Rynek w Opolu

Rynek w Opolu zachował średniowieczny kształt, typowy dla ówczesnych miast tego regionu.

Pierzeja północna

Kamienica numer 11 przed przebudową w stylu eklektycznym, przełom XIX i XX wieku

To samo ujęcie już po przebudowie

Prawie doszczętnie zniszczona kamienica po wojnie

Odbudowane kamieniczki w czasach Polski Ludowej

Kamienice nr 11, 12 (z barokowym portalem) i 13

Początkowo zabudowa była drewniana, co sprzyjało rozprzestrzenieniu się pożarów, więc już od XIV wieku zaczęły pojawiać się domy murowane. W tym też okresie w mieście pojawił się ratusz, który z drewnianego domu kupieckiego stał się siedzibą władz i został przebudowany przy użyciu cegieł. Po licznych przebudowach, spowodowanych pożarami, ratusz zyskał kształt wzorowany na budynkach weneckich. W 1933, po rozebraniu przylegających do niego kamienic, runęła wieża ratuszowa. Odbudowano ją w nieco innym stylu, do budynku ratusza dobudowano też południowe skrzydło, wzbogacone arkadami (1936).

Opolski rynek mocno ucierpiał w 1945, podczas zdobywania miasta przez Armię Czerwoną. Zniszczeniu uległa większość zabytkowych kamieniczek na pierzei zachodniej i wschodniej. Pozostałe odbudowano po wojnie, jednak większość nie nawiązuje kształtem do dawnych, przedwojennych. Architekci polscy nadali nowym budynkom kształty nawiązujące do baroku.

Pierzeja północna

Pierzeja wschodnia

Pierzeja wschodnia

Siedziba banku, przed wojną dom towarowy "Ehape"

Pierzeja południowa

Pierzeja zachodnia

Kamienica nr 11 została odtworzona po wojnie w stylu klasycystycznym, jakim charakteryzowała się do przełomu XIX i XX wieku. Miał tu wtedy swoją siedzibę pierwszy opolski zajazd pocztowy. Na początku XX wieku została ona przebudowana w stylu eklektycznym, a zajazd zastąpił hotel "Pod Orłem". W kamienicy nr 13 działała gospoda, sklep tytoniowy, papierniczy, a na piętrze zegarmistrz. W kamienicy nr 14 funkcjonowała włoska lodziarnia, a w ostatniej na tej pierzei wypożyczalnia książek oraz dom odzieżowy.

Pierzeja wschodnia

W narożnej kamienicy, w której obecnie działa księgarnia, w XVIII wieku działał Rząd Krajowy, a później Instytut Położnictwa. W XIX wieku kupił ją Erdmann Raabe, właściciel znanej w Europie firmy wydawniczej, i otworzył drukarnię, a pod koniec XIX wieku sklep papierniczy.

Położona z drugiej strony pierzei kamienica, w której mieści się obecnie bank, nawiązuje do wyglądu przedwojennych kamienic nr 24 i 25. Przed wojną funkcjonował tam dom towarowy "Ehape", a dawny kształt przywrócono po 70 latach.

Pierzeja południowa

Trzy kamienice przy pierzei południowej (od strony kościoła franciszkanów) zostały odbudowane w stylu najbardziej zbliżonym do przedwojennych. Przed wojną były tu sklepy, hurtownia win i fabryka likierów (nr 30), dom mody z odzieżą damską (nr 31); ostatnia kamienica jest najstarsza i jej początki sięgają XIV wieku. Posiada cylindryczny donżon.

Pierzeja zachodnia

Pod numerem 1 przetrwała wojenną pożogę średniowieczna kamienica, zwana "książęcą" lub "Pod Lwem" (od rzeźby umieszczonej w murze). Podobnie jak kamienica nr 32 posiada cylindryczny donżon. Do 1532 należała do opolskich Piastów, a po pożarze z XVII nabył ją ród Oppersdorfów. Podczas potopu szwedzkiego zatrzymał się w niej król Jan Kazimierz Waza^[1], tu też miał powstać uniwersał nawołujący poddanych monarchy do walki ze Szwedami. Do 1927 kamienicę zdobił barokowy portal, obecnie znajdujący się w pierzei północnej. Dwie sąsiadujące z nią kamienice odbudowano na wzór przedwojennych, natomiast numer 4 i 5 mają kształt zupełnie inny. Pod numerem 5, 6 i 7 znajdowały się m.in. gospody i restauracje, natomiast w ostatnich kamienicach tej pierzei mieściły się sklepy oraz zakład rymarski i szewski.

Przypisy