Robert z Molesme

Święty
Robert z Molesme (OCist.)
opat
Ilustracja
Portret Roberta z Molesme, autorstwa Enguerranda Quartona (1440)
Data i miejsce urodzenia

ok. 1027-1029
Troyes (Szampania)

Data i miejsce śmierci

17 kwietnia 1111
Molesme

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

1221 (lokalne zatwierdzenie kultu)
przez Honoriusza III

Kanonizacja

1222 (zatwierdzenie kultu na cały Kościół)
przez Honoriusza III

Wspomnienie

17 kwietnia i 26 stycznia

Atrybuty

pierścień[1]

Szczególne miejsca kultu

zakony cystersów

Trzech świętych założycieli opactwa w Cîteaux (od lewej): Stefan Harding, Robert z Molesme (klęczący w benedyktyńskim habicie) i Alberyk z Cîteaux

Robert z Molesme, również: Robert z Szampanii lub Robert z Cîteaux (ur. ok. 10271029 w Troyes, zm. 17 kwietnia 1111 w Molesme) – opat i reformator zakonny, założyciel zakonu cystersów, święty Kościoła katolickiego.

Żywot świętego

Robert urodził się w zamożnej, szlacheckiej rodzinie w Szampanii jako syn Dietricha i Irmengardy. W wieku 15 lat rozpoczął nowicjat w zakonie benedyktynów w Montier-La-Celle (klasztor Saint Pierre la Celle), pod Troyes. Tam uzyskał święcenia kapłańskie i doszedł do stanowiska przeora. W 1069 został opatem Saint Michel de Tonnerre w diecezji Langres (Burgundia). W 1071 zniechęcony obyczajami zakonnymi porzucił klasztor oraz stanowisko i wrócił do Montier-La-Celle. Wkrótce wywędrował do Saint Ayoul de Provins. W latach 1073-1074 eremici z puszczy Cellan (Collan lub Colan) wybrali go swoim duchowym przewodnikiem.

Robert starał się o pozwolenie na założenie własnego klasztoru, które otrzymał od Grzegorza VII. Robert – pragnący życia prawdziwie ascetycznego i pustelniczego z grupą eremitów przeniósł się w 1075 r. do Molesme niedaleko Chalon-sur-Saône w Burgundii. Był to teren dziki i niezagospodarowany, przekazany mu na pustelnię przez ród Maligny. Początkowo mnisi mieszkali w drewnianych chatach postawionych wokół kapliczki św. Trójcy i zajmowali się pracą fizyczną, podobnie do mnichów z Camaldoli. Pod kierunkiem Roberta zgromadzenie rozwijało się bardzo dynamicznie fundując nowe przeoraty, a Molesme stało się wkrótce kolebką nowej kongregacji monastycznej. W przeoracie Sèche-Fontaine styl życia mnichów Roberta podpatrywał min. Bruno z Kolonii, założyciel zakonu kartuzów. Spory między zwolennikami reguły kluniackiej a zwolennikami Roberta, który preferował regułę eremicko-ascetyczną spowodowały, że w 1090 Robert opuścił klasztor i z grupą zwolenników udał się do pustelni Aulx. Następcą Roberta w Molesme został Gotfryd.

W Aulx przebywał w latach 1090–1093, jednak z polecenia papieskiego został zmuszony do powrotu do Molesme. Robert, po spotkaniu z legatem papieskim w Lyonie, otrzymał pozwolenie na utworzenie zakonu nowego porządku. W wyludnionej i lesistej dolinie podarowanej przez Roberta Raynalda, wicehrabiego Beaune, 21 marca 1098[2] Robert z Molesme, Alberyk i Stefan Harding, wraz z dwudziestką innych mnichów założyli nowy klasztor w Cîteaux, dając początek najważniejszemu opactwu przyszłego zakonu cystersów.
W 1099 mnisi z Molesme poprosili Roberta o powrót, obiecując podporządkowanie się regułom zakonu benedyktyńskiego. Robert wrócił do Molesme i pozostał tam aż do śmierci. Jego następcą w Cîteaux został św. Alberyk (Alberic) (1099), a po nim od 1109 św. Stefan Harding.

Kult

Na wniosek kapituły generalnej (1220), kult Roberta z MoIesmy został zatwierdzony lokalnie przez papieża Honoriusza III w 1221 roku, a następnie rozszerzony na cały Kościół w 1222 i ujęty w kanonie rzymskim.

Jako jeden z założycieli cystersów, postać Roberta jest kontrowersyjną. Miał wolę i cel ustanowienia reformy zakonu benedyktynów, ale nie przeprowadził jej. Nie ma go również we wczesnych źródłach z Citeaux.
Kult św. Roberta ponownie ograniczono do zakonu cystersów, a Robert został wpisany do działu "założycieli"[3].

Dzień obchodów

Do czasu reformy z soboru watykańskiego II (1969), św. Robert wspominany był 29 kwietnia (od 1224). W zakonie cystersów wspominano go razem ze św. Alberykiem oraz ze św. Stefanem 26 czerwca.

Obecnie jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 17 kwietnia[4].

Kościół katolicki w Polsce[a] oraz zakony: cystersów, benedyktynów i trapistów wspominają trzech świętych założycieli monasteru w Cîteaux 26 stycznia[5].

Ikonografia

W ikonografii przedstawiany jest z oboma świętymi. Jego atrybutem jest pierścień – znak więzi z Bogiem.

Zobacz też

Uwagi

  1. patrz źródło: brewiarz.katolik.pl

Przypisy

  1. Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 63. ISBN 978-83-247-0574-0.
  2. Kalendarium cysterskie XI wiek.
  3. Robert z Molesme.Kirchenlexikon (autor: Bruno W. Häuptli) [ostatnia aktualizacja: 2005-10-09] (niem.)
  4. Robert von Cîteaux (von Molesme)Ökumenisches Heiligenlexikon (niem.)
  5. Alberich von Cîteaux i Stephan HardingÖkumenisches Heiligenlexikon (niem.)

Bibliografia

Media użyte na tej stronie