Rodzimowierstwo
Ten artykuł od 2015-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Rodzimowierstwo – system wierzeń etnicznych (zarówno minionych jak i współczesnych – w tym część rekonstrukcji – zawsze jednak nawiązujących do konkretnego systemu wierzeń etnicznych), odwołujących się zazwyczaj do tradycji przedchrześcijańskich. Zespół poglądów opartych na mitologii i wierzeniach lokalnej społeczności, w obrębie danej grupy kulturowej lub etnicznej (rodzimowierca – wyznawca wiary rodzimej, etnicznej)[1].
Terminologia
Termin ten znaczeniowo wywodzi się po części z pejoratywnie nacechowanych przez chrześcijaństwo określeń: pogaństwo, neopogaństwo. Pojęcie powstało ze złączenia dwóch słów: „wiara” w znaczeniu zespołu zasad, na których opiera się pogląd na świat oraz „rodzima” czyli właściwa danej społeczności, regionowi – pochodząca z danego narodu, plemienia, ojczyzny, macierzy, domu, miejsca, itd.[2] We współczesnym znaczeniu do powszechnego użytku trafiło najpóźniej na przełomie XX i XXI wieku[3], pierwotnie na określenie tradycji słowiańskiej (jako pojęcie zasadniczo będące właściwe językom słowiańskim), ostatecznie również na określenie pozostałych wierzeń wywodzących się z przedchrześcijańskich tradycji etnicznych (słowiańskiej, celtyckiej, pruskiej itd.) – stąd późniejsza konieczność doprecyzowanie przymiotnikiem, np. rodzimowierstwo słowiańskie.
Europa
W kręgach kultury germańskiej najpowszechniejszą gałęzią rodzimowierstwa jest rodzimowierstwo germańskie (w tym Ásatrú). Na obszarach gdzie przebywali Celtowie powstał neodruidyzm związany m.in. z odradzanym rytuałem kręgu Gorsedd, a także rodzimowierstwo celtyckie.
Polska

W Polsce w okresie międzywojennym pojawiło się kilka ruchów odwołujących się do rodzimowierstwa słowiańskiego – tradycji słowiańskich sprzed chrystianizacji, np. Koło Czcicieli Światowida czy Zadruga; po transformacji ustrojowej 1989 r. zarejestrowanych zostało kilka związków wyznaniowych, m.in.:
i wiele innych, mniej lub bardziej formalnych.
Do tradycji indoeuropejskiej w Polsce odwołuje się Klan Ausran.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Edyta J. Litwiniuk: Sekta czy religia?. 2007-03-20. [dostęp 2009-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-02)]. (pol.).
- ↑ Ratomir Wilkowski: Neopogaństwo, rodzimowierstwo i pseudorodzimowierstwo…. 2016-08-19. [dostęp 2016-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-28)]. (pol.).
- ↑ Leonard Pełka, Współczesne neopogaństwo słowiańskie (rodowody – doktryna – kult), Przegląd Religioznawczy 1999 nr 3/4, s. 115-133
Media użyte na tej stronie
Autor: Wewelsburger, Licencja: CC BY-SA 3.0
Collection of various symbols of used for or by Neopagan religions or groups.
The symbols are identified by the uploader as (from left to right):
- 1st Row
- Slavic Rodnovery ("Hands of God")
- Celtic Neopaganism (or general triskele / triple spiral)
- Germanic Heathenism ("Thor's Hammer")
- Latvian Dievturi ("Cross of crosses or Cross of Māra")
- 2nd Row
- Hellenism
- Armenian Hetanism ("Arevakhach")
- Italo-Roman Neopaganism
- Kemetism ("ankh", key of life, handled cross)
- 3rd Row
- Wicca (pentagram or pentacle)
- Finnish Neopaganism ("Tursaansydän")
- Hungarian Neopaganism (double cross or "világfa", world tree)
- Lithuanian Romuva
- 4th Row
- Estonian Neopaganism ("Jumiõis", cornflower)
- Circassian Habzism ("hammer cross")
- Semitic Neopaganism ("hamsa")
- Goddess movement and Wicca (raised-arms female figure)
Autor: First version: Ratomir Wilkowski, convert to SVG: Cpicon92, Actual: Szczepan1990, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Various religious symbols. From left to right:
- 1st Row:
- (Chrześcijaństwo, Christianity, Христианство) — Krzyż, Christian cross, Христианский крест;
- (Judaizm, Judaism, Иудаизм) — Gwiazda Dawida, Star of David, Звезда Давида;
- (Hinduizm, Hinduism, Индуизм) — Omkar (Aum), Aum, Ом;
- (Bahá'í, Бахаи) — Bahai nine-pointed star, Бахайская девятиконечная звезда;
- 2nd Row:
- (Islam, Islam, Ислам — w rzeczywistości symbol Kalifatu) — Półksiężyc, Crescent;
- (Religie pierwotne, Etniczne, Fetishism, Фетишизм) — Krzyż słoneczny, Sun cross, Солнечный крест;
- Chińska filozofia i mistyka — Yin-yang;
- Shinto — Torii.
- 3rd Row:
- (Buddyzm, Buddhism, Буддизм) — Koło Dharmy, Dharmacakra, Колесо Дхармы;
- (Sikhizm, Sikhism, Сикхизм) — Khanda (pl), Khanda (en);
- (Dżinizm, Jainism, Джайнизм) — Swastyka, Swastika, Свастика;
- (Dżinizm, Jainism, Джайнизм) — Ahinsa, Ahimsa.
- 4th Row: