Roch Morcinek
Imię i nazwisko urodzenia | Jan Roch |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | archiwista |
Tytuł naukowy | |
Alma Mater | |
Rodzice | Franciszek Morcinek, Jadwiga Sylla |
Małżeństwo | Elżbieta Skałkowska |
Dzieci | Krystyna |
Krewni i powinowaci | Adam Skałkowski (teść) |
Odznaczenia | |
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia | 14 sierpnia 1901 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 23 czerwca 1968 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy |
Roch Jan Morcinek (ur. 14 sierpnia 1903 w Małachowie-Wierzbiczanach, zm. 23 czerwca 1968 w Gdańsku) – polski historyk, archiwista, podpułkownik Wojska Polskiego.
Życiorys
Urodził się 14 sierpnia 1903 w Małachowie-Wierzbiczanach jako syn Franciszka i Jadwigi z domu Sylla. W połowie 1932 uzyskał tytuł magistra filozofii w zakresie historii na Uniwersytecie Poznańskim[1]. Od 13 lutego 1933 był nauczycielem kontraktowym zatrudnionym w Państwowym Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu[2]. Uzyskał stopień naukowy doktora pod kierunkiem prof. Adama Skałkowskiego, z którego córką Elżbietą ożenił się. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 i 222. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[3]. W 1934 posiadał przydział w rezerwie do 59 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Inowrocławiu[4].
Przed 1939 był zatrudniony w Archiwum Wojskowym[5]. Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej uczestniczył w ewakuacji Warszawskiego Archiwum Państwowego, przewożeniu jego zbiorów i ulokowaniu w Ambasadzie RP w Bukareszcie.
Po przedostaniu się na Zachód został żołnierzem Wojska Polskiego we Francji, w stopniu podporucznika służąc w 4 kompanii ckm 1 batalionu grenadierów w składzie 1 Pułku Grenadierów Warszawy, uczestniczącego w kampanii francuskiej. W czasie walk w Lotaryngii w czerwcu 1940 dostał się do niewoli i do 1945 był jeńcem w Oflagu II C Woldenberg. U kresu wojny, po nadejściu frontu wschodniego i zajęciu Wybrzeża Polskiego przez Armię Czerwoną w stopniu podporucznika został kierownikiem stworzonej w Gdańsku-Oliwie komórki archiwalnej Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego pod nazwą „Wojsko Polskie, Naczelne Dowództwo, WINW, Placówka Gdańsk-Oliwa” (później przeniesione' pod Warszawę i przemianowane na Centralne Archiwum Wojskowe)[6][7][8][9]. W 1946 był w stopniu majora. Później awansowany do stopnia podpułkownika.
Był samodzielnym pracownikiem naukowo-badawczym. Od 1950 był dyrektorem Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Gdańsku.
Zmarł 23 czerwca 1968 w Gdańsku. Pogrzeb odbył się 26 czerwca 1968 na Cmentarzu Oliwskim (kwatera 14-3-12)[10].
Publikacje
- Gdynia (1946)[11]
- Akty powstania Kościuszki, T.3, wyd. Włodzimierz Dzwonkowski, Emil Kipa, Roch Morcinek (Wrocław-Kraków, 1955)
- Uczestnicy powstania listopadowego 1831 r. w Elblągu i na Powiślu ("Rocznik Elbląski", Gdynia, T.2: 1963)
- Pamiętnik Karola Glogera z pobytu na Żuławach w 1831r. ("Rocznik Elbląski", Gdynia, T.3: 1966)
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Złoty Krzyż Zasługi – dwukrotnie (po raz pierwszy w 1946[12], po raz drugi w 1955[13])
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)[14]
Przypisy
- ↑ Kronika. Komunikaty osobiste. „Nowy Kurier”, s. 8, Nr 152 z 6 lipca 1932.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu za lata szkolne 1929/30, 1930/31, 1931/32, 1932/33. Poznań: 1933, s. 23, 24.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 59.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 516.
- ↑ Wanda Roman: Powstanie, rozwój i działalność Centralnego Archiwum Wojskowego w latach 1945–1990. caw.wp.mil.pl. s. 1. [dostęp 2016-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
- ↑ Wanda Roman: Powstanie, rozwój i działalność Centralnego Archiwum Wojskowego w latach 1945–1990. caw.wp.mil.pl. s. 1, 4, 5. [dostęp 2016-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
- ↑ Wanda Roman: Powstanie, rozwój i działalność Centralnego Archiwum Wojskowego w latach 1945–1990. caw.wp.mil.pl. s. 4. [dostęp 2016-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
- ↑ Historia CAW. caw.wp.mil.pl. [dostęp 2016-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
- ↑ Władysław Tkaczew: Organa informacji Wojska Polskiego w latach 1943-1956. Kontrwywiad wojskowy. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2007, s. 46, 49. ISBN 978-83-111-109-40.
- ↑ Elżbieta Roch Morcinek, cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2021-05-13] .
- ↑ Gdynia. fbc.pionier.net.pl. [dostęp 2016-12-11].
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 353.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 86, poz. 1048.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Irena Pawlina. Dom, w którym mieszka historia. „Dziennik Bałtycki”, s. 4-5, Nr 108 z 8-9 maja 1966.
- Roch Morcinek. Nekrolog.. „Dziennik Bałtycki”, s. 2, Nr 151 z 26 czerwca 1968.
- Roch Morcinek. sejm-wielki.pl. [dostęp 2016-12-11].
- Sławoszewska M., Roch Morcinek, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 21, Kraków – Warszawa 1976, s. 761-762.
Media użyte na tej stronie
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Rocha Morcinka na Cmentarzu Oliwskim