Ruryk (1892)

Ruryk (Рюрик)

"Ruryk" w pierwotnej postaci
Historia
Stocznia	Zakłady Bałtyckie, Sankt Petersburg
Położenie stępki	wrzesień 1889 (oficjalne 19 maja 1890) (jul.)
Wodowanie	22 października 1892 (jul.)
MW Imperium Rosyjskiego
Wejście do służby	16 października 1895 (jul.)
Zatopiony	4 sierpnia 1904 w bitwie pod Ulsan
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	10 933 ton normalna 11 690 ton pełna
Długość	132,6 m
Szerokość	20,4 m
Zanurzenie	7,9 m
Napęd
4 maszyny parowe, 8 kotłów parowych, 2 śruby, moc: 13 588 KM
Prędkość	18,8 węzłów
Zasięg	7790 Mm przy prędkości 10 w
Uzbrojenie
4 działa 203 mm (4xI), 16 dział 152 mm (16xI), 6 dział 120 mm (6xI), 6 dział 47 mm (6xI), 10 działek 37 mm (10xI), 2 działa 63,5 mm desantowe, 6 wt 381 mm, 2 kutry parowe z miotaczami min kalibru 254 mm
Opancerzenie
burty 254-203 mm pokład 76-51 mm
Załoga	719 ludzi (763 w 1904)

Ruryk^[1] lub Riurik (ros. Рюрик) – rosyjski krążownik pancerny z okresu wojny rosyjsko-japońskiej. Nazwę tę, pochodząca od wodza Waregów - Ruryka, nosił także drugi rosyjski krążownik pancerny "Ruryk" (II).

Historia

Zaprojektowany i zbudowany w Rosji w Sankt Petersburgu, był pierwszym krążownikiem pancernym specjalnie zaprojektowanym do prowadzenia wojny krążowniczej - zwalczania żeglugi nieprzyjaciela na oceanach (działań rajderskich). Stąd priorytet w jego konstrukcji był położony na dobre własności morskie, zasięg i stosunkowo dużą na owe czasy prędkość. Jego budowa wywołała duże poruszenie za granicą, zwłaszcza w potencjalnie zagrożonej Wielkiej Brytanii. Klasyfikowany był w Rosji jako krążownik I rangi. Był pierwszym przedstawicielem tzw. rosyjskiej linii rozwoju krążowników pancernych, której dalszym rozwinięciem były okręty "Rossija" i "Gromoboj". Jako pierwszy we flocie rosyjskiej wprowadził szybkostrzelne działa artylerii średniej Canet. Oprócz maszyn parowych, posiadał jeszcze początkowo pomocniczo ożaglowanie, później zdemontowane. Opancerzenie składało się z wąskiego pasa pancernego na linii wodnej, osiągającego maksymalną grubość na śródokręciu i pokładu pancernego jak w krążownikach pancernopokładowych. Z powodu wąskiego pasa pancernego, większość burt i całe uzbrojenie nie było chronione przeciw pociskom wybuchowym średniego kalibru, stąd ogólny stopień ochrony był słaby.

Wadami zapoczątkowanej przez "Ruryka" linii rosyjskich krążowników było mało perspektywiczne rozmieszczenie artylerii głównej - w stanowiskach na burtach, przez co salwę burtową stanowiły jedynie dwa działa 203 mm (z czterech), a także mała powierzchnia pancerza burtowego.

Stępkę okrętu położono w Zakładach Bałtyckich w Sankt Petersburgu 19 maja 1890, wodowano go 22 października 1892, natomiast oficjalnie wszedł do służby 16 października 1895 (daty według kalendarza juliańskiego).

Służba

"Ruryk" w 1904

Po wejściu do służby w 1895, wszedł w skład rosyjskiej Eskadry Oceanu Spokojnego i został przebazowany na Daleki Wschód. W kwietniu 1896 odwiedził Nagasaki. W chwili wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej wchodził w skład władywostockiego zespołu krążowników, zwalczającego żeglugę japońską. M.in. w lutym 1904 zespół operował na Morzu Japońskim, w kwietniu wykonał rajd na Wonsan, topiąc dwa japońskie statki i transportowiec wojska "Kinshu Maru", a 15 czerwca wykonał rajd na Cieśninę Koreańską. Podczas tej ostatniej akcji, "Ruryk" torpedą uszkodził transportowiec "Sado Maru". Pod koniec lipca, zespół rosyjski z "Rurykiem" wyszedł przez Cieśninę Tsugaru na Ocean Spokojny i zwalczał żeglugę w Zatoce Tokijskiej, u brzegów Japonii.

"Ruryk" został zatopiony 14 sierpnia 1904 w bitwie koło wyspy Ulsan - wielokrotnie trafiony przez japońskie krążowniki pancerne i pancernopokładowe i obezwładniony, został ostatecznie samozatopiony przez załogę (zginęło 204 marynarzy, 305 rannych).

Dane techniczne

• wyporność:
  • normalna 10 933 t,
  • pełna 11 690 t
• wymiary:
  • długość: 132,6 m
  • szerokość: 20,4 m
  • zanurzenie 7,9 m
• siłownia: 4 maszyny parowe potrójnego rozprężania, 8 kotłów parowych cylindrycznych, 2 śruby napędowe
• moc: 13 588 KM (maksymalna)
• prędkość maksymalna: 18,8 węzłów
• zasięg: 7790 Mm przy prędkości 10 w (inne dane: 6700 Mm/10 w)
• zapas węgla: 1663-1933 t.
• załoga: 719 ludzi (763 w 1904)

Uzbrojenie:

• 4 działa kalibru 203 mm model 1884 Zakładów Obuchowskich, w odkrytych stanowiskach burtowych na dziobie i rufie, chronione maskami
  • długość lufy L/35 kalibrów, masa pocisku 88 kg, donośność 9070 m
• 16 dział 152 mm Canet model 1891 (w kazamatach)
  • długość lufy L/45 kalibrów, masa pocisku 41,5 kg, donośność 11 100 m
• 6 dział 120 mm Canet model 1891 (w stanowiskach burtowych)
  • długość lufy L/45 kalibrów, masa pocisku 20,4 kg, donośność 9630 m
• 6 dział 47 mm Hotchkiss model 1896 L/43
• 10 dział 37 mm Hotchkiss model 1896
• + 2 działa 63,5 mm Baranowskiego dla oddziałów desantowych
• 6 stałych nadwodnych wyrzutni torpedowych kaliber 381 mm (1 na dziobie, 1 na rufie, po 2 na burtach)
• 2 kutry parowe z miotaczami min kalibru 254 mm

Uproszczony schemat opancerzenia (działa 203 mm były w odkrytych stanowiskach)

Opancerzenie (stalowe)

• burty - pas pancerny: 203-254 mm (wymiary 80,5 х 2,07 m)
• wewnętrzny pokład pancerny: 51-76 mm
• stanowisko dowodzenia: 152 mm
• ogólna masa pancerza - 1485 t. - 13% konstrukcji

Bibliografia

• БРОНЕНОСНЫЙ КРЕЙСЕР "РЮРИК" (I) (ros.)

Przypisy