Richard Lynch
| Imię i nazwisko | Richard Hugh Lynch |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 12 lutego 1940 |
| Data i miejsce śmierci | 19 czerwca 2012 |
| Zawód | aktor, producent |
| Współmałżonek | Béatrix Lynch |
| Lata aktywności | 1965–2012 |
Richard Hugh Lynch[1] (ur. 12 lutego 1940 w Brooklynie, zm. 19 czerwca 2012 w Palm Springs[2] (niektóre źródła podają Yucca Valley[3]) – amerykański aktor i producent filmowy i telewizyjny.
Życiorys
Wczesne lata
Urodził się w nowojorskim w Brooklynie[4] w irlandzkiej rodzinie rzymskokatolickiej. Miał starszego brata Barry’ego J. (ur. 23 stycznia 1944)[5], który został także aktorem. Przez cztery lata służył w United States Marine Corps[6]. Uczył się aktorstwa w Herbert Berghof Studios na Manhattanie i konserwatorium Actors Studio.
W 1967 w nowojorskim Central Parku, pod wpływem narkotyków LSD, podpalił się, stąd pozostały na jego ciele blizny[7][8].
Kariera
W 1965 zadebiutował na Broadwayu jako Ludwik XIII w sztuce Johna Whitinga Demony[9]. W 1970 wystąpił w produkcji off-Broadwayowskiej Jednorazowa przygoda hałaśliwego pasażera (One Night Stands of a Noisy Passenger)[10] w roli u boku Roberta De Niro, Diane Ladd i Sally Kirkland[11].
Karierę ekranową rozpoczął w 1973[12] od występu w roli Rileya w dramacie Jerry’ego Schatzberga Strach na wróble (Scarecrow). Stał się znany z małego ekranu dzięki telewizyjnym postaciom w serialach science fiction, w tym Battlestar Galactica (1978) i Star Trek: Następne pokolenie (1993).
W 1982 za kreację złego króla Titusa Cromwella w filmie Alberta Pyuna Miecz i czarnoksiężnik (The Sword and the Sorcerer) Academy of Science Fiction, Fantasy and Horror Films przyznała mu nagrodę Saturna.
Dzięki charakterystycznemu wyglądowi grał role czarnych charakterów w filmach, m.in.: Strach na wróble, Mały Nikita czy Halloween[13][14].
Życie prywatne
Był dwukrotnie żonaty; z Beatrix, z którą miał syna Christophera Lyncha (ur. 10 marca 1970, zm. 10 października 2005 na zapalenie płuc), i Lily[15].
Zmarł 19 czerwca 2012 w Palm Springs w stanie Kalifornia na atak serca[16][17].
Filmografia
Filmy fabularne
- 1973: Strach na wróble (Scarecrow) jako Riley
- 1976: Bóg mi powiedział (God Told Me To) jako Bernard Phillips
- 1977: Kaskaderzy (Stunts) jako Pete Lustig
- 1980: Wzór (The Formula) jako generał Helmut Kladen/Frank Tedesco
- 1982: Miecz i czarnoksiężnik (The Sword and the Sorcerer) jako Król Cromwell
- 1985: Inwazja na USA (Invasion U.S.A.) jako Michaił Rostow/Michael Hames
- 1987: Barbarzyńcy (The Barbarians) jako Kadar
- 1988: Mały Nikita (Little Nikita) jako Scuba
- 1990: The Forbidden Dance jako Benjamin Maxwell
- 1990: Kojak: Flowers for Matty (TV) jako Sands
- 1994: Cyborg 3 (Cyborg 3: The Recycler) jako Anton Lewellyn
- 2009: Mroczne niebo (Dark Fields) jako Karl Lumis
Seriale TV
- 1975: Starsky i Hutch (Starsky & Hutch) jako Zane
- 1977: Ulice San Francisco (Streets of San Francisco) jako Harry Kraft
- 1978: Battlestar Galactica jako Wolfe
- 1978: Starsky i Hutch (Starsky & Hutch) jako Lionel Fitzgerald II
- 1979: Barnaby Jones jako Terry Shaw
- 1979: Aniołki Charliego (Charlie’s Angels) jako Freddie Jefferson
- 1979: Starsky i Hutch (Starsky & Hutch) jako Joey
- 1980: Galactica 1980 jako Xavier
- 1981: Vega$ jako Benjamin Lang
- 1983: T.J. Hooker jako Virgil Dobbs
- 1984: Niebezpieczne ujęcia (Cover Up) jako Moreau
- 1984: Drużyna A (The A-Team) jako Johnny Turian
- 1985: Airwolf jako John Bradford Horn / Gerald Van Dorian / Neal Streep
- 1985: Strach na wróble i pani King (Scarecrow and Mrs. King) jako Craig Eiger
- 1985: Riptide jako Martin Stonewall
- 1990: Zawód policjant (True Blue)
- 1992: Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) jako Michael O’Connor
- 1993: Star Trek: Następne pokolenie (Star Trek: The Next Generation) jako Baran
- 1994: Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) jako Philip de Kooning
- 1995: Słoneczny patrol (Baywatch) jako Diederick
- 1995: Nieśmiertelny (Highlander: The Series)
- 1998: Mike Hammer, Prywatne Oko (Mike Hammer, Private Eye) jako Graham Mintner
- 1999: Air America jako Glen
- 1999: Brygada Acapulco (Acapulco HEAT) jako Elliot Roth
- 2002: Sześć stóp pod ziemią (Six Feet Under) jako uczestnik ceremonii
- 2003: Czarodziejki (Charmed) jako Cronyn
Przypisy
- ↑ Richard Lynch. Listal. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ Richard Lynch (1940-2012). Find A Grave Memorial. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ Richard Lynch. AlloCiné. [dostęp 2016-12-28]. (fr.).
- ↑ Richard Lynch. SensaCine.com. [dostęp 2016-12-28]. (hiszp.).
- ↑ Barry Lynch w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Richard Lynch, scar-faced character actor, dies at 72. „Los Angeles Times”. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ Sadie Gennis (2012-06-21): Halloween Actor Richard Lynch Dies at 76. „TV Guide”. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ Lynch Got Second Chance. Times Daily (Florence (Alabama), 1971-03-17). [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ Richard Lynch - Actor. Internet Broadway Database. [dostęp 2021-07-28]. (ang.).
- ↑ Richard Lynch. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2021-08-24]. (ang.).
- ↑ One Night Stands of a Noisy Passenger (1970-1975). slleiter.com. [dostęp 2021-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-12)]. (ang.).
- ↑ Rovi: Richard Lynch Biography. AllMovie. [dostęp 2021-07-28]. (ang.).
- ↑ Richard Lynch. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ Richard Lynch. MYmovies. [dostęp 2016-12-28]. (wł.).
- ↑ Richard Lynch Biography (1936-). Film Reference. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ Zmarł Richard Lynch. Onet.pl. [dostęp 2016-12-28]. (pol.).
- ↑ Richard Lynch, Who Played Bad Guys, Dies at 76. „New York Times”. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Richard Lynch w bazie IMDb (ang.)
- Richard Lynch w bazie Filmweb
- Richard Lynch w bazie Notable Names Database (ang.)