Robin Hyde

Robin Hyde

Rękopis autobiografii Robin Hyde

Pomnik z cytatem Robin Hyde w Wellington Writers' Walk w Wellington

Płyta pamiątkowa na cześć Robin Hyde w Dunedin

Robin Hyde (ur. 1906, zm. 1939) – nowozelandzka dziennikarka, prozaiczka i poetka^[1][2][3].

Życiorys

Robin Hyde naprawdę nazywała się Iris Guiver Wilkinson^[4]. Urodziła się 19 stycznia 1906 w Kapsztadzie w Afryce Południowej^[4][4]. Jej rodzicami byli George Edward Wilkinson i Edith Ellinor (Nelly) Butler^[4]. Ojciec był technikiem zatrudnionym przy budowie południowoafrykańskiej sieci telegraficznej, matka pracowała jako pielęgniarka^[4]. Rodzice różnili się charakterem i światopoglądem. Matka była bardzo religijna i entuzjastyczna wobec imperialnej i kolonialnej polityki Wielkiej Brytanii, ojciec zaś był sceptykiem i rozczytywał się w książkach podających w wątpliwość kapitalizm, imperializm i religię^[4]. Kiedy przyszła poetka miała zaledwie miesiąc, rodzice się zaokrętowali i popłynęli do Nowej Zelandii. Tam żyli w biedzie. Wynajmowali obskurne mieszkania w Newtown, Melrose i Berhampore. Tam też się urodziły kolejne siostry Iris. Iris chodziła do South Wellington School i Berhampore School, a potem do Wellington Girls’ College^[4]. W tej ostatniej szkole zaprzyjaźniła się z Gwen Hawthorn (później Mitcalfe)^[4]. W wieku 17 lat dołączyła do zespołu pisma Dominion^[1]. Współpracowała też z New Zealand Farmers’ Advocate, w którym redagowała dział dziecięcy^[1]. W tym czasie miała romans ze znajomym ojca, Harrym Sweetmanem. Planowali wspólną przyszłość i podróż do Europy. W wieku 18 lat doznała poważnego urazu kolana, który wywołał trwałe kalectwo^[4]. Kiedy o kulach wyszła ze szpitala, uzależniona od środków przeciwbólowych, okazało się, że partner ulotnił się^[4]. Dużo później dowiedziała się, że zmarł wkrótce po przybyciu do Anglii^[4]. Iris wróciła do pracy w Dominion. Pod pseudonimem Novitia pisała sprawozdania parlamentarne (Peeps at Parliament) w czasie wyborów w 1925^[4]. Zaprzyjaźniła się przy tym z politykami Williamem Downie Stewartem, Danielem Sullivanem i Johnem A. Lee^[4]. Przelotnym romans z czasu pobytu w szpitalu zaowocował ciążą. Niestety, syn poetki, któremu nadała imię Robin Hyde, wkrótce zmarł (1926)^[4]. Autorka na pamiątkę dziecka przybrała pseudonim, pod którym jest powszechnie znana^[4]. W 1927 wskutek traumatycznych przeżyć Iris przeszła załamanie nerwowe i ponownie trafiła na leczenie do Queen Mary Hospital w Hanmer Springs^[4]. Kiedy po wyzdrowieniu wróciła do pracy literackiej, nawiązała korespondencyjny kontakt z Johnem Schroderem, który stał się jej przyjacielem i doradcą w sprawach artystycznych^[4]. Z nową siłą zajęła się też dziennikarstwem. W 1928 dołączyła do New Zealand Truth,a potem do wydawanego w Christchurch pisma Sun, gdzie asystowała Esther Glen, jak również do Wanganui Chronicle (1929)^[4]. W Wanganui miała romans z żonatym dziennikarzem. Kiedy zaszła w ciążę, mężczyzna zasugerował jej aborcję. Iris nie zgodziła się. W 1930 urodziła syna, znanego pod nazwiskiem Derek Challis^[4]. Urodzenie nieślubnego dziecka doprowadziło w przypadku Iris do utraty pracy. Bez grosza przy duszy wróciła do Wellington, przemycając dziecko na prom w koszu na ubrania^[4]. Fakt jego istnienia ukryła przed rodziną^[4]. Wkrótce później oddała syna do adopcji^[4]. Zatrudniła się w tygodniku New Zealand Observer, prowadzonym przez Gordona McLeana^[4]. Pisała pod licznymi pseudonimami, prowadząc najróżniejsze rubryki. Jako reporterka obserwowała protesty na Queen Street w 1932^[4]. Napisała petycję do burmistrza Auckland w prawie bezrobotnych kobiet^[4]. Poznała wtedy Douglasa Starka, który stał się pierwowzorem bohaterów jej powieści^[4]. W 1933 próbowała się utopić^[4]. Uratowana przez policję, trafiła na sześć tygodni do Auckland Hospital, a potem, z własnej woli, do szpitala psychiatrycznego Grey Lodge w Auckland^[4]. Podczas hospitalizacji, zachęcana przez lekarzy Henry’ego Buchanana i Gilberta Tothilla, zaczęła znowu pisać^[4]. W ciągu czterech lat spędzonych głównie w Grey Lodge pracowała nad trzema powieściami i dwoma tomikami poetyckimi. Po wyjściu ze szpitala zradykalizowała się jako feministka i socjalistka^[4]. Pisała dla czasopism Tomorrow i Woman To-day^[4][1]. Mimo wszystkich trudności udała się w podróż do Anglii, a potem do ogarniętych wojną Chin^[1]. W czasie walk została ranna w oko^[4]. Mimo urazu, przeprowadziła wywiad z panią Song Qingling, żoną Sun Jat-sena^[4]. W 1938 pojechała do Anglii. Rząd nowozelandzki, w obliczu zbliżającej się wojny w Europie, zapewnił jej ewakuację do kraju^[4]. Zanim do niej doszło, poetka odebrała sobie życie, przedawkowując leki^[4]. Miała wtedy zaledwie 33 lata^[5]. Została pochowana na cmentarzu w Kensington w Gunnersbury^[4].

Bliską przyjaciółką autorki była poetka Gloria Jasmine Rawlinson^[6]. Zbierała materiały do jej biografii. Zostały one później wykorzystane przez Dereka Challisa w książce The book of Iris (2002). Rawlinson została w niej wymieniona jako współautorka. W 1952 Rawlinson przygotowała do druku tomik wierszy Robin Houses by the Sea, a w 1970 napisała wstęp do jej autobiograficznej powieści The Godwits Fly^[7]. W 1984 Lydia Wevers wydała wybór z liryki Robin Hyde pod tytułem Selected Poems^[8]. Natomiast w 2003 Michele Leggott zestawiła chronologiczny zbiór jej wierszy Young Knowledge^[9][10].

Robin Hyde jest uważana za jedną z najważniejszych postaci literatury nowozelandzkiej^[11].

Megan Claire Clayton napisała w 2001 monografię o twórczości Robin Hyde zatytułowaną Iris, Read and Written: A New Poetics of Robin Hyde^[12].

Twórczość

Robin Hyde była dziennikarką, reporterką, powieściopisarką i poetką. Pisała wiersze, powieści i teksty prasowe. Karierę pisarską zaczęła jeszcze w gazetce szkolnej, w której w latach 1919-1922 publikowała liryki i opowiadania^[4]. Pierwszy tomik wierszy, The Desolate Star, wydała w 1929^[4]. Opublikowała też zbiorki The Conquerors (1935) i Persephone in Winter (1937)^[4][13]. Oprócz liryków wydała powieści Check to Your King (1936), Passport to Hell (1936) i Wednesday’s Children (1937)^[4]. Opublikowała również powieści The Godwits Fly (1938) i Nor the Years Condemn (1938). Zarówno w prozie, jak i poezji sięgała po tematykę maoryską^[1].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Michele Leggott: Introduction to Young Knowledge: The Poems of Robin Hyde, edited by Michele Leggott, Auckland University Press, 2003 (ang.). jacketmagazine.com. [dostęp 2017-06-19].
• Robin Hyde: The Desolate Star And Other Poems (ang.). nzepc.auckland.ac.nz. [dostęp 2017-06-19].
• Robin Hyde: Poems (ang.). poemhunter.com. [dostęp 2017-06-19].
• Robin Hyde (1906-1939): Poems (ang.). allpoetry.com. [dostęp 2017-06-19].
• Hyde, Robin (1906-1939): Poems (ang.). rpo.library.utoronto.ca. [dostęp 2017-06-19].
• Robin Hyde: Poems (ang.). nzetc.victoria.ac.nz. [dostęp 2017-06-19].
• Sad, sweet song of a migratory bird (ang.). theguardian.com. [dostęp 2017-06-19].
• Poem of the week: Ku Li by Robin Hyde (ang.). theguardian.com. [dostęp 2017-06-19].
• Alison Hunt: Angel-guarded liar in a pleasant, quiet room: the experiences of writer Robin Hyde in the New Zealand mental health system of the 1930s (ang.). nzepc.auckland.ac.nz, 2005. [dostęp 2017-06-19].