Ryszard Kalinowski (poseł)
Data i miejsce urodzenia | 29 stycznia 1910 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 13 maja 1996 |
Zawód, zajęcie | działacz partyjny i komunistyczny |
Stanowisko | I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PPR w Poznaniu (1945), poseł do Krajowej Rady Narodowej (1946–1947), I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PPR w Olsztynie (1946–1948) |
Partia | |
Odznaczenia | |
![]() |
Ryszard Kalinowski, pseudonimy Włodek, Zbigniew, Zdzich[1] (ur. 29 stycznia 1910 w Warszawie[2], zm. 13 maja 1996 tamże[3]) – polski działacz partyjny i państwowy, były przewodniczący Zarządu Głównego Związku Walki Młodych, I sekretarz Komitetów Wojewódzkich PPR w Poznaniu i Olsztynie, poseł do Krajowej Rady Narodowej.
Życiorys
Urodził się w rodzinie robotniczej. Syn Jana (działacza SDKPiL) i Cecylii, miał pięcioro rodzeństwa. Jego brat Mieczysław także był komunistą, zginął pod Lenino[4]. Uczęszczał do szkoły powszechnej, naukę przerwał po piątej klasie z racji ciężkiej sytuacji materialnej. Uczył się zawodu szewca, podjął pracę w fabrykach obuwniczych w Warszawie[5]. Od 1926 do 1938 działacz Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej, a od 1929 Komunistycznej Partii Polski[1]. W 1928 kształcił się na trzymiesięcznym kursie w ZSRR. Działacz i sekretarz komitetów organizacji pionierów powiązanej z komunistami, a także sekretarz Komitetu Warszawskiego KZMP. Kilkukrotnie aresztowany ze względu na poglądy, od 1932 do 1936 odsiadywał wyrok więzienia[6][7].
Po wybuchu wojny pracował jako szewc we Lwowie i Krasnodarze, następnie wraz z rodziną przeniósł się do Kutaisi, gdzie zarabiał na życie jako wulkanizator. Jesienią 1943 wstąpił do Związku Patriotów Polskich, został jego przewodniczącym w zachodniej Gruzji[4]. Wstąpił także do Ludowego Wojska Polskiego, dochodząc do stanowiska oficera polityczno-oświatowego[8]. Na początku 1945 powrócił na ziemie polskie i wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej. Od lutego (formalnie 15 marca) do 24 kwietnia 1945 był I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PPR w Poznaniu[9], następnie do maja II sekretarzem. Od czerwca do września 1945 przewodniczył zarządowi głównemu Związku Walki Młodych. Od października 1945 do stycznia 1946 kierował Sektorem Propagandy w ramach Komitetu Centralnego PPR, następnie od 17 stycznia 1946 do 23 sierpnia 1948 zajmował stanowisko I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PPR w Olsztynie[10][11]. Stanowisko to utracił ze względu na niestosowne zachowanie względem kobiet i wywołanie skandalu obyczajowego (brak szczegółów)[8]. Ponadto od 26 kwietnia 1946 do stycznia 1947 zasiadał w Krajowej Radzie Narodowej ze zgłoszenia Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie[2].
W grudniu 1948 wraz ze swoją partią przystąpił do PZPR. Od 1948 do 1950 był przewodniczącym Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnych i Przemysłu Drzewnego (to stanowisko także utracił wraz z przyznaniem nagany). W kolejnych latach zatrudnionych w przedsiębiorstwach państwowych, m.in. jako naczelnik w Zarządzie Budynków Mieszkalnych, wicedyrektor Budowy Huty Warszawa i Zarządu Produkcji Odzieżowo-Włókienniczej i Skórzanej CZSP Warszawa. W latach 1956–1957 I sekretarz Komitetu Dzielnicowego PZPR Warszawa-Śródmieście. Na początku 1957 wykluczony z partii ze względu na niewywiązywanie się z obowiązków oraz sprzeciw wobec odwilży październikowej[12][11]. Od końca lat 50. poddawany inwigilacji przez Służbę Bezpieczeństwa, poddawany m.in. podsłuchom, obserwacji, zakazowi wyjazdu za granicę. Podejrzewano go o kontakty z Kazimierzem Mijalem. W latach 60. był wicedyrektorem oddziału PKO. W 1970 przywrócono mu członkostwo w PZPR, do którego miał lepszy stosunek po objęciu funkcji I sekretarza przez Edwarda Gierka. Od 1971 na rencie[13].
Życie prywatne
Był dwukrotnie żonaty, najpierw z Idą, a po rozwodzie z nią – ze Stefanią Kliszkowiak. Z drugą żoną miał dwoje dzieci. Pochowany na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie[3].
Odznaczenia
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1946)[14].
Przypisy
- ↑ a b Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2022-02-26].
- ↑ a b Ryszard Kalinowski. Biblioteka Sejmowa. [dostęp 2022-02-26].
- ↑ a b Jurek 95 ↓.
- ↑ a b Krysiak 237 ↓.
- ↑ Krysiak 235 ↓.
- ↑ Krysiak 236–237 ↓.
- ↑ Jurek 90–91 ↓.
- ↑ a b Mirosław Szumiło. I sekretarze Komitetów Wojewódzkich PPR (1944–1948) — portret zbiorowy. „Dzieje Najnowsze”, s. 52, 58, 2013. ISSN 0419-8824.
- ↑ Jurek 91 ↓.
- ↑ Komitet Wojewódzki PPR w Olsztynie. Encyklopedia Warmii i Mazur. [dostęp 2022-02-26].
- ↑ a b Jurek 92 ↓.
- ↑ Krysiak 237, 240 ↓.
- ↑ Jurek 93–94 ↓.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 25, poz. 42
Bibliografia
- Jurek Marcin: Żywoty niesławnych mężów. Pierwsi sekretarze KW PPR w Poznaniu (1945–1948). W: K. Białecki, T. Ceglarz, M. Jurek, Ł. Komorowski (red.): Wielkopolska i… nie tylko. Poznań: Instytut Historii UAM, 2018, s. 90–94. ISBN 978-83-65663-62-7.
- Dominik Krysiak. Elity partyjne Polskiej Partii Robotniczej w Województwie Olsztyńskim. Studium prozopograficzne. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. 2(288)/2015, s. 232. Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego. ISSN 0023-3196.