Robert Casadesus
Robert Casadesus, 1972 | |
Imię i nazwisko | Robert Marcel Casadesus |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 7 kwietnia 1899 Paryż |
Pochodzenie | francuskie |
Data i miejsce śmierci | 19 września 1972 Paryż |
Instrumenty | fortepian |
Gatunki | muzyka poważna |
Zawód | pianista, kompozytor |
Odznaczenia | |
Robert Marcel Casadesus[1][2] (ur. 7 kwietnia 1899 w Paryżu, zm. 19 września 1972 tamże[3][4]) – francuski pianista i kompozytor.
Życiorys
Pochodził z rodziny o korzeniach katalońskich[2]. Syn Roberta-Guillaume’a (1878–1940), aktora, kompozytora i śpiewaka[1][3]. Jego wuj, Francis Casadesus (1870–1954) był kompozytorem, skrzypkiem i dyrygentem[3]. Muzykiem był także jego drugi wuj, Marius Casadesus (1892–1981), z którym później razem występował[5]. W wieku 13 lat rozpoczął studia w Konserwatorium Paryskim, gdzie jego nauczycielami byli Louis Diémer (fortepian) i Xavier Leroux (kompozycja)[1]. Pobierał również naukę gry na skrzypcach u Luciena Capeta[6]. Podczas studiów zdobył pierwszą nagrodę w zakresie pianistyki (1913)[1][3] i harmoniki (1919) oraz Prix Diémer (1921)[1]. Po ukończeniu nauki podjął pracę jako wykładowca w konserwatorium w Fontainebleau[1]. Zdobył sobie sławę jako pianista[1][3], prowadził intensywną działalność koncertową (występy w Europie oraz obydwu Amerykach)[1]. W 1935 roku grał z Filharmonią Nowojorską pod batutą Arturo Toscaniniego[1][3]. Okres II wojny światowej spędził wraz z rodziną na emigracji w USA, mieszkając w Princeton[6]. Dokonał licznych nagrań płytowych dla wytwórni Columbia Records (z utworami m.in. Chopina, Schumanna, Brahmsa i Beethovena)[6]. Do jego uczniów należeli Grant Johannesen i Menahem Pressler[6].
Występował w duecie ze swoją żoną, poznaną podczas studiów i poślubioną w 1921 roku[6] pianistką Gaby (z d. L’Hotê)[1][3] oraz skrzypkiem Zino Francescattim[3]. Jego syn, Jean Casadesus (1927–1972), także był pianistą, występował w trio razem z matką i ojcem[1][4]. Jean zginął w wypadku samochodowym w styczniu 1972 roku, na osiem miesięcy przed śmiercią ojca[6].
Odznaczony został komandorią Legii Honorowej oraz komandorią belgijskiego Orderu Leopolda[1].
Twórczość
Wysoko ceniony jako pianista[1][4]. W jego repertuarze, obejmującym muzykę od XVII do XX wieku, dominowały utwory kompozytorów francuskich oraz W.A. Mozarta[1][4]. Przyjaźnił się z Maurice’em Ravelem[1]. Za album z nagraniami kompozycji fortepianowych Ravela otrzymał w 1955 roku nagrodę Grand Prix du Disque[1][4].
Skomponował m.in. siedem symfonii[5], 6 pièces na dwa fortepiany (1938), 24 prèludes na fortepian (1924), trio smyczkowe (1938), dwie sonaty fortepianowe (1947, 1953), koncert na dwa fortepiany i orkiestrę (1950), koncert na trzy fortepiany i orkiestrę smyczkową (1965)[3].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 38–39. ISBN 83-224-0223-6.
- ↑ a b Barry Jones: Dictionary of World Biography. Wyd. 3. Acton: Australian National University Press, 2016, s. 153. ISBN 978-1-76046-009-9.
- ↑ a b c d e f g h i The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 141. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ a b c d e Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 39. ISBN 978-83-01-13410-5.
- ↑ a b The Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 149. ISBN 978-0-19-957854-2.
- ↑ a b c d e f Stephen Siek: A Dictionary for the Modern Pianist. Lanham: Rowman & Littlefield, 2017, s. 141. ISBN 978-0-8108-8879-1.
- ISNI: 0000 0001 0858 7502
- VIAF: 76499689
- LCCN: n83151033
- GND: 119005212
- LIBRIS: wt79b7vf53jldrh
- BnF: 13892232g
- SUDOC: 029823048
- NLA: 35745159
- NKC: mzk2002156848
- BNE: XX874244
- NTA: 074921932
- BIBSYS: 3122069
- CiNii: DA09782640
- Open Library: OL7513906A
- PLWABN: 9810677277405606
- NUKAT: n2003091111
- J9U: 987007259449605171
- CANTIC: a10460342
- LNB: 000259865
- NSK: 000262476
- CONOR: 44563555
- BLBNB: 001021313
- LIH: LNB:cLN;=BT
- WorldCat: lccn-n83151033
Media użyte na tej stronie
Baretka Krzyża Komandorskiego Orderu Leopolda (Belgia)