Rojnik (roślina)
(c) Stan Shebs, CC BY-SA 3.0 Rojnik wielkokwiatowy | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | rośliny zielone | ||
Nadgromada | rośliny telomowe | ||
Gromada | rośliny naczyniowe | ||
Podgromada | rośliny nasienne | ||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | Saxifraganae | ||
Rząd | skalnicowce | ||
Rodzina | gruboszowate | ||
Rodzaj | rojnik | ||
Nazwa systematyczna | |||
Sempervivum L. Sp. Pl. 464. 1753 | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Synonimy | |||
| |||
Zasięg występowania | |||
![]() |
Rojnik (Sempervivum L., w dosłownym tłumaczeniu z łaciny: zawsze żywe[4]) – rodzaj roślin należący do rodziny gruboszowatych. Obejmuje od 40 do ok. 100 gatunków (w zależności od ujęcia systematycznego)[4], łatwo się między sobą krzyżujących[5]. Obszar ich naturalnego występowania obejmuje tereny od Maroka do Iranu między innymi: Półwysep Iberyjski, Alpy, Sudety, Karpaty, Bałkany, Kaukaz.
Morfologia
- Pokrój
- Rośliny zielne, wieloletnie o niepodzielonych, grubych i mięsistych liściach, na brzegach orzęsionych, tworzących różyczkę liściową, czasem półkrzewy. Pęd kwiatostanowy osiąga do 10–60 cm wysokości[4][5].
- Kwiaty
- Zebrane w szczytowe wierzchotki. Kwiaty siedzące lub na krótkich szypułach (do 5 mm). Płatki korony w liczbie 6-12, są całobrzegie, czerwone, w nasadzie zrośnięte z sobą oraz z pręcikami (jest ich dwa razy więcej od płatków)[4].
- Owoce
- Wyprostowane mieszki.
Systematyka
- Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)[2]
Rodzaj Sempervivum należy do podrodziny Sempervivoideae, rodziny gruboszowatych Crassulaceae, do rzędu skalnicowców (Saxifragales) i wraz z nim do okrytonasiennych.
- Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne, podgromada Magnoliophytina, klasa Rosopsida, podklasa różowe, nadrząd Saxifraganae, rząd skalnicowce, rodzina gruboszowate, podrodzina Sempervivoideae, plemię Semperviveae, rodzaj rojnik (Sempervivum L.)[6].
- Gatunki flory Polski[7]
- rojnik górski (Sempervivum montanum L.)
- rojnik pajęczynowaty (Sempervivum arachnoideum L.) – gatunek uprawiany
- rojnik ogrodowy (Sempervivum ×hybridum hort.) – gatunek uprawiany
- rojnik murowy (Sempervivum tectorum L.) – gatunek uprawiany
- Wykaz gatunków[8]
- Sempervivum arachnoideum L. – rojnik pajęczynowaty
- Sempervivum armenum Boiss. & A. Huet
- Sempervivum calcareum Jord. – rojnik wapienny
- Sempervivum carpathicum Wettst. ex Prodán
- Sempervivum caucasicum Rupr. ex Boiss.
- Sempervivum ciliosum Craib
- Sempervivum davisii Muirhead
- Sempervivum dolomiticum Facchini
- Sempervivum fauconnettii Reut.
- Sempervivum × giuseppii Wale
- Sempervivum globiferum L.
- Sempervivum grandiflorum Haw.
- Sempervivum heuffelii Schott
- Sempervivum iranicum Bornm. & Gauba
- Sempervivum jakucsii Pénzes
- Sempervivum kindingeri Adamović
- Sempervivum kosaninii Praeger
- Sempervivum leucanthum Pančić
- Sempervivum macedonicum Praeger
- Sempervivum marmoreum Griseb. – rojnik ćmy
- Sempervivum minutum (Kunze ex Willk.) Nyman ex Pau
- Sempervivum montanum L. – rojnik górski
- Sempervivum octopodes Turrill
- Sempervivum pittonii Schott, Nyman & Kotschy
- Sempervivum rhenanum (Hegi & Schmid) Law.
- Sempervivum ruthenicum Schnittsp. & C.B.Lehm.
- Sempervivum sosnowskyi Ter-Chatsch.
- Sempervivum tectorum L. – rojnik murowy
- Sempervivum × thompsonianum Wale
- Sempervivum transcaucasicum Muirhead
- Sempervivum vicentei Pau
- Sempervivum wulfenii Hoppe ex Mert. & W.D.J.Koch
- Sempervivum zeleborii Schott
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
- ↑ a b c d Richard A. Lis: Sempervivum Linnaeus. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2014-05-11].
- ↑ a b Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 143. ISBN 83-7079-778-4.
- ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Sempervivum (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-03-09].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Sempervivum. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2014-05-11].
Media użyte na tej stronie
Cobweb Houseleek (Sempervivum arachnoideum), a photography by Abalg take 14/08/07 in National Park of Vanoise (France's Alpes)
(c) Stan Shebs, CC BY-SA 3.0
Photo of Sempervivum grandiflorum at the UBC Botanical Garden in Vancouver