Rudnik (powiat raciborski)

Artykuł

50°7′37″N 18°11′7″E

- błąd

39 m

WD

50°7'0.1"N, 18°10'59.9"E

- błąd

14 m

Odległość

1216 m

Rudnik
wieś
Ilustracja
Droga w Rudniku
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

raciborski

Gmina

Rudnik

Liczba ludności (2008)

916

Strefa numeracyjna

32

Tablice rejestracyjne

SRC

SIMC

0220919

Położenie na mapie gminy Rudnik
Mapa konturowa gminy Rudnik, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Rudnik”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Rudnik”
Położenie na mapie powiatu raciborskiego
Mapa konturowa powiatu raciborskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Rudnik”
Ziemia50°07′37″N 18°11′07″E/50,126944 18,185278

Rudnik[1] (niem. Rudnick[2]) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Rudnik. Rudnik jest położony w południowej części gminy, najbliżej Raciborza[2]. Ma powierzchnię 9,3 km²[2] oraz ponad dziewięciuset mieszkańców[2].

Nazwa

Nazwa wsi pochodzi prawdopodobnie od istniejących w średniowieczu kopalń rudy bądź od rudego koloru ziem uprawnych[2][3].

W okresie hitlerowskiego reżimu w latach 1936-1945 miejscowość nosiła nazwę Herrenkirch[2].

Historia

Wieś jest jedną z najstarszych w powiecie raciborskim, a pierwszy raz została wzmiankowana w 1295 roku w związku z budową drewnianego kościoła[2][3]. Na jego miejscu powstały co najmniej dwa kolejne kościoły drewniane, a w 1892 roku powstał neogotycki kościół murowany św. Katarzyny. W XIX wieku po kasacji kościoła szpitalnego Bożogrobców w Raciborzu przeniesiono do tutejszego kościoła część jego wyposażenia, szczególnie złotnictwo[3].

Po II wojnie światowej w miejscowym pałacu znajdował się PGR[3]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa katowickiego.

Demografia

W 2016 roku w Rudniku ludność w wieku przedprodukcyjnym na 100 mieszkańców wynosiła 17,24, co uplasowało wieś powyżej średniej w gminie (16,95). Natomiast ludność w wieku produkcyjnym wynosiła 66,43 (średnia w gminie – 66,90), a w wieku poprodukcyjnym – 16,33 (średnia w gminie – 16,25). Stosunek mieszkańców w wieku poprodukcyjnym do mieszkańców w wieku produkcyjnym wynosił 25% (średnia w gminie – 24%). Mediana wieku mieszkańców wynosi 48 lat (średnia w gminie - 47,11)[4].

RokLiczba ludnościGęstość zaludnienia (os./km²)
2004904[5]97,2
2011939[6]100,9
2016986[7]106,02

Religia

Rudnik posiada kościół parafialny pw. św. Katarzyny[8].

Zabytki

We wsi znajduje się neogotycki kościół pw. św. Katarzyny z 1892 roku wybudowany wg planów Schneidera z Katowic. Obok kościoła znajduje się budynek plebanii z XIX wieku[3][9]. Przy kościele znajduje się krzyż kamienny z postacią Chrystusa na postumencie z niszą, w której jest figura Matki Boskiej Bolesnej. Krzyż pochodzi z II połowy XIX wieku. Na cmentarzu parafialnym znajduje się kaplica z XIX wieku[10].

W parku wzniesiony został pałac i oficyna, a także budynki folwarczne: gorzelnia i obora z XIX wieku[3][9].

Przy ul. Sylwestra 41 stoi kapliczka domkowa z XVIII/XIX wieku. Kaplica jest murowana z cegły i otynkowana, a w środku znajduje się barokowo-ludowa rzeźba św. Floriana. Przy ul. Sylwestra 3 znajduje się kapliczka domkowa z XVIII/XIX wieku. Kaplica jest murowana z cegły i otynkowana, gdzie w środku znajduje się barokowo-ludowa, drewniana rzeźba św. Jana Nepomucena[3][10]. Na wylocie ul. Słonecznej w polu znajduje się krzyż z żeliwną pasyjką[10].

Przy ul. Sylwestra znajdują się trzy budynki mieszkalne z XVIII/XIX wieku, a także zagroda typu frankońskiego z zachowanym wyłomkiem z XVIII/XIX wieku[9].

Lista zabytków[11]
Nr ewidencyjnyObiektForma ochronyAdres
12gorzelnia - teren d. dworuwpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Sylwestra
11oficyna pałacowa - teren d. dworuwpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Sylwestra
10obora - teren d. dworuwpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Sylwestra
5pałacwpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Sylwestra
20kapliczka domkowa, XVIII/XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Sylwestra 41
18kapliczka domkowa, XVIII/XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Sylwestra 3
budynki mieszkalne, XIX/XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Sylwestra 5, 7, 9
2plebania, XIX/XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Gawliny
1kościół parafialny pw. św. Katarzyny, XIX/XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Sylwestra
4kaplica cmentarnawpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Gawliny
zagroda typu frankońskiego, XIX/XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Sylwestra 41

We wsi znajduje się dziewięć stanowisk archeologicznych niewpisanych do wojewódzkiego rejestru zabytków. W stanowiskach tych znaleziono ślad osadniczy z pradziejów, epoki kamienia, neolitu, kultury łużyckiej, czasów rzymskich i średniowiecza[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  2. a b c d e f g Anna Bindacz: Gmina Rudnik – kraina pałaców i zieleni. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Wydawnicza WAW Grzegorz Wawoczny, 2005, s. 43. ISBN 83-89802-09-0.
  3. a b c d e f g Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 15.
  4. Program rewitalizacji gminy Rudnik na lata 2017-2023. 2017, s. 16.
  5. Urząd Gminy Rudnik: Gmina w liczbach – Gmina Rudnik. [dostęp 2008-09-30]. (pol.).
  6. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rudnik. 2011, s. 12.
  7. Program rewitalizacji gminy Rudnik na lata 2017-2023. 2017, s. 10.
  8. Anna Bindacz: Gmina Rudnik – kraina pałaców i zieleni. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Wydawnicza WAW Grzegorz Wawoczny, 2005, s. 41. ISBN 83-89802-09-0.
  9. a b c Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 28.
  10. a b c d Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 29.
  11. Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 19.

Bibliografia

  • Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013.

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Racibórz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Racibórz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.28 N
  • S: 49.90 N
  • W: 18.03 E
  • E: 18.51 E
Rudnik, hlavní silnice.jpg
Autor: Jeśli zamierzać użyć tego zdjęcia poza projektami Wikimedia, będę wdzięczny za informację mailową. Więcej zdjęć możesz znaleźć w mojej galerii., Licencja: CC BY-SA 4.0
To zdjęcie zostało wykonane podczas polskiej Wikiekspedycji Opolskiej 2016 zorganizowanej przez Stowarzyszenie Wikimedia Polska.
Wszystkie zdjęcia z wyprawy możesz zobaczyć w kategoritach Wikiekspedycja 2016 (polska część) i Wikiexpedice Slezsko (czeska część).
POL Rudnik (powiat raciborski) COA.svg
Herb Rudnika (powiat raciborski)