Roman Śliwa

Roman Śliwa, ps. Karol Weber (ur. 21 stycznia 1904 w Sosnowcu, zm. 22 sierpnia 1944 w Oświęcimiu) – działacz polityczny, członek KZMP i KPP, w czasie II wojny światowej członek ruchu oporu. Brat Władysława Śliwy[1].

Życiorys

W młodości pracował w kopalni "Mortimer". Od 1924 członek KZMP, sekretarz miejscowej komórki tej organizacji. Rok później stanął na czele młodzieży KZMP Zagłębia Dąbrowskiego. W 1926 został aresztowany i skazany na dwa lata więzienia; wyrok odbywał w Będzinie i Piotrkowie Trybunalskim. Po wyjściu na wolność w 1928 powołany do zasadniczej służby wojskowej w Nowym Sączu, gdzie nawiązał kontakty z Wydziałem Wojskowym KC KPP (tzw. "wojskówką" KPP). Po dwóch latach powrócił do Zagłębia, gdzie włączył się do pracy partyjnej na odcinku wojskowym. Jednocześnie pracował zarobkowo w browarze w Będzinie, jednak został zwolniony z pracy z powodu jego aktywności w organizowaniu związków zawodowych. W lipcu 1931 wyjechał do Na terenie ZSRR, gdzie przeszedł specjalne szkolenie wojskowe. Po powrocie do kraju w styczniu 1932 kontynuował poprzednią działalność w Zagłębiu oraz w Krakowskiem. W 1932 aresztowany w Krakowie, a dwa lata później skazany na 12 lat więzienia[2] za działalność komunistyczną względnie szpiegowską. Wybuch wojny 1939 zastał go w więzieniu w Rawiczu. Pod koniec września 1939 udał się do Brześcia nad Bugiem, gdzie pracował na kolei i nawiązał współpracę z NKWD. W 1941 udał się do Moskwy, gdzie po przeszkoleniu wszedł w skład Grupy Inicjatywnej Polskiej Partii Robotniczej. 6 stycznia 1942 przerzucony drogą powietrzną na tereny powiatu koneckiego. Z ramienia kierownictwa PPR wyjechał na teren Zagłębia Dąbrowskiego i Górnego Śląska. Po drodze zatrzymał się w Krakowie, gdzie wraz ze Stanisławem Ziają, pełnomocnikiem KC PPR, prowadził rozmowy z kierownictwem organizacji "Polska Ludowa" i nawiązał z nią współpracę. Organizował struktury PPR i oddziały Gwardii Ludowej na Śląsku i Zagłębiu, jednak gdy Niemcy zmobilizowali bardzo duże siły w celu ujęcia organizatorów lewicowego ruchu oporu, zagrożony aresztowaniem Śliwa został przeniesiony na teren województwa krakowskiego, gdzie od lipca 1942 był dowódcą Obwodu IV GL.

Został aresztowany 15 lutego 1943 i osadzony w więzieniu na Montelupich w Krakowie, a po ponad półrocznym ciężkim śledztwie został przewieziony do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Tam nawiązał kontakty z więzionymi członkami PPR i GL oraz jeńcami sowieckimi i opracował plan masowej ucieczki z obozu, którego jednak nie zrealizował – wcześniej został rozstrzelany.

Na jesieni 1943 r. z rozkazu dowództwa Okręgu Miechów Józef Saturn zorganizował batalion Gwardii Ludowej im. Webera, który dla uczczenia pamięci Romana Śliwy został nazwany używanym przez niego pseudonimem[3]. W 1948 pośmiertnie odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu II klasy[4]. Jego imieniem nazwano szkołę podstawową w Sosnowcu[5].

Przypisy

  1. Praca zbiorowa 1969 ↓, s. 488.
  2. Jakob Maziarz, Sądy przysięgłych w II Rzeczypospolitej w praktyce Sądu Okręgowego w Krakowie, wyd. Warszawa 2016.
  3. Józef Garas 1963 ↓, s. 316,317.
  4. M.P. z 1948 r. nr 43, poz. 189.
  5. Domena twojpomocnik.pl jest utrzymywana na serwerach nazwa.pl, www.twojpomocnik.pl [dostęp 2018-01-19].

Bibliografia

  • "Encyklopedia II wojny światowej", Warszawa 1975
  • Edward Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, Warszawa 1982.
  • Piotr Gontarczyk, Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941-1944, Warszawa 2003.
  • Józef Garas: Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942-1945. Warszawa: MON, 1963.
  • Praca zbiorowa: Czas wielkiej próby. Wspomnienia bojowników o Ojczyznę Ludową 1939-1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969.

Linki zewnętrzne