Rychnowy (województwo pomorskie)

Artykuł

53°40′58″N 17°25′43″E

- błąd

38 m

WD

53°40'58"N, 17°25'43"E, 53°41'N, 17°27'E

- błąd

38 m

Odległość

0 m

Rychnowy
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Świętej Trójcy
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

człuchowski

Gmina

Człuchów

Liczba ludności (2008)

611

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

77-300[1]

Tablice rejestracyjne

GCZ

SIMC

0743161

Położenie na mapie gminy wiejskiej Człuchów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Człuchów, po prawej znajduje się punkt z opisem „Rychnowy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Rychnowy”
Położenie na mapie powiatu człuchowskiego
Mapa konturowa powiatu człuchowskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Rychnowy”
Ziemia53°40′58″N 17°25′43″E/53,682778 17,428611

Rychnowy (niem. Richnau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów w pobliżu wschodniego brzegu jeziora Rychnowskiego i przy drodze krajowej nr 22. Wieś jest siedzibą sołectwa Rychnowy, w którego skład wchodzą również miejscowości Krery, Krzyżanki i Zagórki.

Wieś królewska starostwa człuchowskiego w województwie pomorskim w drugiej połowie XVI wieku[2]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie słupskim.

Inne miejscowości o nazwie Rychnowy: Rychnowy

Historia

Wieś "Rychnowy" otrzymała dokument lokacyjny w 1351 roku na 80 włók. 28 lat później komtur człuchowski Konrad Wallenrod nadał przywilej dla młynarza na wiatrak (fundamenty starego młyna stoją po dziś dzień na prywatnej posesji). W pierwszej polskiej lustracji z 1562 roku stosunki gospodarczo - społeczne wyglądały następująco: włók było 40, z tego 8 posiadali sołtysi, 4 kościół, a na pozostałych 28 pracowało 14 chłopów i 1 karczmarz. Szarwark odrabiali chłopi w Kołdowie. Mieli obowiązek wożenia starościńskiego żyta do Gdańska. Sołtysi wozili miód do Torunia. W pobliskiej puszczy żyli bartnicy, którzy oddawali miód do zamku. Był także we wsi kościół. W 1624 roku we wsi gospodarowało 18 chłopów na 36 włókach i dwóch sołtysów na 8 włókach. Czynsz płacili także 2 karczmarze, 2 rybacy i kowal. 13,5 włóki było pustych, obsiewano je co 3 rok. Potem na nich założono folwark. Sołtysi w 1678 roku poprosili króla o potwierdzenie starych przywilejów. Majątek za wsią ok. 1700 roku przeszedł w ręce Bartłomieja Benedykta, burgrabiego na zamku człuchowskim. Jego syn przekazał folwark Ludwikowi Kuleszy, pułkownikowi Jego Królewskiej Mości. Karczmarz otrzymał w 1721 roku przywilej, w którym zaznaczono m.in., że Jan Semran wraz ze swoją żoną zostają uwolnieni z poddaństwa[3].

Szkoła w Rychnowach

Pierwsza szkoła, zbudowana w 1785 roku przez chłopów, w ocenie ówczesnego proboszcza nie nadawała się na mieszkanie dla nauczyciela. Wieś była niezadowolona z tego nauczyciela, który podobno przesiadywał ciągle w karczmie i wracał do domu pijany. Funkcję nauczyciela przejęła więc pewna staruszka. Potem o placówkę w Rychnowach ubiegał się krawiec Ludwig Golnik z Człuchowa. Jego starania nie odniosły skutku. Kandydaci ewangeliccy nie mieli szans, ponieważ wieś była katolicka. Kiedy przeprowadzono spis okazało się, że w Rychnowach była przewaga ewangelików i szkołę przejął Zillman, pochodzący z Saksonii. Poskarżył się on królowi pruskiemu, że budynek szkolny grozi zawaleniem i nie ma przy nim ogrodu. W 1821 roku zaczęto budowę nowego budynku szkolnego własnymi środkami, rząd pruski nie udzielił żadnej pomocy finansowej. W 1834 roku okazało się, że budynek wymaga kapitalnego remontu i rozbudowy (1840 r.). Nowoczesną szkołę wybudowano w 1928 roku. Wieś została zdobyta 26 lutego 1945 roku przez wojska 19 armii radzieckiej[4].

Stan obecny

Obecnie w Rychnowach znajdują się: remiza strażacka, biblioteka publiczna, stadion, Pomnik Jubileuszowy, Kościół pod wezwaniem Świętej Trójcy i Świętej Jadwigi Śląskiej z 1902 roku i świetlica wiejska.

W miejscowości istnieje Ludowy Klub Sportowy "Orzeł" Rychnowy, a także Koło Gospodyń Wiejskich oraz zespół parafialny Szczęśliwa Trzynastka.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1128 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 82.
  3. Fragment książki "Dzieje ziemi człuchowskiej" E. Kloskowski, H. Rybicki
  4. Dzieje ziemi człuchowskiej, praca zbiorowa pod red. Hieronima Rybickiego i Eugeniusza Zdrojewskiego, Poznań 1975

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Powiat człuchowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu człuchowskiego, Polska
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Człuchów (gmina wiejska) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Człuchów, Polska
Rychnowy church.jpg
Rychnowy 69 - rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Świętej Trójcy i Świętej Jadwigi Śląskiej, 1901-1902