Rojownik
Rojownik włochaty | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | rojownik | ||
Nazwa systematyczna | |||
Jovibarba Opiz Seznam Rostlin Kveteny Ceské 54. Jul-Dec 1852 | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Jovibarba hirta (L.) Opiz[3] | |||
Synonimy | |||
Rojownik, rojnik[5], rojniczek[6] (Jovibarba Opiz) – rodzaj roślin należący do rodziny gruboszowatych. Takson siostrzany lub takson włączany jako sekcja do rodzaju rojnik (Sempervivum). Obejmuje trzy gatunki występujące w Europie i Azji[4], z czego dwa rosną dziko w granicach Polski (rojownik pospolity J. sobolifera i włochaty J. hirta)[5]. Byliny monokarpiczne[4].
Morfologia
- Pokrój
- Rośliny o pędzie nierozgałęzionym, gruboszowatym, osiągającym od 8 do 25 cm wysokości[4].
- Liście
- Skrętoległe, siedzące, gruboszowate, tworzą przyziemną rozetę. Blaszka podługowata do owalnej, osiągające długość 2–4 (rzadziej 6 cm), nagie lub orzęsione na brzegach[4].
- Kwiaty
- Siedzące lub krótkoogonkowe (do 1 mm długości) tworzą szczytową wierzchotkę. Kwiaty wzniesione w górę, 6–7-krotne. Działki kielicha połączone u nasady, podobne do siebie. Płatki korony kwiatu prosto wzniesione, zielonkawo-białe, zielonkawo-żółtawe i żółtawe, na brzegu frędzlowate. Pręciki w liczbie dwukrotnie większej od członów okółku okwiatu; o nitkach przyległych do płatków korony. Słupek prosto wzniesiony, o kulistej zalążni i znacznie krótszej od niej szyjki[4].
- Owoce
- Torebki wzniesione, zawierające nasiona zwykle brązowe, prążkowane[4].
- Rośliny podobne
- Rośliny z rodzaju rojnik różnią się odgiętymi i całobrzegimi płatkami, kwiatami 8 do 16-krotnymi[4].
Systematyka
- Pozycja systematyczna[2]
Rodzaj Jovibarba należy do rodziny gruboszowatych Crassulaceae, do rzędu skalnicowców (Saxifragales) i wraz z nim do okrytonasiennych. W obrębie gruboszowatych należy do podrodziny Sedoideae, plemienia Sedeae, podplemienia Sedinae[7]. Bywa łączony z rodzajem rojnik Sempervivum[8][9], wraz z którym tworzy klad. Oba taksony są jednak monofiletyczne (siostrzane). Rozdzielenie ich linii nastąpiło ok. 5–9 milionów lat temu, przy czym większość gatunków w obu rodzajach wyewoluowała w ciągu ostatnich dwóch milionów lat[10].
Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej[5], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online[8] i World Flora Online[9]
- rojownik pospolity, rojnik pospolity Jovibarba sobolifera (Sims) Opiz ≡ Sempervivum globiferum subsp. globiferum
- rojownik włochaty, rojnik włochaty Jovibarba hirta (L.) Opiz ≡ Sempervivum globiferum subsp. hirtum (L.) 't Hart & Bleij
- rojownik Heuffela, rojniczek Heuffela[6] Jovibarba heuffelii (Schott) Á. Löve & D. Löve ≡ Sempervivum heuffelii Schott
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
- ↑ a b c d e f g h i Richard A. Lis: Jovibarba (de Candolle) Opiz. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-06-09].
- ↑ a b c d Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 102, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ a b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: officina botanica, 2008, s. 107. ISBN 978-83-925110-5-2.
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
- ↑ a b Sempervivum L.. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-08].
- ↑ a b Jovibarba Opiz., WFO .
- ↑ Johannes T. Klein , Joachim W. Kadereit , Phylogeny, Biogeography, and Evolution of Edaphic Association in the European Oreophytes Sempervivum and Jovibarba (Crassulaceae), „International Journal of Plant Sciences”, 176 (1), 2015, DOI: 10.1086/677948 .
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Benjamin Zwittnig, Licencja: CC BY 2.5 si
Srhkodlakavi netreskovec na Polhograjski Grmadi.