Rumian psi
| ||
Systematyka[1][2] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Podkrólestwo | rośliny zielone | |
Nadgromada | rośliny telomowe | |
Gromada | rośliny naczyniowe | |
Podgromada | rośliny nasienne | |
Nadklasa | okrytonasienne | |
Klasa | Magnoliopsida | |
Nadrząd | astropodobne | |
Rząd | astrowce | |
Rodzina | astrowate | |
Podrodzina | Asteroideae | |
Rodzaj | rumian | |
Gatunek | rumian psi | |
Nazwa systematyczna | ||
Anthemis cotula L. Sp. pl. 2:894. 1753 |
Rumian psi (Anthemis cotula L.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzimy obszar występowania to cała niemal Europa (bez Finlandii,Irlandii, Islandii), Azja Zachodnia, Kaukaz, Zakaukazie, Dagestan, Arabia Saudyjska, Afryka Północna, Madera i wyspy Kanaryjskie[3]. Obecnie jednak jest to gatunek o kosmopolitycznym zasięgu, rozprzestrzenił się bowiem jako uciekinier z upraw lub gatunek zawleczony również na Azorach, w niektórych rejonach Afryki, w Australii, Nowej Zelandii i Ameryce Północnej[3]. W Polsce występuje na całym terenie, po niższe położenia górskie, częsty jest w południowo-zachodniej części kraju.
Morfologia
- Pokrój
- Roślina zielna o nieprzyjemnym zapachu, rzadko owłosiona.
- Łodyga
- W dole często krzaczkowato rozgałęziona.
- Liście
- Dwu- lub trzykrotnie pierzastosieczne, złożone ze szczeciniastorównowąskich łatek.
- Kwiaty
- Zebrane w koszyczki o średnicy 12–26 mm. Kwiaty języczkowate białe, odginają się w dół po przekwitnieniu. Wąskolancetowate plewinki tylko w środkowej części koszyczka.
- Owoce
- Obłe niełupki z niewielkimi brodawkami, delikatnie żeberkowane.
Biologia i ekologia
Roślina jednoroczna. Kwitnie od czerwca do września. Siedlisko: miejsca ruderalne, przydroża. Liście wydzielają dość silny zapach, przez wielu uważany za nieprzyjemny. Roślina jest lekko trująca.
Zastosowanie
- Jest uprawiany jako roślina ozdobna
- Dawniej wykorzystywany jako roślina lecznicza, obecnie zapomniany.
Uprawa
Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, na przepuszczalnej glebie. Można uprawiać z nasion. Łatwo rozmnaża się przez podział jesienią lub wiosną, można też przez sadzonki pobierane latem. Zakwita późnym latem. Po przekwitnieniu roślinę usuwa się.
Zagrożenia i ochrona
Gatunek umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii VU (narażony)[4].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-27].
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- African Plant Database: 99753
- BioLib: 41256
- EoL: 468394
- EUNIS: 152778
- Flora of China: 200023151
- Flora of North America: 200023151
- FloraWeb: 452
- GBIF: 3086594
- INaturalist: 52841
- IPNI: 125517-3
- ITIS: 36330
- NCPI: 158220
- The Plant List: gcc-131879
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:177259-1
- Tela Botanica: 5077
- Tropicos: 2700066
- USDA PLANTS: ANCO2
Media użyte na tej stronie
Anthemis cotula at Los Peñasquitos Canyon Preserve, northern San Diego, Southern California.
Stinkende Hundskamille. A Wurzel und unterer Teil der Pflanze. B blühender Zweig. 1 Scheibenblüte; 2 Blütenboden mit Spreublättchen; 3 Längsschnitt desselben; 4 Spreublättchen; 5 Frucht; 6 dieselbe im Längsschnitt.