Rodolfo Halffter

Rodolfo Halffter
Imię i nazwisko

Rodolfo Halffter Escriche

Data i miejsce urodzenia

30 października 1900
Madryt

Pochodzenie

hiszpańskie

Data i miejsce śmierci

14 października 1987
Meksyk

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Rodolfo Halffter Escriche[1][2] (ur. 30 października 1900 w Madrycie, zm. 14 października 1987 w Meksyku[1][2]) – hiszpański kompozytor.

Życiorys

Brat Ernesta i wuj Cristóbala[1][2]. Był w dużej mierze samoukiem, konsultował się jedynie z Manuelem de Fallą[1][2][3]. Należał do czołowych postaci ówczesnej hiszpańskiej awangardy muzycznej[1], zaliczany jest do tzw. Grupo de los Ocho[3]. W latach 1934–1936 pisał jako krytyk muzyczny do madryckiego dziennika La Voz[2][3]. W 1936 roku został kierownikiem sekcji muzycznej ministerstwa propagandy Drugiej Republiki Hiszpańskiej, a w 1937 roku członkiem Centralnej Rady Muzycznej[1]. Po klęsce republikanów w hiszpańskiej wojnie domowej uciekł w 1939 roku do Francji, skąd wyjechał do Meksyku[1][2]. Przyjął obywatelstwo meksykańskie[1][2][3]. W 1940 roku założył grupę baletową La Paloma Azul[1]. Od 1941 do 1970 roku był wykładowcą Conservatorio Nacional de México[1]. W 1946 roku założył wydawnictwo Ediciones Mexicanas de Música, w latach 1946–1953 wydawał kwartalnik Nuestra Música[3]. W 1969 roku został członkiem Academia de Artes de México[1][2][3].

Twórczość

Po osiedleniu się w Meksyku stał się jedną z czołowych postaci życia muzycznego w tym kraju[3]. Styl Halfftera cechuje się prostotą i oszczędnością środków. Język muzyczny kompozytora jest w większości tonalny, sięgał też po elementy dodekafonii, wykorzystując ją jednak w układach melodyczno-kontrapunktycznych i nie traktując jako naczelnej zasady organizacji materiału dźwiękowego[3]. Jego Tres hojas de álbum (1953) było pierwszym meksykańskim utworem, w którym wykorzystana została technika dodekafoniczna[1].

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych[1][3])

Utwory orkiestrowe

  • Suita (1928)
  • Diferencias sobre La Gallarda Milanesa de Félix Antonio de Cabezón (1930)
  • Obertura concertante na fortepian i orkiestrę (1932, nowa wersja 1937)
  • Impromptu (1932; zaginione)
  • Preludio atonal: Homenaje a Arbós (1933)
  • Koncert skrzypcowy (1939–1940)
  • Tres Sonatas de Fray Antonio Soler (1951)
  • Obertura festiva (1952)
  • Tres piezas na orkiestrę smyczkową (1954)
  • Tripartita (1959)
  • Differencias (1970)
  • Dos ambientes sonoros (1959–1979)
  • Elegía: In memoriam Carlos Chávéz na smyczki (1978)

Utwory kameralne

  • Giga na gitarę (1930)
  • Divertimento na kwartet smyczkowy (1930; zaginione)
  • Divertimento na 9 instrumentów (1935)
  • Pastorale na skrzypce i fortepian (1940)
  • Tres piezas breves na harfę (1951)
  • Kwartet smyczkowy (1957–1958)
  • Sonata na wiolonczelę i fortepian (1959–1960)
  • Tres movimientos na kwartet smyczkowy (1962)
  • Ocho tientos na kwartet smyczkowy (1973)
  • Capricho na skrzypce (1978)
  • Epinicio na flet (1979)
  • ...huésped de las nieblas...Rimas sin palabras na flet i fortepian (1981)
  • Egloga na obój i fortepian (1982)
  • Paquiliztli na 7 perkusji (1983)

Utwory fortepianowe

  • Naturaleza muerta (1932)
  • Dos sonatas de El Escorial (1928, wersja zrewidowana 1929)
  • Preludio y fuga (1932)
  • 3 sonaty fortepianowe (I 1947, II 1951, III 1967)
  • Danza de Avila: En lo alto de aquella montaña (1936)
  • Perpetuum mobile: Homenage a Francis Poulenc (1936)
  • Para la tumba de Lenin: Variaciones elegíacas (1937)
  • Muñieira des vellas (1938)
  • Homenaje a Antonio Machado (1944)
  • 11 bagatelas (1949)
  • Al sol puesto (1952)
  • Copla (1952)
  • Tonada (1952)
  • Tres hojas de álbum (1953)
  • Laberinto: Cuatro intentos de acertar con la salida (1971–1972)
  • Nocturno: Homenaje a Arturo Rubinstein (1973)
  • Facetas (1976)
  • Secuencias (1977)
  • Escolio (1980)
  • Una vez y otra, con coda: Cantilena variada (1982)
  • Música na 2 fortepiany (1965)

Pieśni na głos i fortepian

  • Desterro (1967)
  • Dos Sonetos (1940–1946)
  • cykl Marinero en tierra (1925–1960)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Canciones de la Guerra Civil Española na solistów, chór i orkiestrę (1937–1938)
  • La nuez na chór dziecięcy (1944)
  • Epitafios według Cervantesa na chór a cappella (1947–1953)
  • Pregón para una pascua pobre na chór mieszany, trąbki, puzony i perkusję (1968)

Opera

Balety

  • Don Lindo de Almería (1935)
  • Lluvia de toros (1940)
  • La madrugada del panadero (1940)
  • Elena la traicionera (1945)
  • Tonanzintla (1951)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1420. ISBN 978-0-02-865528-4.
  2. ↑ a b c d e f g h The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 348. ISBN 0-674-37299-9.
  3. ↑ a b c d e f g h i Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 4. Część biograficzna hij. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1993, s. 17. ISBN 83-224-0453-0.