Ropa (wieś)
| Artykuł | 49°36′8″N 21°2′28″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°36'N, 21°3'E |
| - błąd | 2333 m |
| Odległość | 725 m |
| wieś | |
.jpg) Zabytkowy kościół św. Michała Archanioła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2009) | 3959[1] |
| Strefa numeracyjna | 18 |
| Kod pocztowy | 38-312[2] |
| Tablice rejestracyjne | KGR |
| SIMC | 0464290 |
Położenie na mapie gminy Ropa _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Ropa") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
 49°36′08″N 21°02′28″E/49,602222 21,041111 | |
.jpg)
Ropa – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Ropa. Leży nad Ropą, dopływem Wisłoki.
Części wsi
Integralne części wsi Ropa: Bogaczówka, Bukowa, Czachorówka, Deciówka, Drągówka, Folwark, Garłaszówka, Górnikówka, Jaworówka, Kawówka, Kąty, Kleszczówka, Koczwarówka, Kostórówka, Kowalówka, Kóstra, Księże, Kuczówka, Kusiówka, Lipie, Listówki, Na Dole, Na Ruskiem, Nowakówka, Obczary, Pociecha, Podchełmie, Pod Styrem, Podupełź, Pod Wawrzką, Potoki, Równie, Siutówka, Smakówka, Stolarzówka, Upełź, Wierzchy, Wola, Zadział, Zagóra, Zagórze, Zagrody, Zalesie, Za Wodą[3][4].
Historia
Lokowana jest na mocy przywileju Kazimierza Wielkiego w XIV wieku na prawie niemieckim. W 1393 wieś przeszła w posiadanie rodu Gładyszów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
W tej okolicy wydobywano rudy żelaza, znajdowano drogie kamienie i poszukiwano złota. W 1530 r. Seweryn Boner – podskarbi królewski króla Zygmunta Starego i starosta biecki, szukając złota we wsi Ropa, natknął się na ropę naftową, która zalała mu kopalnię.
Kiedy w XIX wieku odkryto przydatność ropy naftowej do celów gospodarczych, rozwinął się tu przemysł naftowy. Wydobywano ropę i wybudowano rafinerię, która upadła na skutek powodzi pod koniec XIX wieku.
Zabytki
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[5]
- kościół pomocniczy pw. św. Michała Archanioła z 1761. Fundatorami świątyni byli właściciele wsi Wilhelm i Petronela Siemieńscy. Jest to świątynia wzniesiona w stylu barokowym ze zwieńczeniami nawiązującymi do łemkowskiej kultury cerkiewnej. Korpus kościoła jest drewniany, konstrukcji zrębowej, o ścianach pokrytych gontem. Około 1800 do kościoła dobudowano dwie murowane wieże, a w roku 1956 do prezbiterium dostawiono nową zakrystię. Polichromia o motywach figularnych pochodzi z 2 połowy XIX wieku. Ołtarz główny i dwa boczne z 1 połowy XIX w nawiązują do tradycji barokowej.
- ogrodzenie, murowane z dzwonnicą parawanową;
- cmentarz wojenny nr 72 z I wojny światowej;
- zespół dworski;
- dwór – barokowo-klasycystyczny z 1803 r. z zespołem parkowym (aktualnie w remoncie), zespół podworski wzniesiony w XVI–XVII w.,
- 2 oficyny z ok. 1800 r.
- lamus powstały w XIX wieku z przebudowy dworu obronnego rodziny Brzeńskich z połowy XVI w.
- park.
_p142_ROPA.jpg)
Wspólnoty wyznaniowe
- Kościół Reformowany Adwentystów Dnia Siódmego – zbór w Ropie[6]
- Kościół rzymskokatolicki – Parafia św. Michała Archanioła w Ropie[7]
Legendy
Z wsią związana jest legenda o poszukiwaczu złota, Sewerynie Bonerze. Nie wiadomo, czy udało mu się je znaleźć, ale podobno olej skalny zalał i zniszczył mu kopalnię. Z tych czasów pochodzi powiedzenie: „Ten co w Ropie złota szukał smołą się opłukał”. Do dziś niektórzy szukają opuszczonej kopalni, która ma się znajdować na zboczach Chełmu.
O tym jak powstał dwór w Ropie opowiada miejscowa legenda. Magnat Gładych będąc na polowaniu, zatrzymał się na górze Chełm. Nasyciwszy się, zapragnął napić się wina, wysłał więc służbę do małej osady położonej u podnóża góry. Mieszkańcy, którzy nie znali tego napoju, wysłali miejscową piękną dziewczynę z serwatką. Zakochawszy się, magnat zabrał dziewczynę i postanowił do wsi nigdy już nie powrócić. Narzeczona jednak bardzo tęskniła za rodzinnymi stronami. Magnat postanowił wrócić z nią do osady. Obok jej rodzinnej chaty wybudował dwór, w którym małżonkowie zamieszkali. Gładych postanowił też nazwać wieś Ropą.
Szlaki turystyczne
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ropa. s. 7. [dostęp 2012-11-22].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1082 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021.
- ↑ Paweł Ciecieląg, dr Mikołaj Haponiuk, Olga Lewandowska, Małgorzata Krzysztofik: Wyznania religijne. Stowarzyszenia narodowościowe i etniczne w Polsce 2015-2018. Warszawa: GUS, 2019, s. 191. ISBN 978-83-66466-00-5.
- ↑ Parafia św. Michała Archanioła w Ropie. ropa-wiz.diecezja.tarnow.pl. [dostęp 2022-03-28].
Linki zewnętrzne
- Ropa, wieś, powiat gorlicki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 740.
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Żółty szlak turystyczny.
Autor: Kura, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Michała Archanioła w Ropie
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ropa, Kościół św. Michała Archanioła w Ropie