Rozwar wielkokwiatowy

Rozwar wielkokwiatowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządastrowce
Rodzinadzwonkowate
Rodzajrozwar
Gatunekrozwar wielkokwiatowy
Nazwa systematyczna
Platycodon grandiflorus (Jacq.) A.DC.
Synonimy
  • Campanula glauca Thunb.
  • Campanula grandiflora Jacq.
  • Platycodon glaucus (Thunb.) Nakai[3].

Rozwar wielkokwiatowy (Platycodon grandiflorus) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny dzwonkowatych. Należy do monotypowego rodzaju Platycodon[3][4][5]. Występuje w stanie dzikim w Azji wschodniej (od Chin, poprzez południowo-wschodnią Syberię, Daleki Wschód Rosji, Półwysep Koreański po Japonię[5]. Poza tym rozprzestrzeniony w uprawie jako roślina ozdobna; uprawiany także w Polsce[6].

Morfologia

Pokrój
Bylina o wysokości do 50 cm. Pęd ma nagi, sinawozielony[6]. Korzenie bulwiaste[7].
Liście
Tylko łodygowe, zwykle pozornie naprzeciwległe lub w okółkach po 3–4, siedzące lub krótkoogonkowe[7]. Blaszka lancetowata, jajowata, o brzegu ząbkowanym[6].
Kwiaty
Kwiaty szypułkowe, wyrastają pojedynczo na szczytach pędów[7]. Są pięciokrotne, duże, o średnicy do 5 cm. Korona zrosłopłatkowa, szeroko dzwonkowata, koloru niebieskiego do fioletowego[6], u odmian uprawnych też białego i różowego[8]. Łatki na końcach są podobnej długości lub krótsze od rurki. Nitki pręcików są w dole rozszerzone, pylniki są dłuższe od nitek. Zalążnia pięciokomorowa[7].
Owoc
Torebka otwierająca się 5 ząbkami międzyległymi wobec działek kielicha[6]. Nasiona duże[7].

Biologia i ekologia

Kwitnie w lipcu i sierpniu. Owoce dojrzewają od sierpnia do września[5]. Rośnie w miejscach nasłonecznionych w zbiorowiskach bylin, w zaroślach i rzadziej w widnych miejscach w lasach. W górach nie przekracza 200 m n.p.m.[5]

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj w obrębie rodziny dzwonkowatych Campanulaceae klasyfikowany jest do podrodziny Campanuloideae[3].

Zastosowanie

Roślina lecznicza na Dalekim Wschodzie[6] – w Chinach stosowana jest jako lek na przeziębienie i grypę. W Japonii suszone ziele dodawane jest do mieszanek ziołowych aromatyzujących likiery. W Korei korzenie są jadane (zwane tam toraji)[4].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
  3. a b c Genus: Platycodon A. DC.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-12].
  4. a b David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 729. ISBN 978-1-107-11502-6.
  5. a b c d Platycodon grandiflorus. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-07-12].
  6. a b c d e f Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika Systematyka. Wyd. 10. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 777. ISBN 83-01-10951-3.
  7. a b c d e K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Eudicots. Berlin, Heidelberg, New York: Springer-Verlag, 2007, s. 37. ISBN 978-3-540-31050-1.
  8. Beata Grabowska, Tomasz Kubala: Encyklopedia bylin, tom II. Poznań: Zysk i s-ka, 2012, s. 692-693. ISBN 978-83-7506-846-7.

Media użyte na tej stronie