Roch-Ambroise Cucurron Sicard

Roch-Ambroise Cucurron Sicard
Abbé[1] Sicard
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 września 1742
Le Fousseret w okolicy Tuluzy, Górna Garonna

Data i miejsce śmierci

10 maja 1822
Paryż

Miejsce spoczynku

Cmentarz Père-Lachaise

Zawód, zajęcie

nauczyciel, filolog, duchowny

Narodowość

francuska

Pracodawca

Zakłady dla głuchoniemych w Bordeaux i w Paryżu (współcześnie L'Institut National de Jeunes Sourds de Paris[2])
École normale supérieure

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Roch-Ambroise Cucurron Sicard (ur. 19 września 1742 w Le Fousseret, zm. 10 maja 1822 w Paryżu) – francuski filolog, duchowny, pionier nauczania głuchoniemych, kawaler Legii Honorowej, członek Akademii Francuskiej.

Życiorys

Mapa Górnej Garonny z portretem Sicarda (Victor Levasseur, 1800–1870)
L'Institut National de Jeunes Sourds w Paryżu z pomnikiem Charlesa-Michela de L’Épéego
(c) Pierre-Yves Beaudouin / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0
Grób ojca Sicarda na cmentarzu Père Lachaise

Urodził się w Fousseret (Górna Garonna) w roku 1742[3]. Święcenia kapłańskie otrzymał w pobliskiej Tuluzie[4]. Przez arcybiskupa Bordeaux został skierowany do Paryża, do pierwszej publicznej szkoły dla głuchoniemych (współcześnie L'Institut National de Jeunes Sourds de Paris[2]). Szkołę tę założył w roku 1755 twórca francuskiego języka migowego[5] – Charles-Michel de L’Épée[6], nazywany „ojcem głuchych”[3]. Sicard otrzymał zadanie opanowania sztuki nauczania osób niesłyszących. Po powrocie do Bordeaux, otworzył w tym mieście drugą szkołę tego typu[4] (był jej kierownikiem w latach 1786–1789[7]).

W Paryżu Sicard był pierwszym asystentem i najbliższym współpracownikiem L’Épéego, a po śmierci L’Épéego (1789) – dyrektorem szkoły[5], która ustawą z 21–27 lipca 1791 została podniesiona do rangi instytucji państwowej[4]. Był nauczycielem m.in. głuchoniemego Jeana Massieu (1772–1846), przyszłego nauczyciela i przyjaciela Laurenta Clerca (1785–1869)[8]. Jednym z duchownych, którzy pomagali mu w pracy w paryskim zakładzie dla głuchoniemych, był o. Laurencjusz, późniejszy błogosławiony Kościoła katolickiego, jeden z Męczenników z Paryża[9].

26 sierpnia 1792 roku[4] Sicard został aresztowany i uwięziony jako osoba podejrzana o sympatyzowanie z obalonym królem, Ludwikiem XVI (zob. obalenie monarchii, proces Ludwika XVI, masakry wrześniowe) – przewidywano wyrok kary śmierci. Jean Massieu zorganizował wówczas protest wychowanków Instytutu. Głusi studenci (wśród nich Laurent Clerc) wystąpili przed sądem w obronie Sicarda, co okazało się skuteczne – został uwolniony[4][5].

Pracował jako wykładowca w École normale supérieure (École normale de l'an III) oraz – do przewrotu 18 brumaire’a (zob. Dyrektoriat, 20 czerwca – 10 listopada 1799) – współpracował z Annales religieuses, politiques et littéraires. Po przewrocie redaktorzy czasopisma byli zmuszeni do ukrywania się[4].

W marcu 1815 roku, po powrocie Napoleona z Elby (zob. 100 dni Napoleona), Sicard ze swoimi niesłyszącymi asystentami (Massieu i Clerc) wyjechał z Paryża do Anglii. W Londynie przeprowadzał, z ich pomocą, wykłady i demonstracje opracowanych w paryskim instytucie metod nauczania głuchoniemych[10].

W Londynie Sicard, Massieu i Clerc spotkali Thomasa Gallaudeta, zamierzającego utworzyć pierwszą szkołę dla niesłyszących w Stanach Zjednoczonych. Odbyli z nim liczne prywatne rozmowy oraz zaprosili go do swojego instytutu w Paryżu. Rozmowy doprowadziły Clerca do podjęcia decyzji o wyjeździe do Ameryki[a], z czego Sicard nie był zadowolony (zawarł z Gallaudetem umowę dotyczącą „wypożyczenia” Clerca na 3 lata)[5][11].

Roch-Ambroise Cucurron Sicard zmarł w roku 1822 w Paryżu. Został pochowany na Cmentarzu Père-Lachaise[4].

Opinie Sicarda na temat kształcenia głuchoniemych

Roch-Ambroise Cucurron Sicard był – podobnie jak Charles-Michel de L’Épée – gorącym orędownikiem powszechnego nauczania głuchoniemych, które powinno umożliwić zniesienie ich dyskryminacji – społeczne wykluczenie ze względu na niepełnosprawność. Świadczą o tym m.in. fragmenty jego tekstów, zamieszczone w książce Olivera Sacksa pt. Zobaczyć głos (wydanej w języku polskim w roku 2011). Sicard pisał m.in.[12]:

Dlaczego osoby niesłyszące są niewykształcone i izolowane, dlaczego nie mają możliwości porozumiewania się z innymi? Dlaczego traktuje się je jak niedorozwinięte? Czy biologicznie są istotami innymi niż my wszyscy? Czyż nie potrafią czuć, pojmować, i wykonywać rzeczy, które my wykonujemy? Czy nie są zdolne postrzegać rzeczywistości? Czy postrzeganie to jest w ich mózgach przetwarzane w inny sposób niż w naszych? Dlaczego więc osoby głuche pozostają głupie, podczas gdy my stajemy się coraz bardziej inteligentni?

Roch-Ambroise Sicard (Olivier Sacks, 2011)

Był zdecydowanym zwolennikiem korzystania w procesie edukacji z języka migowego, naturalnego dla Kultury Głuchych. Świadczy o tym m.in. przytoczony przez Oliviera Sacksa cytat z książki Harlana Lana pt. The Deaf Experience: Classics in Language and Education (1984)[13]:

Czy można wyobrazić sobie społeczność składającą się tylko z ludzi głuchych? Jeśli tak, to czy postrzegalibyśmy tych ludzi jako gorszych, mniej inteligentnych i nie umiejących się między sobą porozumiewać? Z pewnością używaliby oni języka migowego, który mógłby okazać się bogatszy niż nasz język. Ich język byłby jednoznaczny, zawsze umożliwiając pełne i dokładne wyrażanie myśli i uczuć. Czy w takim razie można by uznać ową społeczność za ludzi bez kultury i cywilizacji? Dlaczego nie mieliby tworzyć prawa, wybierać rządu i mieć policji, i czy wszystkie aspekty ich funkcjonowania społecznego byłyby gorsze niż nasze? ...

Roch-Ambroise Sicard (Harlan Lane, 1984)

Publikacje

Jest autorem m.in.[3][7]:

  • 1789 – Mémoires sur l'art d'instruire les sourds-muets de naissance
  • 1796 – Catéchisme à l’usage des sourds-muets
  • 1796 – Manuel de l’enfance
  • 1799 – Éléments de grammaire générale appliqués à la langue française
  • 1800 – Cours d’instruction d’un sourd-muet de naissance
  • 1805 – Journée chrétienne d’un sourd-muet
  • 1806 – Relation historique sur les journées des 2 et 3 septembre 1792
  • 1807 – Réponse au discours de réception de Jean-Sifrein Maury, le 6 mai 1807, Discours et travaux académiques'[14]
  • 1808 – Théorie des signes pour l’instruction des sourds-muets (2 tomy)
  • 1811 – Rapport sur le Génie du Christianisme de Chateaubriand
  • 1816 – Opinion sur l’ouvrage ayant pour titre : Les Images

Za pozycje o szczególnie dużym znaczeniu są uważane dwie z wymienionych książek: Mémoire sur l’art d’instruction les sourds-muets de naissance (1789) i Théorie des signers pour l’instruction des sourds-muets (1808–1814)[7].

Wyróżnienia

W uznaniu zasług został[3][7]:

Uwagi

  1. ↑ Laurent Clerc został wkrótce współzałożycielem pierwszej szkoły dla niesłyszących w Stanach Zjednoczonych (Asylum for the Deaf and Dumb w Hartford, 1817). Przyczynił się do powstania pierwszej uczelni dla głuchych (współcześnie Gallaudet University w Waszyngtonie, zob. Edward Gallaudet).

Przypisy

  1. ↑ abbe (n.). [w:] Online Etymology Dictionary [on-line]. Douglas Harper. [dostęp 2014-09-26]. (ang.).
  2. ↑ a b L'Institut National de Jeunes Sourds de Paris. [w:] Strona internetowa INJS [on-line]. www.injs-paris.fr. [dostęp 2014-09-20]. (fr.).
  3. ↑ a b c d e Roch-Ambroise Cucurron Sicard. [w:] Strono internetowa Akademii Francuskiej [on-line]. www.academie-francaise.fr. [dostęp 2014-10-02]. (fr.).
  4. ↑ a b c d e f g SICARD abbé (Roch-Ambroise-Cucurron Sicard : 1742-1822). [w:] Strona internetowa cmentarza Père Lachaise - 39ème division [on-line]. www.landrucimetieres.fr. [dostęp 2014-10-05]. (fr.).
  5. ↑ a b c d Laurent Clerc: Apostle to the Deaf People of the New World. [w:] Strona internetowa Gallaudet University > Clerc Center [on-line]. [dostęp 2016-02-12]. (ang.).
  6. ↑ Charles Michel de l' Epee Facts. [w:] Encyclopedia of World Biography [on-line]. The Gale Group, Inc., 2010. [dostęp 2014-09-27]. (ang.).
  7. ↑ a b c d e Roch-Ambroise Cucurron, Abbé Sicard, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2014-10-02] (ang.).
  8. ↑ Sacks 2011 ↓, s. 45.
  9. ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 325. ISBN 978-83-7318-736-8. (przypis zamieszczony według hasła Laurencjusz (zakonnik)
  10. ↑ Recueil des définitions et réponses les plus remarquables de Massieu et Clerc, sourds-muets, aux diverses questions quileur ontété faites dans les séances publiques de M. l'Abbé Sicard, à Londres : auquel on a joint l'alphabet manuel des sourds-muets, le discours d'ouverture de M. l'Abbé Sicard, et une lettre explicative de sa méthode. Cox & Baylis: eBook and Texts > Gallaudet University-Deaf Rare Materials, 1815.
  11. ↑ Sacks 2011 ↓, s. 45-46.
  12. ↑ Sacks 2011 ↓, s. 35–36.
  13. ↑ Sacks 2011 ↓, s. 59–60.
  14. ↑ Roch-Ambroise Cucurron Sicard: Réponse au discours de réception de Jean-Sifrein Maury. [w:] Discours et travaux académiques [on-line]. www.academie-francaise.fr, 6 maja 1807. [dostęp 2014-10-03]. (fr.).

Bibliografia

  • Oliver Sacks: Zobaczyć głos. Podróż do świata ciszy (Seeing Voices. A Journey into the World of the Deaf 1989). przeł. A.Małaczyński. Poznań: Zysk i S-ka, 1998. ISBN 978-83-7506-739-2.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Dépt. de la Haute Garonne (région du sud) - Fonds Ancely - B315556101 A LEVASSEUR 034.jpg
Titre complet du recueil : Atlas national illustré des 86 Départements et des Possessions de la France divisé par Arrondissements, Cantons et Communes avec le tracé de toutes les routes, chemins de fer et canaux. Dressé d'après les Travaux du Cadastre du Dépôt de la Guerre et des Ponts et Chaussées par V. Levasseur, Ingénieur Géographe attaché au Génie du Cadastre et de la Ville de Paris. Gravé sur acier par les meilleurs artistes. Imprimerie de Lemercier à Paris ou imprimerie Dupuich à Paris.

Page de titre et 100 pl. en n. et b. et en coul. dont un tableau statistique et 2 cartes dépliantes.

Ancely, René (1876 - 1966). Possesseur