Ryszard Bitner (generał)

Ryszard Bitner
tytularny generał brygady tytularny generał brygady
Data i miejsce urodzenia

25 lipca 1867
Wierchoważje(ang.)

Data i miejsce śmierci

16 września 1935
Brańszczyk

Przebieg służby
Siły zbrojne

Lesser Coat of Arms of Russian Empire.svg Armia Imperium Rosyjskiego
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

Oficerski Trybunał Orzekający

Stanowiska

członek trybunału

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Grobowiec rodziny Bitnerów na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Ryszard Bitner (ur. 25 lipca 1867 w Wierchoważji, zm. 16 września 1935 w Brańszczyku) – tytularny generał brygady Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy.

Życiorys

Pochodził z rodziny szlacheckiej pochodzenia szwedzkiego. Syn Mikołaja i Melanii z Nowickich. Ojciec za uczestnictwo w powstaniu styczniowym został pozbawiony majątku na Podlasiu i przymusowo osiedlony w Wierchoważji. Ryszard Bitner ukończył Szkołę Realną w Wołogdzie, następnie kształcił się w Instytucie Technologii, Instytucie Leśnym i Instytucie Elektrotechnicznym w Petersburgu. W 1885 za działalność konspiracyjną więziony w Twierdzy Pietropawłowskiej. Przeżycia więzienne opisał w tomie wierszy Braciom, wydanym w Krakowie pod pseudonimem Mieczysław Zaduma.

W 1887 powołany do służby czynnej w carskiej armii. 8 grudnia 1889 ukończył Wojskową Szkołę Topograficzną. Od 1890 służy w 15 batalionie, w 1892 przeniesiony do 108 Saratowskiego Pułku Piechoty, gdzie objął stanowisko dowódcy kompanii myśliwskiej. Później został kierownikiem szkoły podoficerskiej. W latach 1897-1901 służy w Wydziale Topograficznym Sztabu Wileńskiego Okręgu Wojskowego. Po awansie na kapitana na krótki czas przeniesiony do 107 Troickiego Pułku Piechoty. Następnie przeniesiony z powrotem do Wydziału Topograficznego Sztabu Wileńskiego Okręgu Wojskowego, prowadził studia nad armią niemiecką i austro-węgierską oraz opracował m.in. album z umundurowaniem tych armii. W 1907 przeniesiony w stan spoczynku z powodu stanu zdrowia. Będąc w stanie spoczynku był m.in. urzędnikiem Wileńskiego Banku Ziemskiego.

Od ok. 1890 utrzymywał kontakty z oficerami rosyjskimi, którzy założyli organizację konspiracyjną „Komitet Szesnastu” (przez pewien czas organizacją kierował generał Kazimierz Puzyrewski). Podczas pobytu w Wilnie poprzez brata nawiązał kontakt z Józefem Piłsudskim (brat generała Bitnera, Karol, studiował z nim medycynę). Brał m.in. udział w przygotowaniach do akcji pod Bezdanami. W 1914 powołany do służby czynnej, początkowo służył w Wileńskim, następnie w Dynenburskim Okręgu Wojskowym. W 1915 przydzielony do Sztabu 6 Armii w Petersburgu. W 1917 mianowany dowódcą pułku jegrów lejbgwardii. 30 marca 1917 pod pozorem słabego stanu zdrowia dymisjonowany.

Współzałożyciel, członek Zarządu i przewodniczący Komisji Wojskowo-Statystycznej Związku Wojskowych Polaków w Rosji. W czerwcu 1917 delegat oddziału piotrogrodzkiego Związku na Powszechnym Zjeździe Polaków Wojskowych w Piotrogrodzie. Następnie pracował w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich na stanowiskach inspektora skarbowego powiatu wołkowyskiego, potem inspektora skarbowego okręgu brzeskiego.

Do WP przyjęty 9 lipca 1919 w stopniu pułkownika. 18 października tego roku objął stanowisko zastępcy Dowódcy Okręgu Generalnego Grodno. Od grudnia 1920 dowódca ekspozytury Dowództwa Okręgu Generalnego w Białymstoku, od kwietnia 1921 ponownie zastępca dowódcy Dowódcy Okręgu Generalnego Grodno. Od 11 czerwca 1921 zasiadał w Oficerskim Trybunale Orzekającym.

Z dniem 1 czerwca 1922 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu tytularnego generała brygady, z prawem noszenia munduru[1]. Pomimo formalnego przeniesienia w stan spoczynku został zatrzymany w służbie czynnej, w charakterze członka OTO. Z dniem 30 września 1924 został zwolniony z czynnej służby[2][3]. W latach 1925-1928 zasiadał w zarządzie Fabryki Amunicji „Granat”.

Następnie osiadł w Brańszczyku, gdzie zmarł. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 229 przed, rząd 2, grób 2)[4].

Żonaty z Aliną z Zatorskich, z którą miał synów: Seweryna, Czesława, Witolda i Wacława.

Awanse

  • podporucznik - 1889
  • porucznik - 1892
  • sztabskapitan - 1897
  • kapitan - 1902
  • podpułkownik - 1907
  • pułkownik - 1917

Przypisy

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 9 marca 1923, s. 174.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 86 z 28 sierpnia 1924, s. 494.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 62 z 3 lipca 1924, s. 370.
  4. Cmentarz Stare Powązki: BITNEROWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-04-24].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet gen bryg.svg
Naramiennik generała brygady Wojska Polskiego (1919-39).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Bitner rodzinny grób.jpg
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec Rodziny Bitner na Starych Powązkach