Rondokubizm

Legiobanka w Pradze

Rondokubizm (także: české art deco, styl Legiobanky, národní styl, národní dekorativismus, obloučkový kubismus, třetí kubistický styl) – styl w architekturze XX wieku, który wykształcił się jedynie na terenie Czechosłowacji po roku 1918 i jest specyficzną odmianą art déco.

Styl był formą przejściową od, również specyficznego dla ziem czeskich, kubizmu, do tzw. národního slohu (stylu narodowego). Charakteryzował się porzuceniem podstaw architektury kubistycznej – tj. użycia piramidy i trójkąta, jako elementów determinujących elewację. W rondokubizmie dominowały okrąg, walec i kula, co dało asumpt nazwie.

Głównymi doktrynerami rondokubizmu byli Josef Gočár i Pavel Janák. Styl był odpowiedzią na powstanie państwa Czechosłowackiego i związanym z tym zapotrzebowaniem na nową symbolikę narodową, której nie był w stanie, według niektórych architektów, zaspokoić styl międzynarodowy. Budynki rondokubistyczne charakteryzuje bogata dekoracja fasady, często tonacja czerwono-biała (narodowa), wkomponowanie płaskorzeźb lub rzeźb, zwłaszcza o tematyce narodowej i historycznej, podobnie jak to miało potem miejsce w stylu narodowym.

Wybrane dzieła

• Legiobanka w Pradze, 1921–1923, (Josef Gočár)
• Pałac Adria w Pradze, 1923–1924, (Josef Zasche i Pavel Janák)
• Krematorium w Pardubicach, 1921–1923 (Pavel Janák, František Kysela)

Bibliografia

• Petr Dvořáček, Architektura českých zemí – Moderní architektura, Levné knihy, Praga, 2005, ss. 12, 48-53, ISBN 80-7309-288-5
• ArchiWeb o rondokubizmie. archiweb.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-26)].