Roman Grzanka

Roman Grzanka
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia8 lutego 1903
Ujma Duża
Data i miejsce śmierci27 czerwca 1943
Pennard
Przebieg służby
Siły zbrojneOrzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne
FormacjaRoundel of Poland (1921-1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF roundel.svg RAF
Jednostki1 pułk lotniczy
2 pułk lotniczy
dywizjon 307
Główne wojny i bitwyII wojna światowa
Odznaczenia
Medal Lotniczy (dwukrotnie)

Roman Grzanka (ur. 8 lutego 1903 w Ujma Duża, zm. 27 czerwca 1943 w Pennard k. Swansea[1]) – oficer Wojska Polskiego, kapitan obserwator pilot.

Życiorys

W 1925 roku rozpoczął naukę w Oficerskiej Szkole Lotnictwa w Grudziądzu, którą ukończył w 1927 roku jako obserwator z 7. lokatą (I promocja)[2].

W stopniu starszego sierżanta podchorążego obserwatora otrzymał przydział do 14 Eskadry Niszczycielskiej 1. pułku lotniczego, w 1927 roku został awansowany na podporucznika. W Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie przeszedł przeszkolenie w zakresie pilotażu, w 2. pułku lotniczym odbył przeszkolenie myśliwskie. Po jego ukończeniu został przeniesiony do 113. eskadry myśliwskiej 1 pl[2].

W czasie służby uległ wypadkowi lotniczemu w wyniku którego stracił stopę i pełnił w 1 pl służbę w personelu naziemnym[3]. We wrześniu 1937 roku został przeniesiony do Batalion Szkolnego Lotnictwa, gdzie służył do wybuchu II wojny światowej[2].

Przedostał się do Francji, przebywał w bazie w Caen. Po kampanii francuskiej został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do RAF, otrzymał numer służbowy P-0191[1]. Pomimo swej niepełnosprawności starał się o przydział do lotnictwa operacyjnego. Uzyskał przydział do dywizjonu 307[3], gdzie wykonywał loty bojowe[4].

27 czerwca 1943 roku wystartował z lotniska Fairwood Common do lotu testowego samolotu De Havilland Mosquito II (nr DD644) o znakach EW-Y. W locie brał również udział szef mechaników Eskadry A dywizjonu 307 st. sierż. Wacław Oyrzanowski[5]. Po starcie nastąpiła awaria silnika, samolot rozbił się w Fair Acres Farm k. Pennard[6]. Załoga zginęła, zostali pochowani na cmentarzu w Pembrey[7].

Przypisy

  1. a b Grzanka Roman. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-08-19].
  2. a b c Pawlak 2002 ↓, s. 48.
  3. a b Krzystek 2012 ↓, s. 213.
  4. Damsz 2009 ↓, s. 207.
  5. Damsz 2009 ↓, s. 230.
  6. GGAT 126: Military Aircraft Crash sites in Southeast Wales, ggat.org.uk [dostęp 2019-08-25] (pol.).
  7. ROMAN GRZANKA, niebieskaeskadra.pl [dostęp 2019-08-25] (pol.).

Bibliografia

  • Jerzy Damsz: Lwowskie Puchacze. Wspomnienia lotnika. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2009. ISBN 978-83-240-1151-3. OCLC 833440804.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012, s. 213. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2002. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
POL Medal Lotniczy 2r BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego dwukrotnie.
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
RAF roundel.svg
Royal Air Force Roundel
Naramiennik Porucznik lotn.svg
Naramiennik porucznika Sił Powietrznych RP (obecnie).
Naramiennik kapitana polskiego lotnictwa wojskowego (II Wojna Światowa).