Rumuńskie odrodzenie narodowe

W czasie panowania austro-węgierskiego w Siedmiogrodzie oraz osmańskiej władzy zwierzchniej nad Wołoszczyzną i Mołdawią Wołosi byli obywatelami drugiej kategorii, np. w wielu siedmiogrodzkich miastach, jak Braszów (wówczas Kronstadt) nie mieli prawa mieszkać w obrębie murów miejskich.

Wołosi pierwotnie szukali wsparcia w Rosji, gdyż myśleli, że kraj ten pomoże prawosławnym mieszkańcom Wołoszczyzny i Mołdawii powstać przeciwko tureckiemu imperium. Jednak ekspansjonistyczna polityka rosyjskiego caratu (aneksja Besarabii w 1812) uświadomiła Wołochom, te ziemie zostałyby częścią innego wielkiego państwa. Gdy Austria zaanektowała w 1718 Oltenię (przywróconą Wołoszczyźnie w 1739) i Bukowinę w 1775 – Wołosi zaczęli poszukiwać sojuszników w Europie Zachodniej.

Kalendarium

1812	Rosja anektuje Besarabię.
1821	Powstanie wołoskie pod wodzą Tudora Vladimirescu oraz akcja zbrojna Filiki Eteria pod wodzą Aleksandra Ipsilantiego w Mołdawii i na Wołoszczyźnie.
1829	Traktat adrianopolski: Mołdawia i Wołoszczyzna stają się rosyjskim protektoratem.
1834	Rosjanie wycofują się z Wołoszczyzny i Mołdawii.
1846	Unia Mołdawii i Wołoszczyzny
1848	Wiosna Ludów: nieudane rewolucje w Mołdawii, Wołoszczyźnie i Siedmiogrodzie.
	Rosjanie ponownie wkraczają do Mołdawii i Wołoszczyzny.
1856	Wojna krymska: częściowe wycofanie się Rosjan.
1859	Aleksander Jan Cuza jednoczy Mołdawię i Wołoszczyznę – unia personalna.
1861	Założenie Asociaţia Transilvană pentru Literatura Română şi Cultura Poporului Român (ASTRA)
1862	Unia realna Mołdawii i Wołoszczyzny. Powstaje Księstwo Rumunii.
1867	Powstanie Austro-Węgier – zniesienie autonomii Siedmiogrodu.
1918	Po I wojnie światowej Transylwania, Banat, Besarabia, Bukowina, Kriszana i Marmarosz zostają anektowane przez Rumunię.