Rojownik włochaty

Rojownik włochaty
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Saxifraganae
Rząd	skalnicowce
Rodzina	gruboszowate
Rodzaj	rojownik
Gatunek	rojownik włochaty
Nazwa systematyczna
Jovibarba preissiana Omelcz. & Czopik Omelcz. & Czopik[3] Bot. Zhurn. (Moscow & Leningrad) 60(8): 1184. 1975

Rojownik włochaty, rojnik włochaty (Jovibarba preissiana subsp. Omelcz. & Czopik) – gatunek rojnika należący do rodziny gruboszowatych. Występuje w Karpatach. W Polsce występuje w Pienińskim Pasie Skałkowym, w Pieninach, w masywie Pilska i w Tatrach.

Nazewnictwo

• Synonimy nazwy naukowej^[3]:
  • Jovibarba hirta subsp. glabrescens
  • Sempervivum hirtum f. glabrescens Sabr.
  • Sempervivum hirtum subsp. glabrescens Jáv.
  • Sempervivum preissianum Domin.
  • Sempervivum soboliferum subsp. glabrescens Soó
  • Sempervivum soboliferum subsp. preissianum S. Pawł.
• Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski podaje nazwę rojownik włochaty (Sempervivum soboliferum subsp. glabrescens Soó)^[4].

Morfologia

Pokrój

Roślina tworząca zwarte, przyziemne różyczki liściowe, z których wyrastają pędy kwiatowe. Tworzy rozłogi, dzięki którym gęsto wyrastające z nich nowe różyczki tworzą zwarte kępy.

Łodyga

Pęd kwiatowy, wzniesiony i gruby, o wysokości 15–30 cm. Wyrasta dopiero w okresie kwitnienia rośliny.

Liście

Tworzy bladozielone, kuliste różyczki liściowe o średnicy do 5 cm. W lecie są one rozwarte. Poszczególne liście w różyczce są silnie mięsiste, nagie, jajowatolancetowate, przeważnie najszersze poniżej połowy i ku końcowi zwężają się w ostry koniec. Mają orzęsione brzegi. Liście są stale wzniesione i przegięte do środka (tylko w starych różyczkach liście skrajne rozwierają się).

Kwiaty

Duże, zebrane na szczycie pędu kwiatowego w gęsty kwiatostan. Kwiaty promieniste, żółtawobiałe, 6 (czasami 7)-krotne, gruczołowato omszone, wyrastają na grubych szypułkach. Płatki wydłużone i frędzlowato ząbkowane.

Owoc

Wzniesiony mieszek z drobnymi i licznymi nasionami.

Gatunki podobne

Bardzo podobny jest występujący w Sudetach, na wyżynach i na niżu rojownik pospolity. Ma on wewnętrzne liście łukowato zagięte do środka, a różyczki liściowe zamknięte.

Biologia i ekologia

Rozwój

Bylina, chamefit, sukulent. Kwitnie od września do października. Kwiaty zapylane są przez owady. Rozmnaża się również wegetatywnie poprzez tworzenie nowych różyczek liściowych. Należy do tzw. sukulentów – roślin przystosowanych do życia w skrajnie suchych środowiskach. Potrafi przez długi czas przetrwać bez nawadniania, dzięki temu, że gromadzi spore ilości wody w soku komórkowym (to właśnie dzięki temu ma takie mięsiste liście).

Siedlisko

Murawy naskalne i kserotermiczne, skały. Występuje głównie na podłożu wapiennym, na dobrze naświetlonych zboczach, na bardzo płytkich glebach, przeważnie na rędzinach inicjalnych i właściwych, rzadko tylko na rędzinach próchnicznych. Jego populacje liczą przeważnie od kilkunastu do kilkudziesięciu osobników.

Zagrożenia i ochrona

Gatunek objęty ścisłą ochroną gatunkową. Zasadniczo nie jest zagrożony, gdyż główne stanowiska jego występowania znajdują się na obszarze parków narodowych – Pienińskiego i Tatrzańskiego.

Przypisy

Bibliografia

• Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
• Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: Multico Oficyna Wyd.. ISBN 83-7073-385-9.