Ruth Fischer

Ruth Fischer

Fotografia z 1924
Data i miejsce urodzenia	11 grudnia 1895 Lipsk, Królestwo Saksonii, Cesarstwo Niemieckie
Data i miejsce śmierci	13 marca 1961 Paryż, Francja
Poseł do Reichstagu
Okres	od czerwca 1924 do 1928
Przynależność polityczna	Komunistyczna Partia Niemiec

Ruth Fischer, właśc. Elfriede Eisler, inne ps. Ruth Kämpfer, towarzyszka Müller, E. Dubois (ur. 11 grudnia 1895 w Lipsku, zm. 13 marca 1961 w Paryżu) – austriacka i niemiecka działaczka komunistyczna.

Jej rodzicami byli Ida Maria Fischer i Rudolf Eisler, filozof. Miała dwóch braci – Gerharta, dziennikarza, i Hanhsa – kompozytora. Od szóstego roku życia mieszkała z rodzicami w Wiedniu, gdzie studiowała filozofię, ekonomię i nauki polityczne. Mając 20 lat wyszła za mąż za Paula Friedländera, z którym miała syna Friedricha Gerharta (ur. 1917). Po sześciu latach małżeństwo zakończyło się separacją.

Współuczestniczyła w procesie tworzenia Komunistycznej Partii Austrii i jej gazety Neuen Freien Presse. W listopadzie 1918 została aresztowana w jej redakcji i spędziła miesiąc w więzieniu. Wróciła do działalności partyjnej w lutym 1919, kiedy prezentowała na pierwszym kongresie partii raport z jej dotychczasowego rozwoju. Wiosną tego samego roku odmówiła jednak przyjęcia funkcji przewodniczącej partii. We wrześniu 1919, zmęczona ciągłymi sporami między intelektualistami a robotnikami wewnątrz partii przyjęła ofertę grupy członków Związku Spartakusa i wyjechała do Berlina, posługując się od tej pory pseudonimem Ruth Fischer. W Berlinie wielokrotnie spotykała się z uwięzionym Karolem Radkiem, który wprowadził ją w podstawy marksistowskiej analizy polityki międzynarodowej. W celu uzyskania obywatelstwa niemieckiego zawarła fikcyjne małżeństwo z komunistycznym działaczem Gustavem Golke, które formalnie trwało do 1923 r. Jej prawdziwym partnerem życiowym, do swojej śmierci w 1941, był inny działacz radykalnej lewicy – Arkadij Masłow.

W 1921 została wybrana do komitetu centralnego Komunistycznej Partii Niemiec. W 1924, razem z Masłowem, dzięki poparciu Zinowjewa stała się jednym z głównych przywódców partii. Opowiadała się za powieleniem w KPD modelu organizacji znanego z WKP(b) i za rezygnacją z wszelkiej współpracy z partiami lewicy umiarkowanej. Została deputowaną do Reichstagu. Równocześnie została, dzięki poparciu Zinowiewa i wieloletniej działalności w ruchu komunistycznym, kandydatem na członka Komitetu Wykonawczego Kominternu.

Po śmierci Lenina, latem 1924, stała się obiektem ostrych ataków Stalina i Bucharina, oskarżających ją i Masłowa o „ultralewicową taktykę” w działalności partyjnej. W sierpniu 1925 razem z siedmioosobową delegacją KPD przyjechała do Moskwy na rozmowę ze Stalinem; została zmuszona do pozostania w ZSRR przez łącznie dziesięć miesięcy, podczas których została wykluczona z kierownictwa partii razem z Masłowem. W listopadzie następnego roku została usunięta z KPD. Do 1928 zasiadała w Reichstagu jako niezależna socjalistka.

W 1933, uciekając przed nazizmem, wyjechała razem z Masłowem do Paryża, gdzie związała się z ruchem trockistowskim. Wielokrotnie spotykała się z Trockim w jego domu w Barbizon. W czasie wielkiej czystki w 1936 została zaocznie oskarżona o trockizm i skazana na śmierć. Po wybuchu II wojny światowej emigrowała przez Marsylię i Lizbonę do Nowego Jorku. Jako dziennikarka polityczna stała się zdecydowanym krytykiem stalinizmu z pozycji lewicowych. W 1948 opublikowała pracę Stalin and German Communism, w której oskarżyła Stalina o świadome zniszczenie siły ruchu robotniczego w Niemczech. Od 1955 do swojej śmierci mieszkała i pracowała w Paryżu. Duże nadzieje wiązała z odwilżą zainicjowaną przez Nikitę Chruszczowa, której poświęciła szereg komentarzy na łamach prasy i pracę Die Umformung der Sowjetgesellschaft – Chronik der Reformen 1953-1958.

Pochowana na cmentarzu Montparnasse.

Bibliografia

• Ruth Fischer
• Die Frau, die Stalin verärgerte. wienerzeitung.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)].