Rhizoctonia
 Strzępki Rhizoctonia sp. | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | Rhizoctonia |
| Nazwa systematyczna | |
| Rhizoctonia DC. Fl. franç., Edn 3 (Paris) 5/6: 110 (1815) | |
| Typ nomenklatoryczny | |
Rhizoctonia solani J.G. Kühn 1858 | |
Rhizoctonia DC. – rodzaj grzybów z rodziny podstawkorożkowatych (Ceratobasidiaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ceratobasidiaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonimy nazwy naukowej: Aquathanatephorus C.C. Tu & Kimbr. 1978, Cejpomyces Svrček & Pouzar 1970, Koleroga Donk 1958, Moniliopsis 1908, Oncobasidium P.H.B. Talbot & Kean 1971, Thanatephorus Donk 1956, Thanatophytum Nees 1816, Tofispora G. Langer 1994, Uthatobasidium Donk 1956, Ypsilonidium Donk 1972[2].
Charakterystyka
Mikroskopijne grzyby pasożytnicze powodujące u roślin choroby zwane rizoktoniozami. Strzępki o szerokości powyżej 5 μm, młode bez przewężeń na septach, starsze napęczniałe, beczułkowate, z przewężeniami na septach, szkliste do jasnomiodowych. Przegrody typu dolipor. W strzępkach dwujądrowych tworzą się bezczułkowato rozszerzone septy z kanalikiem z obydwu stron osłoniętym parentosomem. Sprzążki występują rzadko. Sklerocja o barwie od brunatnej do czarnej, zwykle nieregularnego kształtu. Składają się z silnie splecionych strzępek o krótkich, napęczniałych komórkach i słabo zgrubiałych ścianach[3].
Dobrze rosną na różnego typu pożywkach, tworząc brunatne, miodowobrunatne, czasami kremowe kolonie. Po 12–14 dniach powstają w nich sklerocja o średnicy około 2 mm[3].
Niektóre gatunki
- Rhizoctonia fusispora (J. Schröt.) Oberw., R. Bauer, Garnica & R. Kirschner 2013 – tzw. strzępniczek wrzecionowatozarodnikowy
- Rhizoctonia ochracea (Massee) Oberw., R. Bauer, Garnica & R. Kirschner 2013 – tzw. strzępniczek ochrowy
- Rhizoctonia solani J.G. Kühn 1858 – tzw. strzępniczek pasożytniczy
- Rhizoctonia sterigmatica (Bourdot) Oberw., R. Bauer, Garnica & R. Kirschner 2013 – tzw. strzępniczek dwuzarodnikowy
- Rhizoctonia terrigena (Bres.) Oberw., R. Bauer, Garnica & R. Kirschner 2013 – tzw. strzępniczek międzyrzecki
Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[4]. Nazwy polskie według Władysława Wojewody. Nadał je w 2003 r. dla teleomorf tych gatunków o nazwie Thanatephorus[5]. Wówczas w nazewnictwie grzybów obowiązywała zasada, że nazwa naukowa będzie tworzona dla formy płciowej (teleomorfy) danego gatunku. Później zmieniono zasady tworzenia nazw naukowych (za ważną uznano najdawniej utworzoną nazwę danego gatunku) i nazwy polskie utworzone przez W. Wojewodę stały się niespójne z nazwami naukowymi.
Przypisy
- ↑ a b Index Fungorum [dostęp 2022-05-18].
- ↑ Species Fungorum [dostęp 2022-05-18] (ang.).
- ↑ a b Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
- ↑ Index Fungorum (gatunki) [dostęp 2022-05-18].
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
Media użyte na tej stronie
Autor: Ninjatacoshell, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rhizoctonia solani hyphae magnified 160X. Identified using Barnett, H. L. & Hunter, B. B. (1998) Illustrated Genera of Imperfect Fungi. APS Press: St. Paul, MN; pp. 196–7 ISBN 0-89054-192-2.