Roma (1940)
.jpg) Pancernik Roma | |
| Historia | |
| Stocznia | Cantieri Riuniti dell’Adriatico, Monfalcone koło Triestu |
|---|---|
| Położenie stępki | 18 września 1938 |
| Wodowanie | 9 czerwca 1940 |
 Regia Marina | |
| Wejście do służby | 14 czerwca 1942 |
| Zatopiony | 9 września 1943 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność | standardowa: 44 050 t |
| Długość | 240,7 m |
| Szerokość | 32,9 m |
| Zanurzenie | 10,5 m |
| Napęd | |
| 8 kotłów parowych, 4 turbiny parowe o łącznej mocy 140 000 KM napędzające 4 śruby | |
| Prędkość | 30 węzłów |
| Zasięg | 3920 Mm przy 20 w. |
| Uzbrojenie | |
| 9 dział kal. 381 mm 12 dział kal. 152 mm 4 działa kal. 120 mm 12 dział plot. kal. 90 mm 20 działek plot kal. 37 mm 28 działek plot. kal. 20 mm | |
| Wyposażenie lotnicze | |
| 3 samoloty rozpoznawcze[1] | |
| Załoga | 1920 |
Roma – włoski pancernik z okresu II wojny światowej, zatopiony 9 września 1943 roku przez lotnictwo niemieckie.
Historia budowy
W 1936 roku Włochy, realizując dążenia do uzyskania mocarstwowej pozycji w basenie Morza Śródziemnego, odstąpiły od regulacji w dziedzinie zbrojeń morskich, nie podpisując drugiego traktatu londyńskiego. Umożliwiło to rozpoczęcie budowy nowych dużych okrętów w celu powiększenia potencjału uderzeniowego Regia Marina.
Stępkę pod budowę pancernika „Roma”, trzeciej jednostki typu Littorio (zwanego także typem Vittorio Veneto), położono w stoczni Cantieri Riuniti dell’Adriatico (C.R.D.A.) w Monfalcone koło Triestu 18 września 1938 roku. W porównaniu z pierwszą parą pancerników („Littorio” i „Vittorio Veneto”) dwa nowo rozpoczęte okręty (drugim był nigdy nie ukończony „Impero” budowany w stoczni Ansaldo w Genui) miały powiększoną o niemal 3 metry długość całkowitą i co za tym idzie wyporność standardową większą o 426 ton.
Wodowanie okrętu nastąpiło 9 czerwca 1940 roku. Otrzymał on nazwę „Roma” (czyli Rzym), tradycyjną we włoskiej marynarce wojennej. Prace wykończeniowe na pancerniku trwały do 14 czerwca 1942 roku i w tym dniu wszedł on do służby w Regia Marina.
Działalność operacyjna
W efekcie opanowania w 1942 roku przez aliantów francuskiej części Afryki Północnej i odrzucenia wojsk Osi poza granice Libii po ofensywie marszałka Montgomerego sytuacja Regia Marina stała się bardzo trudna. Brak paliwa i ciągłe bombardowania włoskich baz morskich spowodowały wycofanie dużych okrętów do portów północnych Włoch i praktyczne ich unieruchomienie[2]. Stąd też nowo pozyskany pancernik „Roma” nie miał okazji wziąć udziału w akcji bojowej. Odniósł za to uszkodzenia po trafieniu bombą lotniczą podczas nalotu na La Spezia 5 czerwca 1943 roku[3].
10 lipca 1943 roku Alianci rozpoczęli operację desantową na Sycylii. W efekcie klęsk militarnych 25 lipca 1943 roku od władzy został odsunięty Benito Mussolini, zaś nowy rząd marszałka Pietro Badoglio rozpoczął tajne rozmowy na temat zawieszenia broni. Tajny układ zawarto 3 września, ogłoszono zaś wieczorem 8 września 1943 roku. Czwarta klauzula traktatu nakazywała okrętom Regia Marina natychmiastowe przejście do portu na Malcie. Okręty bazujące dotychczas w La Spezia wyruszyły w rejs nad ranem 9 września. Zespołem dowodził admirał Carlo Bergamini, który wybrał najnowszy pancernik „Roma” jako swój okręt flagowy[4].
Kontrakcja strony niemieckiej, niezamierzającej dopuścić do przejęcia włoskich okrętów przez Sprzymierzonych, nastąpiła po południu 9 września, gdy zespół admirała Bergaminiego znalazł się na wysokości wysepki Asinara w pobliżu Sardynii. Pierwszy nalot, bezskuteczny, Luftwaffe przeprowadziła o godzinie 15.10. Kolejny, prowadzony przez samoloty Dornier Do 217 z jednostki III/KG 100, bazującej w Istres we Francji, nastąpił około godziny 15.50. Piloci tej jednostki specjalizowali się w atakach na cele morskie, a ich maszyny przystosowane były do przenoszenia bomb kierowanych Fritz X. O godzinie 15.52 jedna z bomb kierowanych o wagomiarze 1400 kg trafiła w śródokręcie pancernika „Roma”. W trzy minuty później okręt otrzymał kolejne trafienie. Wybuchł pożar, który spowodował z kolei eksplozję komór amunicyjnych i przełamanie jednostki, która ostatecznie zatonęła o godzinie 16.11. Wraz z okrętem zginęło 1326 osób z załogi liczącej 1948 oficerów i marynarzy, w tym admirał Bergamini z całym sztabem. Pozostałe 622 osoby zostały uratowane przez okręty eskorty[5].
Przypisy
- ↑ Dane taktyczno-techniczne za: Marina Militare [dostęp 26 listopada 2009].
- ↑ Andrzej Perepeczko, Morze Śródziemne w ogniu, Warszawa: Lampart, 1995, s. 267–269, ISBN 83-902554-3-X, OCLC 69636044.
- ↑ Jerzy Lipiński, Druga wojna światowa na morzu, Warszawa: Lampart, 1995, s. 270, ISBN 83-902554-7-2, OCLC 749957606.
- ↑ Jerzy Pertek, Morze w ogniu, Warszawa: Lampart, 1996, s. 396–398, ISBN 83-86776-11-0, OCLC 750768480.
- ↑ Joseph Caruana (tłum. Włodzimierz Bochniak), Cel – Malta, w: „Okręty Wojenne” nr 5/1998 (27), ISSN 1231-014X. Jerzy Pertek pisze, że „Roma” otrzymała trzy trafienia bombami Fritz X, podaje też mniejszą liczbę członków załogi (1850 osób).
Bibliografia
- Cezary Szoszkiewicz: Pancerniki II wojny światowej, część II. Warszawa: 1993. ISBN 83-901273-3-4.
| Pancerniki |
| ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Krążowniki ciężkie |
| ||||||||||||||||
| Krążowniki lekkie |
| ||||||||||||||||
| Niszczyciele | |||||||||||||||||
| Torpedowce |
| ||||||||||||||||
| Korwety |
| ||||||||||||||||
| Lotniskowce (nieukończone) | |||||||||||||||||
| Okręty podwodne | |||||||||||||||||
| Inne |
|
Media użyte na tej stronie
_crowned.svg)
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
The italian battleship Roma (1940)