Rojnik (roślina)

Rojnik

Rojnik wielkokwiatowy
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
NadrządSaxifraganae
Rządskalnicowce
Rodzinagruboszowate
Rodzajrojnik
Nazwa systematyczna
Sempervivum L.
Sp. Pl. 464. 1753
Typ nomenklatoryczny

Sempervivum tectorum L.[3]

Synonimy
  • Sedum Adanson[3]
Zasięg występowania
Mapa zasięgu

Rojnik (Sempervivum L., w dosłownym tłumaczeniu z łaciny: zawsze żywe[4]) – rodzaj roślin należący do rodziny gruboszowatych. Obejmuje od 40 do ok. 100 gatunków (w zależności od ujęcia systematycznego)[4], łatwo się między sobą krzyżujących[5]. Obszar ich naturalnego występowania obejmuje tereny od Maroka do Iranu między innymi: Półwysep Iberyjski, Alpy, Sudety, Karpaty, Bałkany, Kaukaz.

Rojnik pajęczynowaty

Morfologia

Pokrój
Rośliny zielne, wieloletnie o niepodzielonych, grubych i mięsistych liściach, na brzegach orzęsionych, tworzących różyczkę liściową, czasem półkrzewy. Pęd kwiatostanowy osiąga do 10–60 cm wysokości[4][5].
Kwiaty
Zebrane w szczytowe wierzchotki. Kwiaty siedzące lub na krótkich szypułach (do 5 mm). Płatki korony w liczbie 6-12, są całobrzegie, czerwone, w nasadzie zrośnięte z sobą oraz z pręcikami (jest ich dwa razy więcej od płatków)[4].
Owoce
Wyprostowane mieszki.

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)[2]

Rodzaj Sempervivum należy do podrodziny Sempervivoideae, rodziny gruboszowatych Crassulaceae, do rzędu skalnicowców (Saxifragales) i wraz z nim do okrytonasiennych.

Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne, podgromada Magnoliophytina, klasa Rosopsida, podklasa różowe, nadrząd Saxifraganae, rząd skalnicowce, rodzina gruboszowate, podrodzina Sempervivoideae, plemię Semperviveae, rodzaj rojnik (Sempervivum L.)[6].

Gatunki flory Polski[7]
Wykaz gatunków[8]
  • Sempervivum arachnoideum L. – rojnik pajęczynowaty
  • Sempervivum armenum Boiss. & A. Huet
  • Sempervivum calcareum Jord. – rojnik wapienny
  • Sempervivum carpathicum Wettst. ex Prodán
  • Sempervivum caucasicum Rupr. ex Boiss.
  • Sempervivum ciliosum Craib
  • Sempervivum davisii Muirhead
  • Sempervivum dolomiticum Facchini
  • Sempervivum fauconnettii Reut.
  • Sempervivum × giuseppii Wale
  • Sempervivum globiferum L.
  • Sempervivum grandiflorum Haw.
  • Sempervivum heuffelii Schott
  • Sempervivum iranicum Bornm. & Gauba
  • Sempervivum jakucsii Pénzes
  • Sempervivum kindingeri Adamović
  • Sempervivum kosaninii Praeger
  • Sempervivum leucanthum Pančić
  • Sempervivum macedonicum Praeger
  • Sempervivum marmoreum Griseb. – rojnik ćmy
  • Sempervivum minutum (Kunze ex Willk.) Nyman ex Pau
  • Sempervivum montanum L. – rojnik górski
  • Sempervivum octopodes Turrill
  • Sempervivum pittonii Schott, Nyman & Kotschy
  • Sempervivum rhenanum (Hegi & Schmid) Law.
  • Sempervivum ruthenicum Schnittsp. & C.B.Lehm.
  • Sempervivum sosnowskyi Ter-Chatsch.
  • Sempervivum tectorum L. – rojnik murowy
  • Sempervivum × thompsonianum Wale
  • Sempervivum transcaucasicum Muirhead
  • Sempervivum vicentei Pau
  • Sempervivum wulfenii Hoppe ex Mert. & W.D.J.Koch
  • Sempervivum zeleborii Schott

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
  4. a b c d Richard A. Lis: Sempervivum Linnaeus. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2014-05-11].
  5. a b Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 143. ISBN 83-7079-778-4.
  6. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Sempervivum (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-03-09].
  7. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  8. Sempervivum. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2014-05-11].

Media użyte na tej stronie

Sempervivum arachnoideum Vanoise.JPG
Cobweb Houseleek (Sempervivum arachnoideum), a photography by Abalg take 14/08/07 in National Park of Vanoise (France's Alpes)