Royal Canadian Air Force

Royal Canadian Air Force
Godło
Flaga RCAF
Państwo

 Kanada

Siły zbrojne

Kanadyjskie Siły Zbrojne

Nazwa skrócona

RCAF

Data utworzenia

1920

Znak rozpoznawczy

Roundel of Canada.svg

Royal Canadian Air Force, RCAF (fr. Aviation royale canadienne, Królewskie Kanadyjskie Siły Lotnicze) – siły powietrzne Kanadyjskich Sił Zbrojnych, w latach 1975–2011 działały pod nazwą Canadian Forces Air Command.

Historia

Flaga z lat 1941-1968

II wojna światowa

Kanadyjskie siły lotnicze odegrały ważną rolę podczas II wojny światowej. W szczytowym punkcie, w styczniu 1944, służyło w nich 215 tys. ludzi (w tym 15 tys. kobiet). Z tego 100 tys. brało udział w programie szkolenia pilotów (British Commonwealth Air Training Plan), 65 tys. stacjonowało w Kanadzie, a 46 tys. stacjonowało poza Kanadą (głównie w Europie). RCAF miało wtedy 78 dywizjonów, z tego 43 stacjonowało w Kanadzie, a 35 za granicą. Podczas wojny straty RCAF wyniosły 13 657 zabitych i 1889 zaginionych. Ponadto około 3 tys. ludzi zginęło w wypadkach.

Zimna wojna

Koniec wojny doprowadził do redukcji RCAF do pokojowej liczebności z 12 tys. osób personelu i 5 dywizjonami. Głównymi zadaniami dla sił powietrznych w tym czasie stały się misje związane z eksploracją Arktyki, dozorem, fotomapingiem, transportem, misjami poszukiwawczo-ratunkowymi. Zagrożenie ze strony bloku wschodniego doprowadziło do decyzji w 1948 o znacznej rozbudowie potencjału bojowego, w tym wprowadzeniem nowego myśliwca F-86 Sabre (lokalnie CL-13 Sabre), który miał być budowany na licencji przez zakłady Canadair w Montrealu. W ramach zobowiązań wobec NATO założonego w 1949, Kanada miała skierować do Europy 12 eskadr myśliwskich stacjonujących w czterech bazach – we Francji (Marville i Grostenquin) i Niemczech Zachodnich (Zweibrücken i Rheinmünster), zorganizowanych jako No. 1 Air Division RCAF. W tym celu między 1952 i 1953 RCAF odebrało 290 Sabre Mk.2, których większość skierowano do Europy. Od 1954 zastępowały je 370 Sabre Mk.5, a 210 Sabre-2 trafiło do Turcji i Grecji. Finalny Sabre Mk.6 oblatano w 1954, których do 1958 wyprodukowano 390 sztuk dla RCAF. Od 1950 do 1958 RCAF prowadziło w Ontario i na Summerside szkolenia dla pilotów i nawigatorów z krajów NATO. W 1953 do służby wszedł kanadyjski myśliwiec przechwytujący Avro Canada CF-100 Canuck, działający niezależnie od warunków atmosferycznych, cztery eskadry Canucków stacjonował w Europie w latach 1956–1962, do czasu zastąpienia ich przez CF-104. W 1953 RCAF były pierwszymi siłami powietrznymi, które do celów transportowych wprowadziły odrzutowe samoloty De Havilland Comet. Do końca wojny w Korei w 1955 RCAF urosły do 54 tys. osób i 41 dywizjonów.

W obawie przed zagrożeniem ze strony radzieckich bombowców strategicznych od 1953 roku Kanada prowadziła samodzielne pracę nad myśliwcem przechwytującym nowej generacji, które doprowadziły do oblatania w 1958 roku samolotu Avro Canada CF-105 Arrow. Arrow chociaż był powodem do dumy dla małego narodu, to z powodów politycznych USA i Wielka Brytania nie były zainteresowane jego zakupem, a kontynuowanie programu groziło drenażem budżetu obronnego Kanady. W 1959 rząd skasował program Arrow, decyzję tłumacząc zagrożeniem ze strony ICBM (w 1957 odpalono Sputnika), które miały zastąpić bombowce, zaoszczędzone fundusze miały być przekazane na program pocisków BOMARC. W 1948 Kanada i USA utworzyły dowództwo obrony powietrznej NORAD. USAF zaproponowały uwolnienie dla RCAF 56 F-101B Vodoo i 10 F-101F, które dzięki dostępności F-102 i F-106 mogły odpowiadać za przestrzeń powietrzną w kanadyjskim sektorze NORAD-u. Po długich negocjacjach umowę zakupu samolotów podpisano w 1961, w tym samym roku rozpoczęto dostawy. CF-101 zastąpiły CF-100 w stosunku pięć za dziewięć eskadr. Szczególnie kontrowersyjne było stacjonowanie na terenie Kanady, pod nadzorem USA, pocisków AIR-2 Genie z głowicą atomową, które zmagazynowano w arsenale RCAF od 1965 do 1984. Między 1970 i 1972 56 przestarzałych CF-101 wymieniono na kolejne 66 F-101 z mniejszym nalotem i dodatkowym wyposażeniem.

Od 1957 do patrolowania wybrzeży Kanady wprowadzono 33 Canadair CP-107 Argus (CL-28), czyli odmiana Bristol Britannia. Argusy w 1981 zastąpiły Lockheed CP-140 Aurora.

Od 1962 pozostałe w Europie Sabre i CF-100 zastąpiło osiem eskadr CF-104 Starfighter (CF-111, CL-90), z których 200 jednomiejscowych wyprodukował Canadair, a 38 dwumiejscowych sztuk Lockheed. Samoloty używane do 1986 dedykowano do roli taktycznych bombowców, co przy lotach na niskim pułapie i ich dużym nalocie doprowadziło do rozbicia w Europie 110 Starfighterów. W 1967 RCAF opuściło Francję, a 1 AD przemianowano na No. 1 Canadian Air Group. Liczebność Canadian Forces w Europie zredukowano w 1969 do dwóch niemieckich baz z trzema eskadrami.

W 1968 do służby weszły Canadair CF-5, licencyjna odmiana lekkiego myśliwca Northrop F-5 Freedom Fighter, budowane także na eksport. Ogółem 89 CF-116A i 46 CF-116D używano do 1995 (pierwotnie planowano wycofać je w latach 80.) na terenie Kanady. W 1980 Kanada wybrała w drodze konkursu samolot McDonnell Douglas F/A-18 Hornet, który pod oznaczaniem CF-18 zakupiono 98 sztuk jednomiejscowych i 40 dwumiejscowych. Dostawy zrealizowano w latach 1982–1988, samoloty kosztowały wtedy 4 mld CAD, czyli 8,9 mld $ w cenach z 2011.

Canadian Force

W 1968 trzy rodzaje kanadyjskich sił zbrojnych zostały zjednoczone w nową formacje jako Kanadyjskie Siły Zbrojne (Canadian Forces). W ramach tej struktury zlikwidowano Royal Canadian Air Force i w latach 1968-75 istniały one równolegle z resztą wojsk jako jedno dowództwo. Od 1975 siły lotnicze Kanady zreorganizowano jako Canadian Forces Air Command, w skrócie AIRCOM (czyli Dowództwo Powietrzne Kanadyjskich Sił Zbrojnych), formacja ta powstała jako odpowiedź na niesprawdzenie się struktury z centralnym dowództwem i kontynuowała tradycje RCAF aż do 2011, gdy nowy konserwatywny rząd postanowił zmienić problematyczne nazewnictwo, wracając do tradycyjnych trzech rodzajów sił zbrojnych: Canadian Army, Royal Canadian Navy i Royal Canadian Air Force (identyczne nazewnictwo jest stosowane przez Brytyjskie Siły Zbrojne i Australijskie Siły Obrony).

Wyposażenie

Znakami przynależności państwowej są flaga na stateczniku pionowym, okrąg z liściem klonu na kadłubie i skrzydłach oraz logotyp Canada. Wszystkie wykorzystywane przez kanadyjskie wojsko statki powietrzne otrzymują unikalne oznaczenie składające się z dwóch liter: C od Canadian, druga litera oznacza typ statku, np. F jak Fighter, a po nich następuje trzycyfrowy kod, z reguły jest rozbudowaną wersją tego nadanego przez producenta. Taki ustandaryzowany system nazewnictwa był wzorowany na tym jakie w 1962 wprowadziły Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych.

Obecne

ZdjęcieSamolotProducentTypWejście do służbyWersja (kanadyjskie oznaczenie)Liczba sztukUwagi
Samoloty myśliwskie
Canadian CF-18 2.jpgMcDonnell Douglas CF-18 Hornet Stany ZjednoczoneMyśliwiec wielozadaniowy1982–1988CF-188A
CF-188B
72
31
Dostarczono 138: 98 CF-188A I 40 CF-188B. Od 1984 utracono 15 CF-188A i 2 CF-188B. 1 CF-188A i 7 CF-188B wycofano ze służby.
Samoloty szkolno-treningowe
Beechcraft CT-156 Harvard II 156125 04.JPGBeechcraft T-6 Texan II Stany ZjednoczoneSzkolenie wstępne2000CT-156 Harvard II25T-6 Texan II to wersja Pilatus PC-9 dla USAF, przyrządy w CT-156 rozmieszczono na wzór CT-155 Hawk.
BAeCT155Hawk155217.JPGBAE Hawk Wielka BrytaniaSzkolenie zaawansowane2000CT-155 Hawk1920 dostarczono w latach 2000–2002, dwa stracono w 2003 i 2004, w 2004 dostarczono dwa dla uzupełnenia strat, trzeci utracono w 2011.
Ct142-142803.jpgde Havilland Canada DHC-8 Dash 8 KanadaSzkolny/Trening nawigatorów1987
1989–1990
CT-1424
Snowbirds-orig.jpgCanadair CL-41 Tutor KanadaSamolot akrobacyjny1962CT-114 Tutor25Dawniej samoloty szkolne, w tej roli zastąpiony przez CT-155 i CT-156, nadal wykorzystywane przez zespół Snowbirds.
Samoloty transportowe i Powietrzne tankowce
Canadian relief transport.jpgAirbus A310 MRT FrancjaTransportowy/VIP
Transportowy/
Tankowiec
1992–1993CC-150 Polaris
CC-150T
3
2
Zastąpiły Boeing CC-137, dwa otrzymały miękkie przewody do tankowania (CF-18).
Canadian Armed Forces CC-177 Globemaster III 177703 departing off runway 31 at Prestwick.jpgBoeing C-17 Globemaster III Stany ZjednoczoneStrategiczny transportowiec2007–2008
2015
CC-1775[1][2][3][4]
Canadian Forces CC-144 Challenger - VIP Transport of Prime Minister and Governor General (Bombardier Challenger 601).jpgBombardier Challenger 600 KanadaUżytkowy
VIP
1982–1985
2002
CC-144 Challenger2
4
Wersje CL-600/601/604.
Canadian Armed Forces - DHC6 - Twin Otter.jpgde Havilland Canada DHC-6 Twin Otter KanadaUżytkowy/SAR~1970CC-1384
Lockheed CC-130H Hercules (8111583732) (2).jpgLockheed C-130 Hercules Stany ZjednoczoneTransportowy
Search and rescue
Tankowiec
1974–1997CC-130E
CC-130H
1
12
Pięć E i trzy H utracono w wypadkach.
Lockheed C-130 Canadian Air Force YXX (7925706516).jpgLockheed C-130 Hercules Stany ZjednoczoneTaktyczny transportowiec2010-2012CC-130J Super Hercules17[5][6]436 Transport Squadron
DehavillandCC-115Buffalo12.JPGde Havilland Canada DHC-5 Buffalo KanadaSearch and rescue1967CC-1156
Patrolowe
Lockheed CP-140 Canada 140102 ETNG.jpgLockheed P-3 Orion Stany ZjednoczoneMorski patrolowiec/ZOP
Patrolowy/Szkolny/SAR
1980
1991
CP-140 Aurora
CP-140A Arcturus
18
3
CASA C-295 HiszpaniaSARC-295W0/16W grudniu 2016 roku rząd w Ottawie wybrał C295W jako nowe samoloty poszukiwawczo-ratownicze, w ramach konkursu Fixed Wing Search and Rescue Replacement (FWSAR).Mają one zastąpić w służbie 6 de Havilland Canada CC-155 Buffalo i 13 CC-130H Hercules[7].
Śmigłowce
Canadian Air Force CH-149 Cormorant inflight.jpgAgustaWestland AW101 Włochy
 Wielka Brytania
Search and rescue2000CH-149 Cormorant14Dostarczono 15. Pierwotnie w 1987 planowano 35 EH-101 dla zastąpienia CH-124 Sea King i 15 EH-101 w roli SAR dla zastąpienia CH-113 Labrador, ale w 1993 ten kontrakt anulowano.
Canadian Chinooks and American Black Hawks fly together 140921-A-ZZ999-007.jpgBoeing CH-47 Chinook Stany ZjednoczoneCiężki śmigłowiec transportowy2013-2014CH-147F15
Bell 206 Stany ZjednoczoneŚmigłowiec szkolny1982CH-139 Jet Ranger1
CH-146ISAF.jpgBell CH-146 Griffon Stany Zjednoczone
 Kanada
Wielozadaniowy śmigłowiec użytkowy1995CH-146 Griffon98Dostarczono 100 (85 taktycznych i 15 SAR). 8 dozbrojono do eskortowania CH-147 Chinook w Afganistanie.
CH-124 Sea King.jpgSikorsky SH-3 Sea King Stany Zjednoczone
 Kanada
ZOP, pokładowy1964CH-124 Sea King27
Sikorsky S-92 Stany ZjednoczoneZOP, pokładowy2015-CH-148 Cyclone6Zamówiono 28, zastąpią Sea Kingi.
Bezzałogowe aparaty latające
Maveric UAS Stany ZjednoczoneMini BSL2010Prioria Embedded Intelligence5
Boeing ScanEagle Stany ZjednoczoneMały BSL2008Boeing ScanEagle1Wypożyczone.
IAI Heron IzraelTaktyczny BSL2008–2011CU-170 Heron23 wypożyczono dla wsparcia sił ISAF.

Historyczne

CF-86 Sabre 6 w 1957 we Francji (flaga stosowana przez RCAF tylko w Europie)
CF-101 Vodoo
CT-133 Silver Star (flaga stosowana do 1958)
Boeing Vertol CH-113 Labrador

Myśliwce

Patrolowe/ZOP

Treningowe

  • Kanada de Havilland Canada DHC-1 Chipmunk („Chippie” w wojsku) - 113 w latach 1948–1972
  • Stany ZjednoczoneKanada Canadair CT-133 Silver Star – 576 w latach 1953–2005
  • Stany Zjednoczone Beechcraft CT-134(A) Musketeer(II) – 48 w latach 1971–1992

Transportowe/Użytkowe

Śmigłowce

BSL

  • FrancjaSzwajcariaSAGEM/Oerlikon CU-161 - 23 w latach 2003–2009

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Flag of NATO.svg
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
Canadian Maritime Command.svg
Badge from the Canadian Forces Maritime Command Flag.
Lockheed C-130 Canadian Air Force YXX (7925706516).jpg
Autor: airforcefe from Richmond, Licencja: CC BY 2.0

130615

436 SQDN
Air Force Ensign of Canada.svg
The 21st century version of Royal Canadian Air Force Ensign (formerly the Canadian Forces Air Command Ensign). As the Canadian Forces Air Command flag, this flag was introduced in 1985.[1]
Ct142-142803.jpg
Autor: MilborneOne, Licencja: CC BY-SA 4.0
Canadian Forces CT-142 (142803) at RAF Fairford, England. Taken during the 2007 Royal International Air Tattoo.
Canadian CF-18 2.jpg
A Canadian Forces CF-18 Hornet flies in formation with other aircraft off the coast Hawaii in celebration of Canada Day. Eight nations were participating in "Rim of the Pacific (RIMPAC) 2006", the world's largest biennial maritime exercise. Conducted in the waters off Hawaii, RIMPAC 2006 brought together military forces from Australia, Canada, Chile, Peru, Japan, the Republic of Korea, the United Kingdom and the United States.
Canadian relief transport.jpg
United States Navy personnel unloads Canadian relief supplies from a Canadian transport aircraft in Pensacola, Florida to assist with Hurricane Katrina relief efforts.
Lockheed CP-140 Canada 140102 ETNG.jpg
Autor: Arcturus, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Canadian Armed Forces Lockheed CP-140 Aurora {140102) at Geilenkirchen AB, Germany.
CanadairCT133SilverStar07A.JPG
Canadair T-33 Silver Star at the Canadian Museum of Flight in South Surrey, BC on 23 July 1988.
CH-148 Cyclyone Heli.jpg
Autor: Gerry Metzler, Licencja: CC BY-SA 2.0
CH-148 Cyclone Helicopter
BoeingVertolCH-113Labrador11301-01.JPG
Boeing Vertol CH-113 Labrador
Canadian Air Force CH-149 Cormorant inflight.jpg
Autor: airforcefe from Richmond, Licencja: CC BY 2.0
149906_YXX_140811_1
Lesser badge of the Canadian Army.svg
Badge of the Canadian Army
RCAF CF-101B Voodoo.jpg
Autor: Bernardd, Licencja: CC BY-SA 3.0
RCAF CF 101B Voodoo (17395) at the 1962 Air Pageant in Bagotville, Quebec, Canada.
Roundel of Canada.svg
Roundel of the Royal Canadian Air Force.
CH-146ISAF.jpg
A Canadian CH-146 helicopter provides close air support to Coalition forces on the ground during a clearing operation involving Afghan National Army Commandos and Soldiers of Special Operations Task Force -- South Sept. 21, 2010 in the village of Chalgor, Panjwa'i District, Kandahar Province, Afghanistan. The combined force conducted the operation to clear the town of insurgent elements and clear improvised explosive devices in order to make the area safer for local villagers and Coalition forces. (U.S. Army photo by Spc. Jesse LaMorte / Special Operations Task Force -- South).
Canadian Armed Forces - DHC6 - Twin Otter.jpg
Autor: CambridgeBayWeather, Licencja: CC BY-SA 3.0
Canadian Armed Forces CC-138 Twin Otter at Cambridge Bay Airport
Canadian Armed Forces CC-177 Globemaster III 177703 departing off runway 31 at Prestwick.jpg
Autor: Mark Harkin, Licencja: CC BY 2.0
Canadian Armed Forces CC-177 Globemaster III 177703 departing off runway 31 at Prestwick
Canadian Chinooks and American Black Hawks fly together 140921-A-ZZ999-007.jpg
Canadian CH-147F Chinook assigned with the 450th Tactical Helicopter Squadron, 1st Wing Kingston, trails a lead Canadian CH-147F and 4 UH-60 Black Hawks assigned to Bravo Company, 2nd Assault Helicopter Battalion, 82nd Combat Aviation Brigade, 82nd Airborne Division on Fort Bragg, N.C., Oct 29. The mix formation utilized both type of aircraft to conduct a terrain orientation for an upcoming air assault mission in support of Combined Joint Operational Access Exercise 16-01. (U.S. Army photo by Capt. Adan Cazarez/ 82nd CAB PAO)
Unit: 82nd Combat Aviation Brigade
Canadian Forces CC-144 Challenger - VIP Transport of Prime Minister and Governor General (Bombardier Challenger 601).jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Bombardier Challenger CL601 in Canadian Forces livery; used for short range transport of the Prime Minister and Governor General. Plane number 144616.
Snowbirds-orig.jpg
Snowbirds (two)
CH-124 Sea King.jpg
PACIFIC OCEAN (Sept. 2, 2007) A Canadian CH-124 Sea King performs deck landing qualifications on board dock landing ship USS Pearl Harbor (LSD 52) during PANAMAX 2007. PANAMAX 2007 is a joint and multinational training exercise tailored to the defense of the Panama Canal, involving civil and military forces from the region. U.S. Navy photo by Lt. j.g. Brett Dawson (RELEASED)
BAeCT155Hawk155217.JPG
I took this photo of BAe CT155 Hawk 155217 at w:en:CFB Moose Jaw on 3 November 2005
421sabres.jpg
Sabres of 421 Squadron Royal Canadian Air Force at RCAF Station Grostenquin, France.
Lockheed CC-130H Hercules (8111583732) (2).jpg
Autor: BriYYZ from Toronto, Canada, Licencja: CC BY-SA 2.0
Close approach, YWG.