Rudolf Pichoja

Rudolf Giermanowicz Pichoja, ros. Рудольф Германович Пихоя (ur. 1947 w miasteczku Polewskoj, obwód swierdłowski) – rosyjski profesor, historyk, archiwista, były dyrektor Państwowego Archiwum Federacji Rosyjskiej. 14 października 1992 roku jako specjalny wysłannik prezydenta Rosji Borysa Jelcyna przekazał prezydentowi RP Lechowi Wałęsie kopie dokumentów dotyczących zbrodni katyńskiej[1][2] przechowywanych w tzw. „teczce specjalnej nr 1”, w tym kopię uchwały Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku nakazującej dokonanie zbrodni na polskich jeńcach wojennych i więźniach (tzw. decyzja katyńska) oraz tzw. notatki Szelepina[3]. Autor między innymi akademickiej syntezy historii aparatu władzy w Związku Radzieckim, publikacji pt. Советский союз. История власти. 1945–1991, 2000, wydanej również w Polsce.

Znany m.in. ze swoich opinii na temat stanu wojennego w Polsce. Jego zdaniem interwencja Armii Czerwonej nie była brana pod uwagę przez władze radzieckie, a domagała się jej wyłącznie strona polska – konkretnie Wojciech Jaruzelski. Pichoja utrzymuje także, że ostatecznie strona radziecka nie została poinformowana ani o decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego, ani o planowanej dacie operacji[4][5].

Publikacje w języku polskim

  • Historia władzy w Związku Radzieckim 1945–1991, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2011, ISBN 978-83-01-16721-9.

Odznaczenia

7 kwietnia 2011 roku Prezydent RP Bronisław Komorowski odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej za wybitne zasługi w upowszechnianiu prawdy katyńskiej[6].

Przypisy

  1. Ileana Porycka, Alicja Wancerz-Gluza, Rosja a Katyń, Karta 1994, s. 50. ISBN 83-900676-4-1
  2. Natalia Lebiediewa, Katyń: zbrodnia przeciwko ludzkości, Dom Wydawniczy Bellona, 1998, s. 350. ISBN 83-11-08741-5.
  3. Katyń. Dokumenty ludobójstwa: dokumenty i materiały archiwalne przekazane Polsce 14 października 1992 r. Wojciech Materski (tłum.), Warszawa: ISP. PAN, 1992, ISBN 83-85479-19-8, OCLC 830059510.
  4. Rudolf Pichoja, Historia władzy w Związku Radzieckim. 1945–1991, Wydawnictwo Naukowe PWN 2011, s. 445; ISBN 978-83-01-16721-9
  5. Gustaw Herling-Grudziński, Dziennik pisany nocą: 1989–1992, Czytelnik 1997, s. 449.
  6. Rej. 178/2011: Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 kwietnia 2011 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2011 r. nr 65, poz. 645).

Linki zewnętrzne