Rożec skrobacz

Rożec skrobacz

Naso lituratus[1]
(Forster in Bloch & Schneider, 1801)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Infragromada	doskonałokostne
Rząd	okoniokształtne
Rodzina	pokolcowate
Rodzaj	Naso
Gatunek	rożec skrobacz
Synonimy Acanthurus harpurus Shaw 1829 Acanthurus lituratus Forster 1801[1] Aspisurus carolinarum Quoy & Gaimard, 1825[2] Callicanthus lituratus Forster, 1801[1] Monoceros ecornis Ehrenberg 1829 Monoceros garretti Seale, 1901 Naseus incornis, Cuvier 1829 Naso literatus (Forster, 1801) Prionurus eoume Lesson, 1831 Prionurus filamentosus Liénard, 1891
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski

Rożec skrobacz, naso żółtogłowy (Naso lituratus)^[4] – gatunek morskiej ryby okoniokształtnej z rodziny pokolcowatych (Acanthuridae) i rodzaju Naso.

Występowanie

Ocean Spokojny: wyspa Honsiu poprzez Wielką Rafę Koralową i Nową Kaledonię, Hawaje, wyspy Polinezji Francuskiej aż po wyspy Pitcairn. Przebywa w tropikalnych morskich wodach na głębokości od 0 do 90 m, o temperaturze od 24 °C do 26 °C. Najczęściej jednak spotykany jest w wodach o głębokości od 5 do 30 m^[2].

Opis

Charakterystyczny kolec u nasady płetwy ogonowej

Wielkość: maksymalna długość (do końca długości kolców): 46 cm^[2].

Wygląd: Podobnie jak wszystkie pokolcowate ma wydłużone owalne i bocznie spłaszczone ciało. Ubarwienie zmienne: fioletowe, ciemnobrunatne do purpurowego. Na czarnej płetwie grzbietowej występują cienkie niebieskie linie. Płetwa odbytowa na ogół jest pomarańczowa i na brzegu, na całej jej długości przebiega pasek o żółtym zabarwieniu. Posiada też charakterystyczną pręgę biegnąca od oka do warg, która jest przeważnie koloru pomarańczowego. Natomiast u nasady płetwy ogonowej posiada kolce, przypominające ostry skalpel służący do obrony przed wrogami.

Zachowanie

Z reguły pływają w małych grupach, ale w czasie tarła formują duże skupiska. Żywią się głównie brunatnicami.

Pielęgnacja w akwarium

Hodowany w akwariach morskich. Wymaga stworzenia wielu atrakcyjnych kryjówek z kamienia i koralowców. Zalecana temperatura wody od 22 do 28 °C^[5].

Przypisy

Bibliografia

• Frank Stanislav: Wielki Atlas Ryb. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1977, s. 485.
• Angelo Mojetta: Lebensraum Aquarium : ein Handbuch der Süss- und Salzwasserfische. Stuttgart: Unipart-Verlag, 1993, s. 97. ISBN 3-8122-3089-5.
• Naso lituratus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 26 grudnia 2009]
• Naso lituratus. AquaBase.org. [dostęp 2009-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 września 2007)].
• Polskie nazwy zwyczajowe za: Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9 (seria).