Rozumowanie redukcyjne

Rozumowanie redukcyjne (redukcja) – wyróżniony przez Jana Łukasiewicza rodzaj rozumowania logicznego. Według Łukasiewicza wszystkie metody dowodzenia podzielić można na dedukcyjne i redukcyjne[1]. Rozumowanie indukcyjne, które większość autorów przeciwstawia dedukcji, jest przez Łukasiewicza traktowane jako szczególna postać redukcji.

Rozumowanie redukcyjne ma postać:

Jeżeli p, to q
q
Zatem: p

Przykład: jeżeli jest pierwszy dzień miesiąca to dostaję wypłatę; i: dostaję wypłatę; a więc jest pierwszy dzień miesiąca.

W przeciwieństwie do rozumowania dedukcyjnego jest to rozumowanie nie-niezawodne, możliwa jest bowiem sytuacja, że prawdziwe następstwo prowadzi do fałszywej racji. Jest to wnioskowanie uprawdopodabniające i aby wnioskować za pomocą redukcji należy być przekonanym, że inne racje są mało prawdopodobne.

Rozróżnienie dedukcji i redukcji przejął za Łukasiewiczem Józef Maria Bocheński. We Współczesnych metodach myślenia wskazywał, że redukcja jest podstawą empirycznych nauk przyrodniczych czy nauk historycznych[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Józef M. Bocheński: Współczesne metody myślenia. Poznań: W drodze, 1992, s. 78. ISBN 83-7033-121-1.

Zobacz też

  • rozumowanie abdukcyjne