Rurka intubacyjna

Rurka intubacyjna z mankietem

Rurka intubacyjna − gładka rurka z tworzywa sztucznego wprowadzana do tchawicy przez jamę ustną lub nos (w przypadku intubacji przeznosowej) w celu zapobiegania niedrożności dróg oddechowych lub niewydolności oddechowej. Najczęściej rurka wyposażona jest w mankiecik z zaworkiem w celu uszczelnienia jej w tchawicy.

Historia

Do wynalezienia rurek intubacyjnych przyczyniła się I wojna światowa[1]. Jej konstruktorami byli dwaj lekarze Armii Brytyjskiej Ivan Magill i Edgar Rowbotham[1], którzy je wykonali z gumowych przewodów w 1920 roku[2], szukając metody zabezpieczenia dróg oddechowych pacjentów z obrażeniami twarzoczaszki[1].

W 1941 roku Francis J. Murphy określił 9 cech idealnej rurki dotchawiczej i zaprojektował dwa rodzaje rurek spełniających owe cechy. W obu projektach występowały boczne otwory spełniające funkcję bezpieczeństwa zapewniającą ciągłą dostawę tlenu[3].

Rurki z czerwonej gumy często powodowały kontaktowe reakcje zapalne, więc zostały zastąpione przez niedrażniący przezroczysty plastik[4].

Budowa

Najczęściej rurki intubacyjne wykonane są z czerwonej gumy (wielorazowe), silikonu lub plastiku (jednorazowe)[5]. Na powierzchni bocznej rurki podane są jej parametry: rozmiar wewnętrzny (mm), rozmiar zewnętrzny (mm) oraz długość (cm). Rurki mają okrągły przekrój[6]. Na ściankach rurki jest umieszczona podziałka ułatwiająca określenie położenia rurki w drogach oddechowych[7]. Na jednym z końców rurki, który jest skośnie ścięty[6], może znajdować się mankiet uszczelniający, który można wypełnić powietrzem, podtlenkiem azotu[a] lub solą fizjologiczną przez dodatkowy wężyk wyposażony w balonik kontrolny (pilotujący) wypełnienia mankietu oraz wlot zakończony zastawką jednokierunkową[5][8][9]. Rurki z mankietem mają zwykle przed wylotem „oko Murphiego”[10][b], które jest alternatywną drogą dla gazów oddechowych na wypadek zablokowania się głównego otworu na przykład przez przyleganie do ściany tchawicy[7]. Na przeciwległym końcu znajduje się łącznik uniwersalny o średnicy 15 mm[7][11]. Wzdłuż całej rurki znajduje się linia umożliwiająca jej lokalizację na zdjęciu RTG[5][7].

Wymiar rurki (przekrój wewnętrzny) należy dobrać w zależności od wieku i budowy pacjenta[12]. Dostępne są rozmiary co pół milimetra[11]. Rurki o średnicy wewnętrznej poniżej 4 mm są zwykle pozbawione mankietu uszczelniającego[13].

Istnieją też wyspecjalizowane modele rurek na przykład:

  • z podwójnym końcem[13] lub o podwójnym świetle[9][14]
  • elastyczne rurki usztywnione[13]
  • zbrojone[9][15]
  • z mankietem o opływowym kształcie do intubacji przez nos[16]
  • giętkie rurki metalowe do zabiegów laserowych[17].

Wyróżnia się dwa rodzaje mankietów uszczelniających[16]:

  1. niskoobjętościowe/wysokociśnieniowe
  2. wysokoobjętościowe/niskociśnieniowe.

Zastosowanie

Rurka dotchawicza jest jednym z najważniejszych sprzętów specjalistycznych (obok laryngoskopu) wymaganym do przeprowadzenia intubacji[18].

Do intubacji należy zastosować rurkę o jak największym rozmiarze, którą można łatwo umieścić w tchawicy przez szparę głośni u dorosłego lub przez chrząstkę pierścieniowatą u dziecka[6]. Należy jednak pamiętać, że za duża rurka uszkadza krtań i tchawicę, a za mała zwiększa opór przepływu powietrza oddechowego[6].

Typowe wewnętrzne rozmiary rurek to 8,0–9,5 mm dla mężczyzn i 7,5–8,5 mm dla kobiet[c]. Rurki do intubacji przez nos są węższe i typowo wynoszą 6,5–7,5 mm[12].

Wymiar rurek stosowanych u dzieci można określić na podstawie wieku następująco[19]

WiekRozmiar [mm]
[19][20]Wytyczne Polskiej Rady Resuscytacji (2010)[21]
noworodekwcześniak2,5–3,02,5–3,0czas trwania ciąży [tygodnie] / 10
donoszony3,0–3,53,03,5
niemowlę1–6 miesięcy3,0–4,0—3,5–4,0
6–12 miesięcy—3,5
12–20 miesięcy—4,0—
12–24 miesięcy4,0–5,0—4,0–4,5
2 lata—4,5—
po 2 roku(16 + wiek [lata]) / 4[d](wiek [lata] / 4) + 4

Długość rurki zależy od jej średnicy wewnętrznej i waha się w granicach od 10 do 35 cm[6]. Głębokość umieszczania rurki w tchawicy jest mierzona od linii zębów lub dziąseł[22], albo warg[6]. Typowa odległość od warg dla kobiet to około 21–22 cm, a dla mężczyzn 23–24 cm[6]. Rurki do intubacji przez nos są zawsze dłuższe[6] o około 2–4 cm[22].

Długość rurek dla dzieci można określić na podstawie ich wzrostu lub długości ciała według wzorów[23]

IntubacjaDługość rurki
przez nos4,5 + 0,16 × wzrost (cm)
przez usta5,5 + 0,11 × wzrost (cm)

Rurki bez mankietu uszczelniającego mają zastosowanie w pediatrii[16][9][20] lub w przypadku intubacji przez nos[16].

Rurki z mankietem są stosowane u dorosłych oraz obowiązkowo w przypadku pacjentów wentylowanych mechanicznie z przerywanym ciśnieniem dodatnim jak również zagrożonych ryzykiem napływu krwi, ropy lub treści żołądkowej do płuc[16]. Do wypełniania mankietu i balonika płynem potrzebna jest strzykawka[11]. W przypadku stosowania rurek z mankietem u dzieci należy uwzględnić fakt, że ich wymiar zewnętrzny jest większy o 0,5 mm od rurek bez mankietu o takim samym przekroju wewnętrznym[19]. Aby uniknąć uszkodzenia tchawicy, mankiet należy wypełniać tylko w takim stopniu, aby nie było przecieku powietrza wokół mankietu[24].

Uwagi

  1. ↑ Podtlenek azotu jest często używany jako uzupełnienie znieczulenia ogólnego i wypełnienie mankietu podtlenkiem może zapobiec jego powiększaniu się i niepożądanemu zwiększaniu ciśnienia, gdyby był wypełniony powietrzem, Larsen 2003 ↓, s. 56, 58.
  2. ↑ Robinson i Hall 2006 ↓, s. 29 w tłumaczeniu Marcina Kołacza podaje nazwę „oko Marphy'ego”.
  3. ↑ Typowe rozmiary różnią się w różnych publikacjach:
  4. ↑ Wzór „(4 + wiek [lata]) / 4 ” przedstawiony w cytowanym źródle może być błędny, gdyż dla 4 latka wyliczony rozmiar wynosi 2mm, co jest sprzeczne z wartością dla dwulatka podaną wyżej. Nabiera on sensu dopiero jeśli zostaną z niego usunięte nawiasy.

Przypisy

  1. ↑ a b c Rutkiewicz ↓, s. 212.
  2. ↑ Smith, Pinnock i Lin 2012 ↓, s. 849.
  3. ↑ Murphy Endotracheal Tube (ang.). The Wood Library Museum. [dostęp 2014-04-04].
  4. ↑ Smith, Pinnock i Lin 2012 ↓, s. 850.
  5. ↑ a b c Aitkenhead, Smith i Rowbotham 2008 ↓, s. 269.
  6. ↑ a b c d e f g h Larsen 2003 ↓, s. 482.
  7. ↑ a b c d Hanson 2009 ↓, s. 70.
  8. ↑ Robinson i Hall 2006 ↓, rycina 2.2, s. 28.
  9. ↑ a b c d Gwinnutt 1999 ↓, s. 50.
  10. ↑ Robinson i Hall 2006 ↓, s. 29.
  11. ↑ a b c Gwinnutt 1999 ↓, s. 49.
  12. ↑ a b Rosenberg, Kanto i Nuutinen 1998 ↓, s. 99.
  13. ↑ a b c MacIntyre i Branson 2008 ↓, s. 249.
  14. ↑ Aitkenhead, Smith i Rowbotham 2008 ↓, s. 272.
  15. ↑ Aitkenhead, Smith i Rowbotham 2008 ↓, s. 271.
  16. ↑ a b c d e Aitkenhead, Smith i Rowbotham 2008 ↓, s. 270.
  17. ↑ Aitkenhead, Smith i Rowbotham 2008 ↓, s. 271-272.
  18. ↑ Larsen 2003 ↓, s. 479.
  19. ↑ a b c Berry i Knos 1999 ↓, s. 407.
  20. ↑ a b Anestezjologia 2001 ↓, s. 509.
  21. ↑ Biarent i in. 2010 ↓, s. 192.
  22. ↑ a b Berry i Knos 1999 ↓, s. 86.
  23. ↑ Rosenberg, Kanto i Nuutinen 1998 ↓, s. 223.
  24. ↑ Larsen 2003 ↓, s. 483.

Bibliografia

  • Alan R. Aitkenhead, Graham Smith, David J. Rowbotham: Anestezjologia. Wyd. II. T. 1. Wrocław: Urban & Partner, 2008. ISBN 978-83-7609-005-4.
  • Arnold J. Berry, Gundy B. Knos: Anestezjologia. Wrocław: Urban & Partner, 1999. ISBN 83-85842-89-6.
  • Dominique Biarent i inni, Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u dzieci, [w:] Wytyczne resuscytacji 2010, Janusz Andres, Polska Rada Resuscytacji, 2010, ISBN 978-83-89610-10-2.
  • Carl L. Gwinnutt: Anestezjologia kliniczna. Wrocław: Urban & Partner, 1999. ISBN 83-87944-10-6.
  • C. Wiliam Hanson III: Procedury w intensywnej terapii. Warszawa: Med-Media, 2009. ISBN 978-83-60418-30-7.
  • Reinhard Larsen: Anestezjologia. Wrocław: Urban & Partner, 2003. ISBN 83-87944-14-9.
  • Neil R. MacIntyre, Richard D. Branson: Mechaniczna wentylacja. Łódź: Wydawnictwo ADI, 2008. ISBN 83-900-299-2-8.
  • Neville Robinson, George Hall: Anestezja praktyczna. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006. ISBN 83-200-3328-4.
  • Per Rosenberg, Jussi Kanto, Lauri Nuutinen: Anestezjologia. Gdańsk: Novus Orbis, 1998. ISBN 83-85560-42-4.
  • Aleksander Rutkiewicz. Anestezjologia w krajach aliantów zachodnich w czasie II wojny światowej. Część 1: rozwój nowej specjalizacji. „Lekarz wojskowy”. 2/2013. prof. dr hab. n. med. Jerzy Kruszewski. ISSN 0024-0745. [dostęp 2014-04-04]. 
  • Tim Smith, Collin Pinnock, Ted Lin: Podstawy Anestezjologii, Wydanie Trzecie. Warszawa: DB Publishing, 2012. ISBN 978-83-62526-05-5.
  • Anestezjologia. Praca zbiorowa. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2001. ISBN 83-88092-37-5.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Tubus.jpg
Autor: http://de.wikipedia.org/wiki/Benutzer:Kalumet, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Endotrachealtubus - Sonde endotrachéale