Rudno (powiat parczewski)

Artykuł

51°44'59.85"N 22°56'52.76"E

- błąd

0 m

WD

51°45'15"N, 22°57'0"E

- błąd

38 m

Odległość

516 m

Rudno
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Przemienienia Pańskiego
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

parczewski

Gmina

Milanów

Strefa numeracyjna

83

Kod pocztowy

21-210[1]

Tablice rejestracyjne

LPA

SIMC

0016544

Położenie na mapie gminy Milanów
Mapa konturowa gminy Milanów, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Rudno”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Rudno”
Położenie na mapie powiatu parczewskiego
Mapa konturowa powiatu parczewskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Rudno”
Ziemia51°44′59,85″N 22°56′52,76″E/51,749958 22,947989

Rudnowieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie parczewskim, w gminie Milanów. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 813.

Wieś ekonomii brzeskiej w drugiej połowie XVII wieku[2]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bialskopodlaskiego.

Historia

Najstarsze ślady obecności człowieka na terenie dzisiejszego Rudna pochodzą z okresu kultury amfor kulistych. W 1550 roku król Zygmunt August zezwolił na wybudowanie w Rudnie cerkwi pw. Przemienienia Pańskiego. W tym mniej więcej czasie Rudno liczyło ponad 450 mieszkańców, było siedzibą wójtostwa i należało do dóbr królewskich w starostwie wohyńskim. Znajdowało się na obszarze sporów terytorialnych pomiędzy Koroną a Litwą. W latach 1874-1875 Rudno zamieszkiwało około 800 osób. Objęła je wówczas fala prześladowań władz carskich w związku z kasacją Unii brzeskiej. Miejscowi grekokatolicy w zdecydowanej większości nie chcieli przejść na prawosławie co spotkało się z konfiskatami majątków, karami bicia, więzienia i zsyłki na Syberię. 30 maja 1940 roku miała miejsce w Rudnie zbrodnia niemiecka. Grupa esesmanów aresztowała 49 mężczyzn[3] i rozstrzelała ich w pobliskim lesie. Spalili następnie wiele budynków mieszkalnych i gospodarczych[4]. Zginął m.in. ksiądz proboszcz Roman Ryczkowski.

W latach 1814–1816 w Rudnie wybudowano kościół katolicki, który w latach 1874–1915 zamieniono na cerkiew. Od 1919 roku służy on przywróconej parafii rzymskokatolickiej Przemienienia Pańskiego i św. Andrzeja Boboli[5]. W 1966 roku wpisano go rejestru zabytków[6]. W roku 1993[6] wpisano do rejestru zabytków także datowany na lata 1872-74[6] cmentarz zwany epidemicznym[7].

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1114 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Stanisław Zawadzki, Gospodarowanie ekonomiami królewskimi w Wielkim Księstwie Litewskim w świetle kontraktów dzierżawnych z II poł. XVII w., Warszawa 2021, s. 167.
  3. niekiedy podawana jest liczba 51
  4. Józef Fajkowski, Jan Religa, Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945, Warszawa 1981, s. 21.
  5. Rudno, Parafia Przemienienia Pańskiego i Św. Andrzeja Boboli. [w:] Parafie diecezji [on-line]. Diecezja Siedlecka. [dostęp 2012-05-06]. (pol.).
  6. a b c Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31 grudnia 2011 r.. [w:] Województwo lubelskie [on-line]. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 88. [dostęp 2012-05-06]. (pol.).
  7. Obwieszczenie nr 1/2013 Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 22 stycznia 2013 roku. Załącznik 1 - wykaz zabytków w rejestrze zabytków nieruchomych, s. 85 (2013-11-24)

Bibliografia

  • Andrzej Gil, "Parafie Kościoła wschodniego w Wohyniu do początków XVIII wieku", Radzyński Rocznik Humanistyczny, tom3, 2005
  • Ks. Franciszek Dzięga, "Prześladowanie za wiarę Unitów w Rudnie"
  • Dr Józef Geresz, "Z dziejów Podlasia", Podlaskie Echo Katolickie 27/2006
  • Jerzy Flisiński, "Starostwo brzeskie w XVI wieku", Rocznik Bialskopodlaski tom V 1997, Wojewódzka i miejska biblioteka publiczna w Białej Podlaskiej, ISSN 1230-7181
  • Józef Ścibior, "Groby ludności kultury amfor kulistych w Rudnie, woj. bialskopodlaskie. Lub. Mat. Arch., Lublin 1985
  • Historia parafii
  • Sołectwa gminy Milanów

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Rudno kościół.JPG
Autor: Robert Wielgórski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół Przemienienia Pańskiego w Rudnie