Roch Morcinek

Roch Morcinek
Imię i nazwisko urodzenia

Jan Roch

Data i miejsce urodzenia

14 sierpnia 1903
Małachowo-Wierzbiczany

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 1968
Gdańsk

Miejsce spoczynku

Cmentarz Oliwski

Zawód, zajęcie

archiwista

Tytuł naukowy

doktor

Alma Mater

Uniwersytet Poznański

Rodzice

Franciszek Morcinek, Jadwiga Sylla

Małżeństwo

Elżbieta Skałkowska

Dzieci

Krystyna

Krewni i powinowaci

Adam Skałkowski (teść)

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

14 sierpnia 1901
Małachowo

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 1968
Gdańsk

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne
Orzeł LWP.jpg ludowe Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Roch Jan Morcinek (ur. 14 sierpnia 1903 w Małachowie-Wierzbiczanach, zm. 23 czerwca 1968 w Gdańsku) – polski historyk, archiwista, podpułkownik Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 14 sierpnia 1903 w Małachowie-Wierzbiczanach jako syn Franciszka i Jadwigi z domu Sylla. W połowie 1932 uzyskał tytuł magistra filozofii w zakresie historii na Uniwersytecie Poznańskim[1]. Od 13 lutego 1933 był nauczycielem kontraktowym zatrudnionym w Państwowym Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu[2]. Uzyskał stopień naukowy doktora pod kierunkiem prof. Adama Skałkowskiego, z którego córką Elżbietą ożenił się. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 i 222. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[3]. W 1934 posiadał przydział w rezerwie do 59 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Inowrocławiu[4].

Przed 1939 był zatrudniony w Archiwum Wojskowym[5]. Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej uczestniczył w ewakuacji Warszawskiego Archiwum Państwowego, przewożeniu jego zbiorów i ulokowaniu w Ambasadzie RP w Bukareszcie.

Po przedostaniu się na Zachód został żołnierzem Wojska Polskiego we Francji, w stopniu podporucznika służąc w 4 kompanii ckm 1 batalionu grenadierów w składzie 1 Pułku Grenadierów Warszawy, uczestniczącego w kampanii francuskiej. W czasie walk w Lotaryngii w czerwcu 1940 dostał się do niewoli i do 1945 był jeńcem w Oflagu II C Woldenberg. U kresu wojny, po nadejściu frontu wschodniego i zajęciu Wybrzeża Polskiego przez Armię Czerwoną w stopniu podporucznika został kierownikiem stworzonej w Gdańsku-Oliwie komórki archiwalnej Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego pod nazwą „Wojsko Polskie, Naczelne Dowództwo, WINW, Placówka Gdańsk-Oliwa” (później przeniesione' pod Warszawę i przemianowane na Centralne Archiwum Wojskowe)[6][7][8][9]. W 1946 był w stopniu majora. Później awansowany do stopnia podpułkownika.

Był samodzielnym pracownikiem naukowo-badawczym. Od 1950 był dyrektorem Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Gdańsku.

Zmarł 23 czerwca 1968 w Gdańsku. Pogrzeb odbył się 26 czerwca 1968 na Cmentarzu Oliwskim (kwatera 14-3-12)[10].

Grób Rocha Morcinka na Cmentarzu Oliwskim

Publikacje

  • Gdynia (1946)[11]
  • Akty powstania Kościuszki, T.3, wyd. Włodzimierz Dzwonkowski, Emil Kipa, Roch Morcinek (Wrocław-Kraków, 1955)
  • Uczestnicy powstania listopadowego 1831 r. w Elblągu i na Powiślu ("Rocznik Elbląski", Gdynia, T.2: 1963)
  • Pamiętnik Karola Glogera z pobytu na Żuławach w 1831r. ("Rocznik Elbląski", Gdynia, T.3: 1966)

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Kronika. Komunikaty osobiste. „Nowy Kurier”, s. 8, Nr 152 z 6 lipca 1932. 
  2. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu za lata szkolne 1929/30, 1930/31, 1931/32, 1932/33. Poznań: 1933, s. 23, 24.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 59.
  4. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 516.
  5. Wanda Roman: Powstanie, rozwój i działalność Centralnego Archiwum Wojskowego w latach 1945–1990. caw.wp.mil.pl. s. 1. [dostęp 2016-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
  6. Wanda Roman: Powstanie, rozwój i działalność Centralnego Archiwum Wojskowego w latach 1945–1990. caw.wp.mil.pl. s. 1, 4, 5. [dostęp 2016-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
  7. Wanda Roman: Powstanie, rozwój i działalność Centralnego Archiwum Wojskowego w latach 1945–1990. caw.wp.mil.pl. s. 4. [dostęp 2016-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
  8. Historia CAW. caw.wp.mil.pl. [dostęp 2016-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
  9. Władysław Tkaczew: Organa informacji Wojska Polskiego w latach 1943-1956. Kontrwywiad wojskowy. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2007, s. 46, 49. ISBN 978-83-111-109-40.
  10. Elżbieta Roch Morcinek, cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2021-05-13].
  11. Gdynia. fbc.pionier.net.pl. [dostęp 2016-12-11].
  12. M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 353.
  13. M.P. z 1955 r. nr 86, poz. 1048.
  14. M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Grób Rocha Morcinka.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Rocha Morcinka na Cmentarzu Oliwskim