Romer (herb szlachecki)

Romer
Romer IV, rysunek oryginalny

Romer (Scipiones, Jelita odmienne, Laski) – polski herb szlachecki, pochodzenia niemieckiego, mylnie określany jako Jelita.

Opis herbu

Herb znany był w kilku wariantach. Numeracja według Ostrowskiego[1]. Opisy według klasycznych zasad blazonowania:

Romer I: W polu czerwonym dwie laski pielgrzymie skrzyżowane w skos, srebrne. Klejnot: nad hełmem bez korony samo godło. Labry czerwone podbite srebrem.

Romer II: Herb zasadniczo taki sam, w innej stylizacji.

Romer III: Pole w pas złoto-błękitne, na tym laski czarne. Na hełmie kapelusz złoty, na którym klejnot – samo godło. Labry błękitne, podbite złotem.

Romer IV: W klejnocie nad każdą laską pióropusz z piór strusich.

Romer V: Pole w pas złoto-czarne, na tym laski czarno-złote. Nad hełmem kapelusz czarny z wyłogiem złotym, nad którym godło czarno-złote z trzema piórkami kogucimi złotymi na rękojeściach. Labry czarne, podbite złotem.

Romer VI: Jak powyższy, ale pióra na rękojeściach strusie.

Najwcześniejsze wzmianki

Rodzina pierwotnie mieszczańska, przybyła do Polski w XVI wieku. Z niej Marcin, mieszczanin krakowski, otrzymał nobilitację w 1543. Herb rodziny w wariancie podstawowym wymieniany m.in. przez Niesieckiego (Korona polska), Ostrowskiego (Księga herbowa rodów polskich) i Żernickiego (Der polnische Adel). Warianty II, III pochodzą z Nowego Siebmachera. Wariant IV pochodzi z Baltisches Wappenbuch. Wariant V, także wymieniany przez Siebmachera, miał być herbem rodziny w Saksonii. Wariant VI pochodzić miał z herbarza pruskiego[1].

Rodzina Romerów

Rodzina przybyła z Saksonii, gdzie już w 1470 mieli otrzymać nobilitację. Mimo to, przybywszy do Polski zaliczali się w poczet mieszczan i dopiero Marcin Romer, mieszczanin krakowski, otrzymać miał nobilitację polską w 1543. Jan pisał się z Chyszowa, posiadał też wieś Bieździatkę. W kościele w tej ostatniej wsi jest pochowanych kilku Romerów. Jan Romer założył linię małopolską. Istniała też linia osiadła w Inflantach Polskich, Kurlandii i na Litwie[1][2][3]. Z linii małopolskiej Justus (Jodok) Romer był w 1595 roku właścicielem wsi Jedlicze[4]. Z tej samej rodziny Jan pisał się "z Jedlicza" w 1697 lub 1703[5]. Z małopolskich Romerów Aleksander był w 1757 kasztelanem zawichojskim, Karol w 1765 kasztelanem czchowskim. Linia ta otrzymała 14 sierpnia 1818 austriacki tytuł hrabiowski, ale z herbem Jelita[1][2][3]. Przypisywanie Romerom herbu Jelita to błąd, pochodzący pierwotnie od Niesieckiego. Uruski podaje, że Romerowie w XVII i XVIII wieku używali herbu Jelita w wersji podstawowej bądź odmiany z dwiema tylko kopiami[3]. Z linii małopolskiej wywodzili się m.in. Eugeniusz Romer i jego synowie: Witold Romer i Edmund Romer[6].

Herbowni

Ponieważ herb Romer był herbem własnym, przysługiwać powinien tylko jednej rodzinie herbownych:

Romer (Römer, Roemer, Remer, Rejmer, Rehmer).

Przypisy

  1. a b c d Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 1. 1906, s. 320–321.
  2. a b Kasper Niesiecki, Jan Nepomucen Bobrowicz: Herbarz polski. T. 8. Lipsk: 1841, s. 137–138.
  3. a b c Seweryn Uruski: Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T. 15. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1931, s. 240–244.
  4. Jan Zięba: Rękopis tzw. "Wizytacja radziwiłłowska". 1595, s. 118r.
  5. O. Pietruski: Elektorów poczet (…). Lwów: 1845, s. 306.
  6. Marek Jerzy Minakowski: Wielka Genealogia Minakowskiego. [dostęp 2012-02-24].

Bibliografia

  • Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku. Gdańsk: L&L, 2011. ISBN 978-83-60597-68-2.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jelita herb.svg
Autor:
Tadeusz Gajl – projekt graficzny – Herb Jelita.jpg
Bastianow (Bastian) – wersja wektorowa
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb Jelita
Herb Szablon.svg
Autor: Zirguezi, Licencja: CC0
Generic Coat of arm
Roemer COA.png
Coat of Arms of Roemer family
POL COA Romer.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Romer