Ryszard Wroczyński

Ryszard Wroczyński

Data i miejsce urodzenia	29 marca 1909 Białystok
Data i miejsce śmierci	28 sierpnia 1987 Warszawa
profesor nauk humanistycznych
Specjalność: edukacja dorosłych; historia oświaty, kultury fizycznej i myśli pedagogicznej; pedagogika społeczna; oświata pozaszkolna
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Doktorat	1938 Uniwersytet Jagielloński
Habilitacja	1949 Uniwersytet Łódzki
Profesura	1955
Uczelnia	Uniwersytet Łódzki Uniwersytet Wrocławski Uniwersytet Warszawski
Odznaczenia

Ryszard Wroczyński (ur. 29 marca 1909 w Białymstoku, zm. 28 sierpnia 1987 w Warszawie) – pedagog, pedagog społeczny i historyk wychowania.

Życiorys

Szkołę średnią ukończył w Białymstoku (1927). W latach 1928-1934 studiował filologię polską, filozofię i pedagogikę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1934 uzyskał stopień magistra filozofii i rozpoczął pracę zawodową jako nauczyciel w Białymstoku. W 1938 doktoryzował się na UJ w dziedzinie nauk filozoficznych na podstawie rozprawy Idee filozoficzne Aleksandra Świętochowskiego. W 1949 habilitował się na Uniwersytecie Łódzkim, przedkładając rozprawę Programy oświatowe pozytywizmu w Polsce na tle społecznym i gospodarczym. W 1952 został mianowany docentem Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 1955 do 1967 był profesorem nadzwyczajnym, a od 1968 profesorem zwyczajnym Wydziału Psychologii i Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.

W okresie okupacji hitlerowskiej organizował tajne nauczanie na terenie Białegostoku i Warszawy. Po wojnie w 1945 rozpoczął działalność początkowo jako dyrektor Państwowego Liceum i Gimnazjum dla Dorosłych w Białymstoku, a następnie do 1947 pracował w Ludowym Instytucie Oświaty i Kultury i w Ministerstwie Oświaty. Od 1947 kontynuował pracę naukową na UŁ, UW i AWF w Warszawie. W latach 1956-1979 kierował Zakładem i Katedrą Pedagogiki Społecznej na Wydziale Psychologii i Pedagogiki UW. W okresie od 1955 do 1958 i od 1962 do 1966 był dziekanem tegoż Wydziału. W latach 1971-1979 pełnił funkcje dyrektora Instytutu Pedagogiki UW. Wykładał w WWP w Warszawie. Wypromował 300 magistrów, 50 doktorów, 8 habilitantów w zakresie pedagogiki społecznej i historii oświaty. Współpracował z Heleną Radlińską w tworzeniu polskiej pedagogiki społecznej. W latach 1968-1980 czynnie udzielał się w pracach UNESCO, powoływano go jako eksperta naukowego do prac w międzynarodowej komisji badającej czas wolny młodzieży i dorosłych oraz edukację permanentną.

Przez wiele lat był przewodniczącym Rady Naukowej Pracowni Dziejów Oświaty PAN, przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Naukowego Kultury Fizycznej i przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Badań Pedagogicznych w Warszawie. Uczestniczył w wielu międzynarodowych kongresach, a także konferencjach naukowych UNESCO i FISE, dotyczących edukacji ustawicznej oraz problemów pedagogiki społecznej w świecie i w Polsce.

Wziął aktywny udział- jako wykładowca i organizator – w 180 konferencjach oraz seminariach ogólnopolskich poświęconych analizie problemów pedagogiki społecznej. Wiele lat przewodniczył Radzie Programowo-Naukowej Towarzystwa Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie, Radzie Redakcyjnej wielu czasopism pedagogicznych m.in. ,,Kwartalnika Pedagogicznego”, ,,Studiów Pedagogicznych”, ,,Przeglądu Społeczno –Oświatowego”, ,,Nauczyciela i Wychowania”, ,,Kultury Fizycznej”. Przez kilka lat był przewodniczącym i wiceprzewodniczącym Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. Od 1996 do 1980 pełnił funkcję redaktora naczelnego ,,Kwartalnika Pedagogicznego”, ,,Studiów Pedagogicznych”, ,,Przeglądu Historyczno-Oświatowego”, ,,Nauczyciela i wychowania”.

W dowód uznania za osiągnięcia naukowe i działalność społeczno-oświatową został odznaczony m.in. odznaką tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel PRL, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie w 2013^[1]), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotą Odznaką Związku Nauczycielstwa Polskiego, odznaką Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej, odznaką „Przyjaciel Dziecka”.

Był kontynuatorem i współtwórcą idei pedagogiki społecznej Heleny Radlińskiej, twórcą polskiej teorii i praktyki czasu wolnego, edukacji ustawicznej, pracy oświatowej w środowisku i działalności pozaszkolnej z dziećmi i młodzieżą.

Prowadził także badania nad historią kultury fizycznej w Polsce, dziejami myśli pedagogicznej XIX i XX wieku, pedagogiką czytelniczą i oświatą dorosłych. Przyczynił się znacznie do rozwoju pedagogiki społecznej w kraju i za granicą, do pogłębienia historii myśli pedagogicznej, historii kultury fizycznej i do upowszechniania idei edukacji permanentnej w całym świecie, za co otrzymał dyplomy i odznaczenia UNESCO. Dzieła jego wciąż służą polskiej teorii i praktyce pedagogicznej, zwłaszcza oświacie pozaszkolnej i wychowaniu środowiskowemu.

Był autorem pierwszego akademickiego podręcznika Pedagogika społeczna (1974), współautorem i współredaktorem pierwszej w Polsce Metodologii pedagogiki społecznej (1974).

Pod jego kierunkiem stopień naukowy doktora uzyskała Wanda Wyrobkowa-Pawłowska^[2].

Wybrane publikacje

• Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu
• Pedagogika społecznaWarszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.
• Myśl pedagogiczna i programy oświatowe w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wWarszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1963.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Pedagogika społeczna w ujęciu prekursora: Ryszarda Wroczyńskiego