Roman Grzanka

Roman Grzanka
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia8 lutego 1903
Ujma Duża
Data i miejsce śmierci27 czerwca 1943
Pennard
Przebieg służby
Siły zbrojneOrzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne
FormacjaRoundel of Poland (1921-1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF roundel.svg RAF
Jednostki1 pułk lotniczy
2 pułk lotniczy
dywizjon 307
Główne wojny i bitwyII wojna światowa
Odznaczenia
Medal Lotniczy (dwukrotnie)

Roman Grzanka (ur. 8 lutego 1903 w Ujma Duża, zm. 27 czerwca 1943 w Pennard k. Swansea[1]) – oficer Wojska Polskiego, kapitan obserwator pilot.

Życiorys

W 1925 roku rozpoczął naukę w Oficerskiej Szkole Lotnictwa w Grudziądzu, którą ukończył w 1927 roku jako obserwator z 7. lokatą (I promocja)[2].

W stopniu starszego sierżanta podchorążego obserwatora otrzymał przydział do 14 Eskadry Niszczycielskiej 1. pułku lotniczego, w 1927 roku został awansowany na podporucznika. W Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie przeszedł przeszkolenie w zakresie pilotażu, w 2. pułku lotniczym odbył przeszkolenie myśliwskie. Po jego ukończeniu został przeniesiony do 113. eskadry myśliwskiej 1 pl[2].

W czasie służby uległ wypadkowi lotniczemu w wyniku którego stracił stopę i pełnił w 1 pl służbę w personelu naziemnym[3]. We wrześniu 1937 roku został przeniesiony do Batalion Szkolnego Lotnictwa, gdzie służył do wybuchu II wojny światowej[2].

Przedostał się do Francji, przebywał w bazie w Caen. Po kampanii francuskiej został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do RAF, otrzymał numer służbowy P-0191[1]. Pomimo swej niepełnosprawności starał się o przydział do lotnictwa operacyjnego. Uzyskał przydział do dywizjonu 307[3], gdzie wykonywał loty bojowe[4].

27 czerwca 1943 roku wystartował z lotniska Fairwood Common do lotu testowego samolotu De Havilland Mosquito II (nr DD644) o znakach EW-Y. W locie brał również udział szef mechaników Eskadry A dywizjonu 307 st. sierż. Wacław Oyrzanowski[5]. Po starcie nastąpiła awaria silnika, samolot rozbił się w Fair Acres Farm k. Pennard[6]. Załoga zginęła, zostali pochowani na cmentarzu w Pembrey[7].

Przypisy

  1. a b Grzanka Roman. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-08-19].
  2. a b c Pawlak 2002 ↓, s. 48.
  3. a b Krzystek 2012 ↓, s. 213.
  4. Damsz 2009 ↓, s. 207.
  5. Damsz 2009 ↓, s. 230.
  6. GGAT 126: Military Aircraft Crash sites in Southeast Wales, ggat.org.uk [dostęp 2019-08-25] (pol.).
  7. ROMAN GRZANKA, niebieskaeskadra.pl [dostęp 2019-08-25] (pol.).

Bibliografia

  • Jerzy Damsz: Lwowskie Puchacze. Wspomnienia lotnika. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2009. ISBN 978-83-240-1151-3. OCLC 833440804.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012, s. 213. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2002. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.

Media użyte na tej stronie

Naramiennik Porucznik lotn.svg
Naramiennik porucznika Sił Powietrznych RP (obecnie).
Naramiennik kapitana polskiego lotnictwa wojskowego (II Wojna Światowa).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
RAF roundel.svg
Royal Air Force Roundel
POL Medal Lotniczy 2r BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego dwukrotnie.