Richard de Clare (hrabia Pembroke)

Małżeństwo Aoife i Strongbowa, obraz Daniela MacLise'a z 1854 r.

Richard Fitz Gilbert de Clare, 2. hrabia Pembroke, zwany Strongbow (ur. 1130, zm. 20 kwietnia 1176 w Dublinie) – angielski możnowładca, który odegrał znaczną rolę w podboju Irlandii za czasów króla Henryka II. Był synem Gilberta de Clare, 1. hrabiego Pembroke, i Isabel de Beaumont, córki 1. hrabiego Leicester.

Po śmierci ojca w 1148 r. odziedziczył tytuł hrabiego Pembroke. W 1153 r. był obecny podczas podpisywania traktatu westminsterskiego kończącego wojnę domową między królem Stefanem a Henrykiem Plantagenetem. Kiedy Henryk II został królem Anglii w 1154 r., de Clare zachował swój tytuł hrabiowski, mimo iż zlikwidowano wówczas większość tytułów kreowanych przez poprzedniego monarchę. Mimo to Richard utracił swój tytuł w niejasnych okolicznościach w 1167 lub 1168 r. Tytuł hrabiego Pembroke nosił jednak później jego syn. W 1168 r. znajdował się w orszaku księżniczki Matyldy podczas jej podróży do Niemiec na ślub z Henrykiem Lwem.

W tym samym 1168 r. irlandzki król Leinsteru, Diarmuid MacMurrough, został wypędzony ze swego królestwa przez Wysokiego Króla Irlandii Turlougha O’Connora. Diarmuid udał się na dwór Henryka II z prośbą o pomoc. Ten wysłał wraz z nim Richarda de Clare i innych baronów z pogranicza walijsko-angielskiego. Diarmuid obiecał wówczas Richardowi rękę swojej córki, Aoife. Armia angielska pod wodzą Raymonda le Grosa przybyła do Irlandii w 1169 r. i zdobyła Wexford, Waterford i Dublin. Strongbow przybył w sierpniu 1170 r. Dzień po zdobyciu Waterford, 29 sierpnia 1170 r. poślubił Aoife.

Angielska ekspedycja przywróciła tron i wpływy Diaruidowi. Król Henryk był jednak zaniepokojony i obawiał się nadmiernego wzrostu potęgi swoich baronów. W 1171 r. nakazał angielskim wojskom powrót z Irlandii. Tymczasem w maju 1171 r. zmarł Diarmuid i Richard de Clare, powołując się na prawa swojej żony, zażądał tronu królestwa Leinster. Wraz ze śmiercią Diarmuida wybuchło jednak w Irlandii powstanie i Richard ledwo obronił się w Dublinie. Wyruszył więc do Anglii, aby uzyskać pomoc od Henryka. Udało mu się to za cenę przekazania królowi wszystkich swoich posiadłości. Henryk przybył do Irlandii w październiku 1172 r. i pozostał tam przez 6 miesięcy. Przez ten czas obsadził swoimi załogami najważniejsze irlandzkie miasta. Od papieża Hadriana IV uzyskał tytuł pana Irlandii. Richard musiał zadowolić się tylko hrabstwem Kildare.

Richard pozostał w Irlandii do 1173 r., kiedy to wybuchła rebelia synów królewskich przeciw Henrykowi. Na wezwanie króla Strongbow udał się do Normandii. Za zasługi podczas walki został nagrodzony Wexfordem, Waterfordem i Dublinem. Po powrocie do Irlandii w 1174 r. musiał stawić czoła rebelii Donalda z Limerick. Richard poprowadził swoją armię do Munsteru, ale poniósł tam ciężką klęskę i został oblężony w Wexfordzie. Wezwał na pomoc Raymonda le Grosa, któremu obiecał rękę swojej córki. Richard i Raymond spotkali się w Wexford i po uroczystościach ślubnych Raymond podjął działania zakończone odwrotem Donalda spod Wexford.

W 1175 r. Richard przygotowywał kolejną wyprawę przeciwko Donaldowi z Limerick. Wodzem wyprawy miał być Raymond, a sam Richard miał nie brać bezpośredniego udziału w wyprawie. W czasie wyprawy zakończonej zdobyciem Limerick Richard przebywał w Anglii. Zmarł po powrocie do Irlandii w 1176 r. Został pochowany w dublińskim Christ Church.

Z Aoife miał dwoje dzieci, syna Gilberta de Striguila, 3. hrabiego Pembroke (1173 – 1185), oraz córkę Isabel (1172 – 1240), żonę Williama Marshala, 1. hrabiego Pembroke. Z nieznaną z imienia kochanką miał córkę Basile, żonę najpierw Roberta de Quincy, później Raymonda le Grosa i wreszcie Geoffreya Fitz Roberta, barona Kells.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

MarriageAoifeStrongbow.jpg
Painting of the marriage of Aoife and Strongbow by Daniel Maclise. Iconic image of the Norman Invasion of Ireland.