Roman Królikowski

Roman Poraj-Królikowski
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

7 października 1902
Lwów

Data i miejsce śmierci

23 lutego 1973
Johannesburg

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie II RP,
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

40 Pułk Piechoty

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-ukraińska (obrona Lwowa),
II wojna światowa

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi

Roman Feliks Stanisław Antoni Poraj-Królikowski[a] (ur. 7 października 1902 we Lwowie, zm. 23 lutego 1973 w Johannesburgu) – oficer piechoty Wojska Polskiego II RP, podpułkownik piechoty Polskich Sił Zbrojnych, dyplomata.

Życiorys

Urodził się 7 października 1902 we Lwowie[3]. U kresu I wojny światowej został przyjęty do Wojska Polskiego i w listopadzie 1918 uczestniczył w obronie Lwowa w trakcie wojny polsko-ukraińskiej[3]. Został awansowany na stopień porucznika piechoty ze starszeństwem z 1 września 1921[4][5][6]. W latach 20. był oficerem 40 Pułku Piechoty we Lwowie[7][8][3]. W styczniu 1924 został przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Kamionka Strumiłowa na stanowisko oficera instrukcyjnego[9]. W kwietniu 1925 został przydzielony z PKU Kamionka Strumiłowa do macierzystego pułku z pozostawieniem w Korpusie Ochrony Pogranicza[10]. W 1928 w dalszym ciągu pełnił służbę w KOP[11]. W 1932 był w dyspozycji szefa Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych[12]. W 1934 został przeniesiony do Sztabu Głównego[1][13]. Następnie został przeniesiony do dyspozycji szefa Biura Personalnego MSWojsk.[14] Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 112. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2].

W latach 30. pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych[3]. Od 1 lipca 1935 do 31 marca 1936 pracował w Konsulacie w Wiedniu[15][16]. Od 1 kwietnia 1936 umysłowym pracownikiem kontraktowym poselstwa RP w Budapeszcie, gdzie 1 lipca 1936 objął stanowisko attaché honorowego[17][18][19][15]. W latach 1936−1940 jako kapitan kierował polskim wywiadem na Węgrzech. Po 17 września 1939 został tytularnym II sekretarzem Poselstwa RP w Budapeszcie. Po zniesieniu urzędu attaché wojskowego w sierpniu 1940 wraz z ppłk. dypl. Janem Emisarskim i mjr. Tadeuszem Bastgenem wyjechali z Węgier na Bliski Wschód[20].

Po zakończeniu II wojny światowej w stopniu majora objął funkcję oficera łącznikowego do spraw ewakuacji Polaków z Afryki wschodniej przy brytyjskim dowództwie w Nairobi[21]. Później udał się do Johannesburga w Południowej Afryce i zajmował się nadzorem nad planowaną ewakuacją ludności polskiej do Wielkiej Brytanii[21][22]. Był działaczem polonijnym w Johannesburgu[23]. Pełnił stanowisko prezesa Zjednoczenia Osadników Polskich w Afryce Południowej[3]. Publikował w paryskim kwartalniku emigracyjnym „Zeszyty Historyczne” (pod pseudonimem „ERKA”)[24]. Pisywał także do londyńskich „Wiadomości”[25][26]. Do końca życia pozostawał w stopniu podpułkownika piechoty[3]. Zmarł po ciężkiej chorobie 23 lutego 1973 w Johannesburgu[3].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ Na początku lat 20. XX wieku w ewidencji Wojska Polskiego figurował, jako „Roman II Królikowski” w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko, a mianowicie por. piech. Romana I Królikowskiego (ur. 1885). W marcu 1934 roku minister spraw wojskowych sprostował jego imiona i nazwisko z „Roman Feliks Stanisław Królikowski” na „Roman Feliks Stanisław Antoni Poraj-Królikowski”[1][2].

Przypisy

  1. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 12 marca 1934 roku, s. 96.
  2. ↑ a b Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 350.
  3. ↑ a b c d e f g Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 24, s. 107, Czerwiec 1973. Koło Lwowian w Londynie. 
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 455.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 397.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 257.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 242.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 224.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 stycznia 1924 roku, s. 28.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 2 kwietnia 1925 roku, s. 186.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 150.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 93, 436.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 259.
  14. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 98.
  15. ↑ a b Rocznik SZRP 1937 ↓, s. 247.
  16. ↑ Rocznik SZRP 1936 ↓, s. 237.
  17. ↑ Rocznik SZRP 1936 ↓, s. 123, 237.
  18. ↑ Rocznik SZRP 1937 ↓, s. 132.
  19. ↑ Rocznik SZRP 1938 ↓, s. 145, 261.
  20. ↑ Endre László Varga. Źródła i dokumenty do dziejów legionistów węgierskich służących w Legionach Polskich w latach 1914−1918. „Niepodległość i Pamięć”. nr 3 (51), s. 242, 2015. Warszawa: Muzeum Niepodległości. ISSN 1427–1443. [dostęp 2022-01-05]. 
  21. ↑ a b Afrykański azyl. blogpress.pl, 2016-01-04. [dostęp 2018-10-11].
  22. ↑ 7. Rozsiedlenie i repatriacja w latach 1945–1950. W: Janusz Wróbel: Uchodźcy polscy ze Związku Sowieckiego 1942–1950. T. 8. Łódź: Instytut Pamięci Narodowej, 2003, s. 257, seria: Monografie. ISBN 978-83-7629-522-0.
  23. ↑ Piotr Szlanta. Opinia publiczna Królestwa Polskiego wobec wojny burskiej (1899–1902). „Przegląd Historyczny”. Tom XCI, s. 542, 2000. ISSN 0033–2186. 
  24. ↑ Jacek Krawczyk, Janusz Szymański: Bibliografia: „Zeszyty Historyczne” 1–110 (1962–1994). Paryż: Instytut Literacki, 1996, s. 90, 102, 118, 137, 173, 175, 177–178.
  25. ↑ Roman Królikowski. Poland Road w Natalu. Do redaktora „Wiadomości”. „Wiadomości”. Nr 11 (1093), s. 6, 12 marca 1967. 
  26. ↑ Roman Królikowski. Nie bez oszczerstwa. „Wiadomości”. Nr 35 (1117), s. 5, 27 sierpnia 1967. 
  27. ↑ M.P. z 1939 r. nr 143, poz. 336 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  28. ↑ M.P. z 1939 r. nr 119, poz. 280 „za zasługi w służbie wojskowej”.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet pplk.svg
Naramiennik podpułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.