Robert z Molesme
| opat | |
 Portret Roberta z Molesme, autorstwa Enguerranda Quartona (1440) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Czczony przez | |
| Beatyfikacja | 1221 (lokalne zatwierdzenie kultu) |
| Kanonizacja | 1222 (zatwierdzenie kultu na cały Kościół) |
| Wspomnienie | |
| Atrybuty | pierścień[1] |
| Szczególne miejsca kultu | |
Robert z Molesme, również: Robert z Szampanii lub Robert z Cîteaux (ur. ok. 1027–1029 w Troyes, zm. 17 kwietnia 1111 w Molesme) – opat i reformator zakonny, założyciel zakonu cystersów, święty Kościoła katolickiego.
Żywot świętego
Robert urodził się w zamożnej, szlacheckiej rodzinie w Szampanii jako syn Dietricha i Irmengardy. W wieku 15 lat rozpoczął nowicjat w zakonie benedyktynów w Montier-La-Celle (klasztor Saint Pierre la Celle), pod Troyes. Tam uzyskał święcenia kapłańskie i doszedł do stanowiska przeora. W 1069 został opatem Saint Michel de Tonnerre w diecezji Langres (Burgundia). W 1071 zniechęcony obyczajami zakonnymi porzucił klasztor oraz stanowisko i wrócił do Montier-La-Celle. Wkrótce wywędrował do Saint Ayoul de Provins. W latach 1073-1074 eremici z puszczy Cellan (Collan lub Colan) wybrali go swoim duchowym przewodnikiem.
Robert starał się o pozwolenie na założenie własnego klasztoru, które otrzymał od Grzegorza VII. Robert – pragnący życia prawdziwie ascetycznego i pustelniczego z grupą eremitów przeniósł się w 1075 r. do Molesme niedaleko Chalon-sur-Saône w Burgundii. Był to teren dziki i niezagospodarowany, przekazany mu na pustelnię przez ród Maligny. Początkowo mnisi mieszkali w drewnianych chatach postawionych wokół kapliczki św. Trójcy i zajmowali się pracą fizyczną, podobnie do mnichów z Camaldoli. Pod kierunkiem Roberta zgromadzenie rozwijało się bardzo dynamicznie fundując nowe przeoraty, a Molesme stało się wkrótce kolebką nowej kongregacji monastycznej. W przeoracie Sèche-Fontaine styl życia mnichów Roberta podpatrywał min. Bruno z Kolonii, założyciel zakonu kartuzów. Spory między zwolennikami reguły kluniackiej a zwolennikami Roberta, który preferował regułę eremicko-ascetyczną spowodowały, że w 1090 Robert opuścił klasztor i z grupą zwolenników udał się do pustelni Aulx. Następcą Roberta w Molesme został Gotfryd.
W Aulx przebywał w latach 1090–1093, jednak z polecenia papieskiego został zmuszony do powrotu do Molesme. Robert, po spotkaniu z legatem papieskim w Lyonie, otrzymał pozwolenie na utworzenie zakonu nowego porządku. W wyludnionej i lesistej dolinie podarowanej przez Roberta Raynalda, wicehrabiego Beaune, 21 marca 1098[2] Robert z Molesme, Alberyk i Stefan Harding, wraz z dwudziestką innych mnichów założyli nowy klasztor w Cîteaux, dając początek najważniejszemu opactwu przyszłego zakonu cystersów.
W 1099 mnisi z Molesme poprosili Roberta o powrót, obiecując podporządkowanie się regułom zakonu benedyktyńskiego. Robert wrócił do Molesme i pozostał tam aż do śmierci. Jego następcą w Cîteaux został św. Alberyk (Alberic) (1099), a po nim od 1109 św. Stefan Harding.
Kult
Na wniosek kapituły generalnej (1220), kult Roberta z MoIesmy został zatwierdzony lokalnie przez papieża Honoriusza III w 1221 roku, a następnie rozszerzony na cały Kościół w 1222 i ujęty w kanonie rzymskim.
Jako jeden z założycieli cystersów, postać Roberta jest kontrowersyjną. Miał wolę i cel ustanowienia reformy zakonu benedyktynów, ale nie przeprowadził jej. Nie ma go również we wczesnych źródłach z Citeaux.
Kult św. Roberta ponownie ograniczono do zakonu cystersów, a Robert został wpisany do działu "założycieli"[3].
- Dzień obchodów
Do czasu reformy z soboru watykańskiego II (1969), św. Robert wspominany był 29 kwietnia (od 1224). W zakonie cystersów wspominano go razem ze św. Alberykiem oraz ze św. Stefanem 26 czerwca.
Obecnie jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 17 kwietnia[4].
Kościół katolicki w Polsce[a] oraz zakony: cystersów, benedyktynów i trapistów wspominają trzech świętych założycieli monasteru w Cîteaux 26 stycznia[5].
- Ikonografia
W ikonografii przedstawiany jest z oboma świętymi. Jego atrybutem jest pierścień – znak więzi z Bogiem.
Zobacz też
Uwagi
- ↑ patrz źródło: brewiarz.katolik.pl
Przypisy
- ↑ Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 63. ISBN 978-83-247-0574-0.
- ↑ Kalendarium cysterskie XI wiek.
- ↑ Robert z Molesme. – Kirchenlexikon (autor: Bruno W. Häuptli) [ostatnia aktualizacja: 2005-10-09] (niem.)
- ↑ Robert von Cîteaux (von Molesme) – Ökumenisches Heiligenlexikon (niem.)
- ↑ Alberich von Cîteaux i Stephan Harding – Ökumenisches Heiligenlexikon (niem.)
Bibliografia
- Założyciele zakonu cystersów na cystersi.pl
- Święci Robert, Alberyk i Stefan, opaci – materiały na brewiarz.katolik.pl (Internetowa Liturgia Godzin)
- Robert z Molesme na DEON.pl (SJ i Wydawnictwo WAM)
