Romany (województwo podlaskie)

Romany
— wieś —
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	kolneński
Gmina	Stawiski
Liczba ludności (2011)	159[1][2]
Strefa numeracyjna	86
Kod pocztowy	18-520[3]
Tablice rejestracyjne	BKL
SIMC	0406601[4]
Położenie na mapie gminy Stawiski Romany
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Romany
Położenie na mapie województwa podlaskiego Romany
Położenie na mapie powiatu kolneńskiego Romany
53°24′01″N 22°14′38″E/53,400278 22,243889

Romany – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Stawiski^[4][5].

Historia

Dawniej prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radziłowskim ziemi wiskiej województwa mazowieckiego^[6]. W latach 1921–1939 wieś i osada młyńska leżała w województwie białostockim, w powiecie kolneńskim (od 1932 w powiecie łomżyńskim), w gminie Przytuły.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś i osadę młyńską zamieszkiwały 282 osoby, 270 było wyznania rzymskokatolickiego a 12 mojżeszowego. Jednocześnie 270 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową a 12 żydowską. Było tu 35 budynków mieszkalnych^[7]. Miejscowość należała do miejscowej parafii rzymskokatolickiej. Podlegała pod Sąd Grodzki w Stawiskach i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w m. Stawiski^[8].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 gmina znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład Landkreis Lomscha, Bezirk Bialystok III Rzeszy^[9].

Kościół parafialny pw. NMP w Romanach

Dzwonnica w Romanach

Dwór Dobrzyckich w Romanach

Zabytkowa plebania z roku 1860

Kapliczka przydrożna znajdująca się na zachód od wsi

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie łomżyńskim.

W miejscowości znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii Nawiedzenia NMP. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Jedwabne.

Zabytki

• Kościół parafialny pw. Najświętszej Marii Panny, 1859, nr rej.: 91 z 23 kwietnia 1981^[10].
• Dzwonnica, nr rej.: 111 z 25 kwietnia 1981^[10].
• Plebania, 1860, nr rej.: 120 z 27 kwietnia 1981^[10].
• Kaplica cmentarna, na cmentarzu rzymskokatolickim, 1840, nr rej.: 292 z 8 czerwca 1987^[10].
• Zespół dworski i folwarczny^[10]:
  • dwór Dobrzyckich, 1843, nr rej.: 136 z 7 maja 1981;
  • folwark, XIX w., nr rej.: 135 z 7 maja 1981:
    • budynek gospodarczy,
    • ogród.

Zobacz też

• Romany, Romany-Fuszki, Romany-Janowięta, Romany-Sebory, Romany-Sędzięta

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Romany (3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 731 .