Ricasso

Ricasso na głowni rapiera, osłonięte poziomymi obłękami, tzw. „oślą podkowa”
Ricasso osłonięte skórą widoczne na głowni miecza dwuręcznego. Przed ricassem występy osłaniające dłoń

Ricasso[a] (także: podkrzyże) – tępy odcinek głowni broni białej znajdujący się przed rękojeścią bądź jelcem. Element charakterystyczny dla konstrukcji niektórych rapierów, szpad i mieczy dwuręcznych[1].

Umieszczony na początku zastawy niezaostrzony odcinek głowni tuż pod jelcem służył do jej uchwycenia dłonią lub palcami[1]. W wypadku mieczy długich lub dwuręcznych chwyt za ricasso dawał możliwość walki na mniejszym dystansie, z wykorzystaniem „skróconej” w ten sposób głowni, przy zachowaniu siły ciosu pochodzącej z wykorzystania obu rąk[2].

Ricasso pojawia się w konstrukcji mieczy europejskich już w epoce żelaza, ale następnie zanika. Ponownie pojawia się w konstrukcji broni białej w XII-XIV w., by w wieku XV stać się już elementem stosowanym powszechnie[3]. Długie ricasso, czasem pokryte skórą, było typowe dla wyspecjalizowanych mieczy dwuręcznych z XV-XVI w.; miecze te, w celu ochrony dłoni użytkownika miały często przed ricassem dwa występy na głowni, zwane po niemiecku parrierhaken („haki do parowania”)[4]. W rapierach palce na ricassie osłonięte były koszem, którego dno znajdowało się przed jelcem, lub specjalnymi, dodatkowymi obłękami, ustawionymi i połączonymi poziomo (tzw. ośla podkowa)[1].

Uwagi

  1. Nazwa przyjęta z języka francuskiego[1]

Przypisy

  1. a b c d Włodzimierz Kwaśniewicz: 1000 słów o broni białej i uzbrojeniu ochronnym. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1981, s. 150. ISBN 83-11-06559-4.
  2. Oakeshott 1994 ↓, s. 60.
  3. Oakeshott 1994 ↓, s. 69.
  4. Oakeshott 2000 ↓, s. 146–149.

Bibliografia

  • Ewart Oakeshott: European Weapons and Armour. Boydell Press, 2000, s. 56. ISBN 0-85115-789-0.
  • Ewart Oakeshott: The sword in the age of chivalry. Woodbridge, Suffolk, UK: Boydell Press, 1994. ISBN 0-585-19171-9. OCLC 44958619.

Media użyte na tej stronie

German - Two-handed Sword - Walters 511335.jpg
A two-handed sword could span up to 6 ft. in length. It was initially a specialized weapon for the infantry, used for cutting or thrusting, to penetrate the enemy's front line. After the introduction of firearms to the battlefield by the end of the 1500s, the role of the two-handed sword was generally limited to the ceremonial use of bodyguards and civic militia. The maker's mark on the blade is similar to ones used by bladesmiths in Munich.
Rapier with Scabbard MET sfeah29-157-13CRs1d2.jpeg
Autor: , Licencja: CC0
German; blade, Spanish, Toledo; Rapier with scabbard; Swords