Russkaja (stacja antarktyczna)

Russkaja Русская
Przynależność państwowa	Rosja
Data założenia	1980
Wysokość	125 m n.p.m.
Położenie na mapie Antarktyki Russkaja
74°45′57″S 136°48′00″W/-74,765733 -136,800067

Russkaja (ros. Русская) – letnia stacja polarna należąca do Rosji^[1] (wcześniej radziecka), położona na wybrzeżu Antarktydy Zachodniej^[2][3]. Jest to jedyna stacja badawcza położona na długim pasie wybrzeża od nasady Półwyspu Antarktycznego do Morza Rossa, od strony Pacyfiku. Stacja została zamknięta w 1990 r., obecnie działa tam automatyczny sprzęt pomiarowy^[4].

Położenie i warunki

Stacja znajduje się na Ziemi Marii Byrd, na skalistym przylądku Cape Burks, wyznaczającym granicę między wybrzeżami Rupperta i Hobbsa. Wybrzeża w tym obszarze tworzy przeważnie bariera lodowa o wysokości 2–40 m. Na zachód od przylądka brzeg zagina się w kierunku południowym^[3]. W okolicy znajdują się skaliste wzniesienia, szczyty gór są wolne od lodu. Stacja jest posadowiona na gnejsowym nunataku^[2].

Średnia roczna temperatura na stacji jest równa –12,4 °C; najwyższa zarejestrowana temperatura to +7,4 °C, a rekord zimna to –46,4 °C. Warunki klimatyczne są wyjątkowo trudne, huraganowe wiatry występują tu szczególnie często, a najsilniejsze porywy przekraczają 70 m/s. Śnieżyce występują przez 150 dni w roku, dominują wiatry wschodnie^[3]. Pogodę w rejonie stacji kształtuje niemal stacjonarne centrum niskiego ciśnienia nad niedalekim Morzem Rossa^[2]. Na stacji Russkaja rejestrowano najniższe wartości ciśnienia spośród wszystkich stacji polarnych w Antarktyce. Lód morski co roku w okresie letnim tworzy długie pasmo wzdłuż wybrzeża, któremu towarzyszy ciąg połyni. Dostęp do stacji jest możliwy z użyciem helikopterów^[3].

Historia i działalność

Radzieccy polarnicy rozpoczęli badania w tej części Antarktydy Zachodniej w 1972 roku; rok później próbowali założyć stację polarną, co uniemożliwiły trudne warunki pogodowe i lód morski, a postawione instalacje zniszczyły huraganowe wiatry. Stacja Russkaja została otwarta 9 marca 1980 roku. Po zamknięciu amerykańskich stacji Byrd i Little America przestały napływać dane klimatyczne dotyczące centralnej części południowego Pacyfiku. Uruchomienie nowej radzieckiej stacji częściowo uzupełniło tę lukę^[2].

W stacji Russkaja prowadzono kompleksowe badania hydrometeorologiczne, geofizyczne, astronomiczne i medyczno-fizjologiczne^[3]. Chociaż badania w rejonie stacji nie były prowadzone pod kątem geomorfologii, dane wskazują na zmniejszenie się obszaru pokrytego lodem, w związku ze zwiększoną erozją wiatrową, na którą ma wpływ aktywność cyklonów^[2]. Stację zamknięto 12 marca 1990 roku^[3], do czego przyczynił się rozpad Związku Radzieckiego. W lecie 2007/2008 Rosja uruchomiła automatyczne stacje meteorologiczne w tymczasowo nieczynnych bazach Russkaja, Leningradskaja i Mołodiożnaja, odtwarzając okołobiegunową sieć monitoringu^[5]. W 2014 roku stację Russkaja odwiedziła rosyjska ekspedycja, której celem było odnowienie i modernizacja stacji, w celu jej ponownego uruchomienia^[4].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Russian Antarctic Stations – overview (ang.). Russian Antarctic Expedition – Project Antarctica. [dostęp 2014-08-21].
• Russkaya Station / Antarctica (ang.). French Polar Team. [dostęp 2014-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-28)].