąwozu^[4]. Za zwiedzanie wodospadu pobierano wówczas opłatę. Po dawnym założeniu parkowym do dziś nie przetrwały żadne ślady.

Obecnie zwiedzanie jest ogólnodostępne w ramach wytyczonych w rezerwacie ścieżek.

• W pobliżu przechodzi szlak turystyczny z Międzygórza na górę Igliczną^[4].
• Dla zwiedzających ponad wodospadem przerzucony jest stalowy mostek oraz bezpieczny punkt widokowy po przeciwnej stronie.
• Na terenie rezerwatu wytyczone są dwie dydaktyczne ścieżki przyrodnicze.
• Kilkadziesiąt metrów od wodospadu, przy drodze do Międzygórza, znajduje się hotel i parking samochodowy^[4].

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6
• Krzysztof R. Mazurski Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie, SUDETY Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław 1995, ISBN 83-85550-48-8

Linki zewnętrzne

• Rozszerzony opis Wodospadu Wilczki
• Szerszy opis turystyczny wodospadu – Sudecki Informator Turystyczny. sudety.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-03)].
• Galeria fotografii, również archiwalnych
• praca zbiorowa: Rezerwaty przyrody województwa dolnośląskiego. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu, 2017, s. 140–141. ISBN 978-83-64233-26-5.