Roundup

Struktura chemiczna glifosatu, substancji czynnej Roundupu

Roundup – nazwa handlowa nieselektywnego herbicydu zawierającego jako substancję czynną glifosat, produkowany przez koncern Monsanto. Zwalcza niemal wszystkie rośliny, dlatego może być stosowany przed założeniem plantacji roślin, wschodem uprawianej rośliny lub tuż przed zbiorem. Stosowany jest też na nieużytkach i w sadach. Stosowany jest w celu zwalczenia uciążliwych chwastów.

Uzyskał szczególne znaczenie po opracowaniu roślin uprawnych modyfikowanych genetycznie, odpornych na działanie glifosatu. Umożliwia to opryski upraw tym środkiem w celu selektywnego niszczenia chwastów.

Nasiona zmodyfikowane genetycznie, odporne na Roundup noszą oznaczenie Roundup Ready. W USA 80% powierzchni upraw kukurydzy zajmuje kukurydza Roundup Ready. Tę cechę posiada w USA 93% nasion soi.

Roundup dostępny jest w różnych stężeniach i z różną zawartością substancji pomocniczych (w większości stanowiących tajemnicę producenta, ujawniony jest jedynie surfaktant – polietoksylowany łój) ułatwiających glifosatowi przenikanie przez błony komórkowe[1].

Bezpieczeństwo

W roku 2012 francuska grupa Gilla-Erica Séraliniego, kontynuując swoje badania nad długoterminowymi skutkami spożywania glifosatu i GMO, opublikowała pracę Long-term toxicity of a Roundup herbicide and a Roundup-tolerant genetically modified maize, z której wynikała znacząca szkodliwość długotrwałego karmienia szczurów genetycznie modyfikowaną kukurydzą, jak i podawania im żywności zawierającej niskie stężenia preparatu Roundup[2]. Badania te spotkały się z silną krytyką środowiska naukowego[3][4], w efekcie czego publikacja została wycofana przez wydawcę[5] (w roku 2014 została jednak w niezmienionej formie opublikowana w innym czasopiśmie naukowym[6][7]).

W Polsce, podobnie jak w innych krajach UE, gama produktów firmy Monsanto pod nazwą Roundup sprzedawana była z etykietami informującymi o uleganiu biodegradacji środka. Ta informacja została uznana za nieprawdziwą (Roundup nie ulegał rozkładowi w środowisku), a firma Monsanto przegrała proces sądowy w tej sprawie m.in. we Francji, wskutek czego została nałożona na nią grzywna finansowa. Nakazano usunięcie wprowadzającej w błąd klientów adnotacji również w Polsce.

W roku 2015 Międzynarodowa Agencja Badania Raka zaklasyfikowała glifosat jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi (grupa 2A) ze względu na ograniczone dowody na zwiększanie ryzyka wystąpienia chłoniaka nieziarniczego[8]. W związku z tym Francja zapowiedziała wycofanie preparatu z wolnej sprzedaży[9]. Firma Monsanto nie zgodziła się z wnioskami z badań i wezwała WHO do zwołania pilnej narady[10]. W 2016 roku w komunikacie wydanym po wspólnej konferencji FAO Panel of Experts on Pesticide Residues in Food and the Environment oraz WHO Core Assessment Group on Pesticide Residues stwierdzono, że zarówno genotoksyczność, jak i rakotwórczość glifosatu dla ludzi jest mało prawdopodobna przy jego przewidywanej zawartości w diecie[11].

Przypisy

  1. A. Paganelli, V. Gnazzo, H. Acosta, SL. López i inni. Glyphosate-based herbicides produce teratogenic effects on vertebrates by impairing retinoic acid signaling. „Chem Res Toxicol”. 23 (10), s. 1586-1595, 2010. DOI: 10.1021/tx1001749. PMID: 20695457. 
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Gilles-Eric Séralini i inni, Long term toxicity of a Roundup herbicide and a Roundup-tolerant genetically modified maize, „Food and Chemical Toxicology”, 11, 50, 2012, s. 4221–4231, DOI10.1016/j.fct.2012.08.005, PMID22999595. [praca wycofana przez wydawcę]
  3. Listy do redakcji i komentarz redakcyjny do artykułu Gilla-Erica Séraliniego, Elsevier, 2013–2014 [dostęp 2017-04-18] (ang.).
  4. A scientific analysis of the rat study conducted by Gilles-Eric Séralini et al., Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) [dostęp 2017-04-18] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-19].
  5. Elsevier Announces Article Retraction from Journal Food and Chemical Toxicology. Elsevier, 2013-11-28. [dostęp 2014-12-04].
  6. Controversial GM study republished - experts respond. Science Media Centre, 2014-06-25. [dostęp 2014-12-04].
  7. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Gilles-Eric Séralini, Emilie Clair, Robin Mesnage, Steeve Gress i inni. Republished study: long-term toxicity of a Roundup herbicide and a Roundup-tolerant genetically modified maize. „Environmental Sciences Europe”. 26 (1), s. 14, 2014. DOI: 10.1186/s12302-014-0014-5. 
  8. Guyton, Kathryn Z, Loomis, Dana, Grosse, Yann, El Ghissassi, Fatiha i inni. Carcinogenicity of tetrachlorvinphos, parathion, malathion, diazinon, and glyphosate. „The Lancet Oncology”. 16 (5), s. 490-491, 2015. DOI: 10.1016/S1470-2045(15)70134-8. 
  9. Louis Doré: Roundup weedkiller banned from French garden centres over 'probable' link to cancer. [w:] The Independent [on-line]. www.independent.co.uk, 2015-06-16. [dostęp 2015-06-16].
  10. Lucy Clarke-Billings: Roundup weedkiller can 'probably' cause cancer, WHO warns. [w:] The Independent [on-line]. www.independent.co.uk, 2015-03-21. [dostęp 2015-06-16].
  11. Joint FAO/WHO Meeting on Pesticide Residues, FAO/WHO, 13 maja 2016 [dostęp 2017-04-18].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Roundup.svg
Chemical structure of Roundup.