Roman Czartoryski
Roman Adam August Wilhelm Klemens | |
Pogoń Litewska | |
Rodzina | Czartoryscy |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 23 listopada 1839 Berlin |
Data i miejsce śmierci | 19 lutego 1887 Jabłonów |
Ojciec | Adam Konstanty Czartoryski |
Matka | Wanda Radziwiłł |
Żona | Florentyna Dzieduszycka |
Roman Adam Czartoryski (ur. 23 listopada 1839 w Berlinie, zm. 19 lutego 1887 w Jabłonowie) – książę, polski arystokrata, więzień stanu, działacz społeczny i polityczny.
Życiorys
Urodził się 23 listopada 1839 roku w Berlinie. Był synem księcia Adama Konstantego Czartoryskiego i księżnej Wandy Radziwiłł, córki księcia Antoniego Hernryka Radziwiłła księcia-namiestnika Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W wieku 6 lat stracił matkę. Był wychowywany przez przyjaciółkę matki, Teklę von Gumpert a później macochę Elżbietę Działyńską[1]. Ukończył gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Był słuchaczem prawa na uniwersytetach w Bonn, Berlinie i Wrocławiu. W czasie studiów często podróżował. Bywał częstym gościem Hotelu Lambert[2].
Po wybuchu powstania styczniowego wyjechał do Anglii. Nie brał udziału w walkach, ale wspomagał zakup broni. Aresztowany, spędził 18 miesięcy w więzieniu. W 1867 wybrano go posłem do parlamentu niemieckiego. Był posłem przez wiele lat. Brał czynny udział w pracach parlamentu. Doszedł do godności prezesa Koła Polskiego w parlamencie niemieckim. Na łamach parlamentu bronił interesów Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Przyczynił się do scalenia środowisk emigracyjnych. Działał w Kółkach Rolniczych. Wspomagał finansowo Kurier Poznański i Gazetę Toruńską[2].
Działalność parlamentarną w sejmie niemieckim zakończył w 1880 roku. W 1883 został obywatelem austriackim. Wybrany został do sejmu galicyjskiego. Został prezesem klubu centrum. W swoich dobrach rozwinął działalność kulturalno-oświatową. Starał się o podniesienie dobrobytu włościan. Dbał o chłopów. Wspomagał ich finansowo[2]. W 1873 roku poślubił Florentynę Dzieduszycką, dziedziczkę Jabłonowa i Horodnicy. Zmarł 19 lutego 1887 roku w Jabłonowie.
Przypisy
- ↑ Sokulski 1938 ↓, s. 295.
- ↑ a b c Sokulski 1938 ↓, s. 296.
Bibliografia
- Justyn Sokulski: Czartoryski Roman Adam August Wilhelm Klemens. W: Polski Słownik Biograficzny. T. IV. Kraków: 1938, s. 295–296.
- Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy galicyjski 1861–1914, Warszawa 1993.
Media użyte na tej stronie
Portrait Roman Czartoryski