Ryngraf
 | Ten artykuł od 2013-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Ryngraf (z niem. ringkragen (dosł. okrężny kołnierz), staropol. kaplerz) – naszyjnik z blaszanym wisiorem w kształcie tarczy amazonek lub tarczy herbowej, wywodzący się z obojczyka (elementu zbroi).
Ryngrafy często zdobione były rysunkami o tematyce religijnej lub heraldycznej, a w późniejszym okresie umieszczano na nich niekiedy godła państwowe. Ryngraf powstał poprzez ewolucję z obojczyka noszonego pod szyją, który od XVI w. był stopniowo zmniejszany i z czasem stosowany samodzielnie (bez reszty zbroi). W ostatecznej formie wykształcił się w XVII w. jako wojskowa dystynkcja (odznaka) bądź ozdoba o charakterze militarnym zatracając znaczenie ochronne.
W Polsce ryngrafy noszone były szczególnie często przez żołnierzy ugrupowań podkreślających swój patriotyzm i przywiązanie do religii katolickiej - m.in. przez konfederatów barskich, powstańców krakowskich z 1846 roku, żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych oraz organizacji Wolność i Niezawisłość. Współcześnie zwyczaj noszenia ryngrafów zanikł, mimo to użytkowane są niekiedy jako patriotyczno-religijne dekoracje naścienne, a ich zminiaturyzowane formy z wizerunkiem najczęściej Matki Bożej, wykonane z metali szlachetnych stanowią zwyczajowy podarunek z okazji chrztu.
Galeria
Jan III Sobieski z ryngrafem z podobizną Matki Boskiej Częstochowskiej
George Washington z ryngrafem w mundurze Pułku Virginii
Ryngraf patriotyczny. Matka Boska Ostrobramska na tle godła Rzeczypospolitej Polskiej
Ryngraf heraldyczny z herbem Dębno, 1846 r.
Zminiaturyzowany ryngraf jako forma upominku
Ryngraf niemieckiej żandarmerii polowej (niem. Feldgendarmerie), z okresu II wojny światowej
Media użyte na tej stronie
hausse-col d'officier français sous Louis-Philippe.
Summer service dress jacket and gorget of a sergeant in the German Feldgendarmerie (military police),captured at Avranches (France), 7 August 1944.
Autor: Vtg, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ryngraf księdza kapitana Edwarda Szabelskiego, wykonany przez jeńców Oflagu II B przed jego deportacją do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie
