Roztoka Odrzańska

Roztoka Odrzańska
Ilustracja
(c) Bundesarchiv, Bild 196-02353 / CC-BY-SA 3.0

Roztoka Odrzańska z lotu ptaka, maj 1938 r.
Państwo Polska
Województwo zachodniopomorskie
LokalizacjaMorze Bałtyckie
Zalew Szczeciński
Powierzchnia30 km²
Wymiary10 × 6 km
Głębokość
• średnia

1,3 m
Cieki wodne uchodząceOdra, Karwia Struga, Pleśnica, Gowienica, Krampa, Karpina
Miejscowości nadbrzeżneTrzebież
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Roztoka Odrzańska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Roztoka Odrzańska”
Ziemia53°38′11″N 14°34′48″E/53,636389 14,580000

Roztoka Odrzańska (do 1945 niem. Papenwasser, po 1945 pol. Zatoka Stobnicka[1]) – zatoka Zalewu Szczecińskiego[2] w jego południowej części, ma ok. 30 km² powierzchni[3]. Wody Roztoki są płytkie, średnia głębokość wynosi ok. 1,3 m, długość rozlewiska 10 km, a szerokość ok. 6 km[3]. Uchodzi do niej rzeka Odra.

Położenie

Roztoka Odrzańska
Roztoka Odrzańska
Roztoka Odrzańska

Roztoka jest kontynuacją nurtu Domiąży (Odra) i rozpoczyna się w rejonie północnego krańca wyspy Wielki Karw w granicach administracyjnych miasta Police. Granicą Roztoki i Zalewu stała się sztuczna wyspa Chełminek koło Trzebieży w gminie Police[3].

Na wodach Roztoki Odrzańskiej wyznaczono granicę powiatu goleniowskiego (gmina Stepnica) i polickiego (gmina Police).

Do Roztoki Odrzańskiej uchodzą[3][4]:

Brzegi Roztoki są porośnięte trzciną oraz pokryte podmokłymi bagnami i łąkami.

Zagospodarowanie

Przez wody Roztoki Odrzańskiej prowadzi tor wodny Świnoujście–Szczecin.

Nad prawym, wschodnim, brzegiem Roztoki leżą wsie Stepnica z portem morskim, Stepniczka, Piaski Małe i Gąsierzyno.

Nad lewym, zachodnim, brzegiem Roztoki położone są wsie Trzebież (z portem morskim) i w oddali (2–3 km) Uniemyśl, Niekłończyca i Dębostrów. Dalej na południe znajduje się północna część miasta PolicJasienica oraz przylegające do niej Zakłady Chemiczne Police z portem morskim Police.

Historia

W końcowym akcie II wojny światowej trwała tu walka, gdy w kwietniu 1945 r. wojska radzieckie i I Armia WP zajmowały wschodnie brzegi Roztoki, były one ostrzeliwane przez niemieckie okręty z wód Roztoki i Zalewu. Ostatecznie Roztoka w całości została przekazana w październiku 1945 r. administracji polskiej[3].

Hydronimia

W opisie położenia szczecińskiego portu z 1947 r. użyto nazwy Zatoka Stobnicka[1]. Do 1945 r. stosowano niemiecką nazwę Papen Wasser. W 1949 r. ustalono urzędowo polską nazwę Roztoka Odrzańska[5].

Roztoka jest też nazywana przez wędkarzy i żeglarzy: Ciche Wody, Babia Woda, Biała Woda[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Terebucha, Eugeniusz Port szczeciński w: Szczecin miasto-port-okolice, Polskie Towarzystwo Geograficzne w Szczecinie, Święto Morza 1947
  2. Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006. ISBN 83-239-9607-5.
  3. a b c d e f Encyklopedia Szczecina. T. II P-Ż. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2000, s. 269. ISBN 83-7241-089-5. (pol.)
  4. Okolice Szczecina: 1:75 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2007, s. 1-2. ISBN 978-83-601-2096-5. (pol.)
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 8)

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Roztoka-odrzanska-1-54.jpg
Autor: Tomasz Przywecki, Licencja: CC BY 3.0
To jest fotografia obszaru chronionego w ramach programu Natura 2000 o identyfikatorze
West Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Zalewszczecinski.jpeg
Zalew Szczeciński - zdjęcie satelitarne Landsat
Roztoka-odrzanska-1-77.jpg
Autor: Tomasz Przywecki, Licencja: CC BY 3.0
To jest fotografia obszaru chronionego w ramach programu Natura 2000 o identyfikatorze
Bundesarchiv Bild 196-02353, Groß Stepenitz.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 196-02353 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Groß Stepenitz
Roztoka-odrzanska-1-18.jpg
Autor: Tomasz Przywecki, Licencja: CC BY 3.0
To jest fotografia obszaru chronionego w ramach programu Natura 2000 o identyfikatorze